Karpaz'da iki önemli kültürel mekân iki toplumlu işbirliği ile korumaya alındı

Kıbrıs'ın Karpaz yarımadasında bulunan Ayia Triada Erken Dönem Hristiyan Bazilkası'nın (büyük kilise) tabanını süsleyen eşi bulunmaz güzellikte ve ustalıkla yapılmış mozaikler, Ayios Filon Bizans kilisesi ve eşsiz güzellikteki eser, yılların ihmalinden sonra, Kıbrıslı Rumlar ve Kıbrıslı Türkler arasındaki işbirliği sonucu restore edildi.

İki toplumdan arkeologlar ve çevreciler tarafından yürütülen her iki alandaki stabilizasyon ve koruma çalışmaları, Avrupa Komisyonu fonuyla UNDP ve iki toplumlu Kültürel Miras Teknik Komitesi rehberliğinde tamamlandı.

Projenin tamamlanma töreni, Kıbrıs'ın kuzeydoğu ucunda, Ayios Filon'da, Avrupa Komisyonu Güney Kıbrıs Çözüm Destek Birimi Başkanı Kjartan Bjornsson'un katılımıyla cumartesi günü yapıldı. Tören, Uluslararası Barış Günü'ne denk geldi.

Milattan Sonra 5. yy tarihlenen Ayia Triada mozaiklerinin stabilizasyon çalışmaları Ekim 2018'de başladı. Sonradan kış öncesinde gömülen mozaiklerle ilgili çalışmalar yeniden başladı ve bu yaz tamamlandı. Bölgede son arkeolojik kazı Athanasios Papageorgiou rehberliğinde 1973'te yapılmıştı.

Antik şehir Karpaz'ın ilk Hristiyan Papazının adını taşıyan ve daha sonra ismi bütün yarımadaya verilen Ayios Filon kilisesindeki restorasyon çalışmaları bu yılın Ocak ayında tamamlandı. Bizans kilisesi, Milattan Sonra 12.yy kilisesi oluyor ve daha önce yapılan bir kilisenin yıkıntıları üzerinde bulunuyor.

Törende konuşan Kültürel Miras Teknik Komitesi'nin Kıbrıslı Rum Başkanı Takis Hadjidemetriou, "Yarım yüzyıl sadece ada halkının değil anıtların da ıstırabı olmuştur" dedi.

Hadjidemetriou, "Etrafımızda gördüğümüz bu yıkıntılar bizim işimiz, bizim sorumluluğumuzdur. Onları koruyup restore etmek için çalışmak basitçe anıtların bağışlayıcı arayışları yolunda insanlara barış ve işbirliği sözü vermektir" şeklinde konuştu.

Hadjidemetriou, Kıbrıslı Rumlar, Kıbrıslı Türkler, Maronitler, Ermeniler ve Latinlerin, hepsinin bu ülkeyi aynı şekilde sevdiğini ve karşılıklı anlayış, saygı ve barış içerisinde tarihe yeni bir başlangıç için umutları canlı tuttuklarını söyledi.

Geçmiş anlaşmazlıkların kurbanı olan kültürel mirasın şimdi bir barış ve işbirliği kültürü elde edilmesine katkıda bulunması gerektiğini ifade eden Kültürel Miras Teknik Komitesi'nin Kıbrıslı Türk Başkanı Ali Tuncay, iki önemli anıtı yeniden diriltmenin ortak zenginlik ve mirası temsil ettiğini, en önemli görevlerinin bu ortak mirası gelecek nesillere bırakmak olduğunu belirtti.

Tuncay, herkesin adada uzlaşma, barış ve refah istediğini kaydetti.

Avrupa Komisyonu Kıbrıs Çözüm Destek Birimi Başkanı Kjartan Bjornsson konuşmasında, Kıbrıs'ta Teknik Komite'nin temsil edildiği toplumlar arasında açık bir işbirliği ve karşılıklı güven örneğinden söz etti.

Bjornsson, Avrupa Komisyonu'nun, kültürel mirası korumak, Kıbrıs'ta güveni teşvik etmek için desteğini sürdüreceğini bildirdi.

UNDP Üst Program Müdürü Tiziana Zennaro, törenin Uluslararası Barış Günü'nde yapılmasının sadece Kıbrıs'ta zengin kültürel mirasın korunması için önemli çalışmalar yapılmasını değil, adadaki toplumlar arasında ortak miraslarını korumak için işbirliği ruhu olduğunu gösterdiğine dikkat çekti.

Katılımcılar önce Ayia Triada'yı ziyaret ettiler ve arkeolog Anna Marangou'dan bilgi aldılar. Eski Eserler Dairesi'nden Eleftherios Charalambous da bölgede yürütülen çalışmalar hakkında bilgi verdi.

Anna Marangou, mozaiklerin eşsiz kalitede ve Antik Küriyumdaki Efstolios Evi'nde bulunanlara benzediğini, bir ihtimal aynı ustalar tarafından yapıldığını anlattı.

Esas itibarıyla bu mozaiklerin 45 yıl terk edildiğini belirten Eleftherios Charalambous ise, Baf'taki Mamonya'dan gelen mozaik taşların kötü korunduğunu ve bazılarının kaybolduğunu söyledi.