İÇ HABERLER
okuma süresi: 9 dak.

Tokel: "KKTC ilk başbakanını elim bir trafik kazasında yitiriyor..."

Tokel: "KKTC ilk başbakanını elim bir trafik kazasında yitiriyor..."

İletişimci Özdemir Tokel, UBP Kurultayları tarihi isimli yazı dizisi ile Kıbrıs Postası okuyucuları ile buluşuyor. Tokel bugünkü yazısında 1990 seçimlerini ve Eroğlu'nun 8. Kurultayda 5. Kez Genel Başkan oluşunu yazdı.

Yayın Tarihi: 14/10/15 10:37
okuma süresi: 9 dak.
Tokel: "KKTC ilk başbakanını elim bir trafik kazasında yitiriyor..."
A- A A+

KKTC ilk başbakanını elim bir trafik kazasında yitiriyor...

Ulusal Birlik Partisi'nin eski genel başkanlarından Mustafa Çağatay 3 Nisan 1989 günü Girne'de akşamın ilk saatlerinde yolun kenarında yürüyüşünü yaparken bir aracın kendisine çarpması sınucunda yaşamını yitirir. Böylesi elim bir kaza sonucu Çağatay'ın yitirilmesi tüm yurtta olduğu gibi Ulusal Birlik Partisi'nde de büyük üzüntü yaratmıştır.

Dördüncü Olağanüstü (Tüzük) Kurultayı, 25 Şubat 1990

1990 seçimleri öncesi, "milletvekili adaylarının, kontenjan adayların ve sıralamalarının" belirlenmesini düzenleyen tüzükle ilgili maddelerin ve yönetmeliklerin, değişikliklerini gerçekleştirmek üzere Ulusal Birlik Partisi Yönetimi Olağanüstü Kurultay çağrısı yapar...

25 Şubat 1990 tarihinde, Mısırlızade Sineması'nda, adeta 1990 seçimleri öncesi bir gövde gösterisi haline dönüşen UBP 4. Olağanüstü Kurultay'ında yönetimin önerdiği tüm değişiklikler oy birliği ile kabul edilir ve yürürlüğe girer.

Gerçekleştirilen Olağanüstü Kurultay'da salona asılan en dikkat çekici pankart üzerinde "Biz Cumhuriyete sabaha karşı zorla değil, yıllar önce EVET dedik" yazan pankart olmuştur.

Kurultayda kürsüye çıkan UBP Genel Başkanı 1990 seçimlerindeki hedefini de açıklar. Eroğlu: "Hedefimiz %50'nin üzerinde oy almak ve tek başına iktidara gelmektir."

Eroğlu'nun bu kurultayda söyledikleri birkaç ay sonra gerçeğe dönüşecek ve UBP 1976'da yakaladığı tek başına iktidar olma şansına, iki seçim sonra birkez daha erişecektir...

Önemli bir seçim stratejisi ve Denktaş'ın istifası... Denktaş açık ara birkez daha Cumhurbaşkanı... 1990 Cumhurbaşkanlığı seçimleri...

1990 seçimleri öncesinde bir ara bozulan Denktaş-UBP ilişkileri, KKTC'nin ilanının da etkisi ile yeniden düzelmiştir.

Denktaş, Cumhurbaşkanlığı seçiminin milletvekilliği seçiminden önce yapılması ve kazanılacak Cumhurbaşkanlığı seçimleri ile UBP'nin algı üstünlüğü yakalaması adına önemli bir stratejiyi uygulamaya koyar... Denktaş, kendi seçimlerini Genel seçimlerden öne almak için görev süresi dolmadan istifa eder.

Rauf Raif Denktaş, 1990 yılında yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimlerini birkez daha açık farkla kazanır...

YKP'den Alpay Durduran, DMP'nin desteklediği bağımsız aday İsmail Bozkurt ve UBP'nin desteklediği Bağımsız aday Rauf Raif Denktaş'ın yarıştığı seçimlerde Denktaş %67'lik bir oyla seçimleri kazanmıştır. Denktaş'ın en yakın rakibi Bozkurt'un oy oranı ise %32'de kalmıştır.

Denktaş'ın ortya koyduğu genel seçimler öncesi Cumhurbaşkanlığı seçimi yapmak fikri toplumda karşılık bulmuştur. Şimdi UBP alınan bu seçim zaferinin ardından çok daha büyük bir algı üstünlüğü ve motivasyonla genel seçimlere girecektir.

Muhalefet UBP'ye karşı birleşiyor... 1990 Genel Seçimleri...

1990 seçimleri sırasında ülke adeta siyaseten ikiye bölünmüş durumdaydı. Bir tarafta uzun yıllardır iktidarda olan UBP diğer tarafta ise tüm muhalefet vardı.

1976 yılında yapılan ilk seçimlerden itibaren yıllarca muhalefette kalan partiler, çareyi güç birliği yaparak seçime gitmekte bulurlar. CTP, TKP, YDP ve adı çok sık geçmese de AHP (TAP+DHP) 1990 seçimleri için DMP çatısı altında birleşirler... Ancak yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde elde edilen büyük zaferin de etkisini arkasına alan UBP muhalefetin amacına ulaşmasını engeller.

Yapılan seçimleri Ulusal Birlik Partisi 50 sandalyeli parlamentoda %54 oyla 34 sandalye kazanır. Muhalefet partilerinin bir araya gelerek oluşturdukları DMP ise %34 oyla sadece 16 milletvekili çıkarabilmiştir.

Muhalefet Meclisi boykot ediyor. 12 vekil mazbata almaya gitmiyor, yemin etmiyor ve milletvekili haklarını kaybediyor.

Seçim sonuçlarının netleşmesinin ardından, seçimlere müdahale edildiği ve seçim sisteminin antidemokratik olduğunu öne süren DMP milletvekillerinin önemli bir bölümü meclisi boykot etme kararı alarak mazbatalarını almaya gitmezler. Ancak bu karara DMP'nin YDP kanadı milletvekillerinden 3 ve CTP kontenjanından listelere giren Ergün Vehbi uymaz.

UBP 8. Olağan Kurultayı... Eroğlu birkez daha rakipsiz.

1990 seçimlerinde önemli bir başarıya imza atarak, karşısında birleşen tüm muhalefeti yenilgiye uğratan Ulusal Birlik Partisi 8. Kurultayını yüksek bir moralle toplar.

7 Nisan 1991 tarihinde gerçekleştirilen kurultaya UBP tarihinin en büyük seçim zaferine imza atmanın vermiş olduğu büyük güçle giren Dr. Derviş Eroğlu karşısına hiçbir rakip çıkmayınca beşinci kez genel başkanlığına seçilir...

Tarihte ilk kez Mısırlazede Sineması yerine Atatürk Kapalı Spor Salonu...

Kurulduğu günden itibaren tüm kurultaylarını Mısırlızade Sineması'nda gerçekleştiren UBP tarihinde ilk kez 8. Olağan Kurultayı'nı Atatürk Kapalı Spor Salonu'nda gerçekleştirir.

Bu kurultay katılanların büyük beğenisini toplayıp, Kıbrıs Türk Siyasi tarihinin en görkemli kurultaylarından biri olunca, UBP kurultayları da artık bu salona taşınacaktır.

1991 Ara Seçimleri... UBP'nin vekil sayısı 45'e çıkıyor...

Yaklaşık 1 yıllık süre içerisinde mazbatalarını almayan ve yemin etmemekte ısrar eden siyasilere defalarca yapılan meclise dönün çağrıları olumsuz sonuçlanınca, Anayasa gereği boş kalan 12 sandalyenin doldurulması için ara seçime gidilir.

1990 genel seçimlerinin ardından meclis boykotuna başlayan ve aynı yıl gerçekleştirilen yerel seçimleri de boykot eden CTP ve TKP bu kez ara seçimleri boykot eder.

CTP ve TKP'nin aday göstermeyerek katılmadığı 1991 ara seçimlerinde 12 milletvekilliğinin 11'ini kazanan UBP meclisteki sandalye sayısını 45'e çıkarıyor...

Yarın : Muhalefetsiz kalan mecliste UBP kendi kendine muhalefete başlıyor. 9 lar hareketi ile Demokrat Parti doğuyor... 93 seçimleri ile 17 yıllık UBP iktidarları dönemi son buluyor...

Bilgi Notları

UBP Kurultayları hangi tarihlerde yapıldı?

UBP 1. Olağan Kurultayı (1 Ağustos 1976)

UBP 1. Olağanüstü Kurultayı (23 Nisan 1978)

UBP 2. Olağan Kurultayı ( 7 Ocak 1979)

UBP 3. Olağan Kurultayı (23 Mart 1980)

UBP 4. Olağan Kurultayı (31 Ekim 1982)

UBP 2. Olağanüstü Kurultayı (17 Aralık 1983)

UBP 5. Olağan Kurultayı (28 Ekim 1984)

UBP 6. Olağan Kurultayı (6 Nisan 1986)

UBP 3. Olağanüstü (Tüzük) Kurultayı (6 Nisan 1986)

UBP 7. Olağan Kurultayı (3 Nisan 1988)

UBP 4. Olağanüstü (Tüzük) Kurultayı ( 25 Şubat 1990)

UBP 8. Olağan Kurultayı ( 7 Nisan 1991)

*****

Ne kadar genel başkanlık yaptılar?

Rauf Raif Denktaş 8 ay 26 gün (266 gün)

Osman Nejat Konuk 1 yıl, 8 ay, 19 gün (619 gün)

Osman Nuri Örek 7 ay 16 gün (226 gün)

Mustafa Çağatay 5 yıl, 5 gün (1805 gün)

Dr. Derviş Eroğlu 23 yıl, 6 ay, 27 gün (8487 gün)

*****

Hangi Tarihler arası genel başkanlık yaptılar?

Rauf Raif Denktaş 11.10.75 – 3.7.76

Osman Nejat Konuk 1.8.76 – 12.4.78

Osman Nuri Örek 23.4.78 – 4.12.78

Mustafa Çağatay 7.1.79 – 17.12.83

Dr. Derviş Eroğlu 17.12.83 – 11.02.06

Dr. Derviş Eroğlu 29.11. 08 – 23.4. 10

*****

Genel Sekreterler

Nejat Konuk - 1975/1976

Orhan Zihni Bilgehan - 1976/1978

İrsen Küçük - 1978/1982

Hakkı Atun - 1982/1982

Evner Emin - 1982/1986

Olgun Paşalar – 1986/1991

1991-94 yılları arasında

Genel Sekreterlik kaldırılmış yerine Genel Başkan Yardımcılığı sistemi getirilmiştir.

*****

UBP'den istifalar hangi partileri doğurdu

(DHP) Demokratik Halk Partisi ( Nejat Konuk, İsmet Kotak)

(SDP) Sosyal Demokrat Parti (Raif Denktaş / Ergün Vehbi)

(TAP) Toplumsal Atılım Partisi ( İrsen Küçük)

Kaynaklar; UBP Genel Merkezi Arşiv Kurultay Dosyaları, Birlik Gazetesi Arşivleri, Halkın Sesi Gazetesi Arşivleri, Bozkurt Gazetesi Arşivleri (YDÜ Büyük Kütüphane), KKTC YSK Web Arşivi, KKTC Cumhuriyet Meclisi Web ve Gazeteler Arşivi, KKTC Cumhuriyet Meclisi Kütüphanesi, Bülent Fevzioğlu "Kıraaathane-i Osmani'den Cumhuriyet Meclisi'ne" (1886-1996, Özdemir Tokel, Kıbrıs Türk Siyasi Tarihi Tez Çalışması (1878-2015)

#mesajınızvar
Levent ÖZADAM'dan
#mesajınızvar
Gözden Kaçmadı
#gozdenkacmadi

En güncel gelişmelerden hemen haberdar olmak için

Yorumlar

Dikkat!
Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, müstehcen, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen Üye/Üyeler’e aittir.