İdeali yönetimde aramak...

İdeal yönetim ne de iddialı bir kavramdır. İçini doldurabilene aşk olsun. Kavramın için doludur da aslında uygulamaya geçerken sağdan soldan, soldan sağa vuruklarla, hafif dokunuşlarla az biraz boşalıverir. İdeal yönetim sistemi arayışlarında içi dolu dolu konular konuşuldu…Sizlere bir haftayı aşkındır iletmeye çalıştığım… Sizlerle paylaşmadığım son bir masa ve masada konuşulan konu kaldı. O da "KKTC İçin Başkanlık Sistemi Uygun Olur Mu? Avantajları ve Dezavantajları" konusundadır. Şimdi bu Başkanlık sistemi konusunda okuyan yazan çoktur. Destekleyeni de vardır…Kıbrıs Türk toplumu için ideal olmadığını düşünen de… Şimdi aslında parlamenter sistemin sorunları ele alınırken bir taraftan da bu konu üzerinde düşünceler yapmak için tam da doğru zamandır. Zemin uygundur çünkü sistem konuşuluyordur. Kim ne diyecek diye düşünmeden eğer sistemi doğru olarak anlamışsak eğer, konuşmaktan çekinmemeliyiz. Konu tam olarak anlaşılamamış, başkanlık sisteminin veya parlamenter sistemin nasıl bir sistem olduğunu tam olarak anlayamamışsak o zaman da bunu sizlere, vatandaşa anlatmak biz akademisyenlerin borcu olsun. Hep söyledim söylemeye de devam edeceğim… Üç sistem vardır konuşabileceğimiz… demokratik kurallar çerçevesinde…Parlamenter, Başkanlık ve Yarı-Başkanlık… Bunlardan birini uygulayacağız veya uyguluyoruz kendimize has özelliklerle… sistem tıkandı yeni arayışlar veya büyük, kökü reformlar…Buna da biz karar vereceğiz. Yani halk… İdeali arıyoruz, bizim için…

Toplantıya dönmek gerekirse, masada yer alan görüşlerden bazıları, "başkanlık sisteminin mevcut sorunlara çözüm arayışında etkin bir mekanizma olarak önerilebileceğini" ortaya koymuştur. Yine hiçbir yorumlama yapmadan masada ele alınan görüşleri sizlerle paylaşmak isterim.

"Başkanlık sistemi; KKTC'de siyasi sistemdeki tıkanıklıkların aşılması, Hesap verebilirlik ve öngörülebilirliğin geliştirilmesi, Nepotizm ve liyakat eksikliğinin azaltılması, Yasama organını oluşturan milletvekillerinin kendi asli işlerine daha fazla zaman ayırması, Yönetim erkinin seçilmiş başkanın yönetimi altında daha hızlı karar alabilmesinin sağlanmasını, Siyasal istikrarın sağlanması yolunda önemli bir araç olabilir. Başkanlık sistemine geçildiği zaman seçilmiş başkanın uzmanlardan oluşan bir ekiple çalışma imkânına sahip olmasının devlet yönetiminde uzmanlık ve liyakati arttıracağı öngörülmektedir. Bununla beraber başkanlık sistemine geçişin tek başına yukarıda belirtilen sorunları çözmekte yetersiz kalabileceği, hükümet sistemi değişikliğiyle beraber seçim sisteminde, merkezi yönetim yerel yönetim ilişkilerinde, kamu yönetim ve denetim sisteminde ve devletin rol ve fonksiyonlarında da ciddi reformlar yapılmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Özellikle KKTC'de genel olarak şikâyet konusu olan liyakatsizlik ve patronaj sorunlarının aşıla bilmesi noktasında çözüm önerisi olarak devletin rolünün yeniden belirlenerek kural koyma, denetleme ve bireysel inisiyatifleri teşvik etme önerisi getirilmiştir. Ayrıca hükümet sisteminde ve idarenin yapı işleyişinde gerçekleştirilecek reformların bir zihniyet dönüşümü ile birlikte düşünülmesinde fayda vardır. Çünkü KKTC'de yaşanan siyasi sorunların çoğu sistemler kadar yönetim zihniyetiyle ilgilidir".

Bana sorarsanız, ben de size sorarım biz bu memleket için nasıl bir yönetim isteriz diye…demokrasi bu… hepsi bu… ortak paydada ideal yönetim için, önce toplum çıkarlarını keşfetmek gerek…Sorunları konuşup çözüm üretmek…tüm bunları da doğru zamanda, doğru zeminde yapmak gerek…İdeali yönetimde aramak zordur. Biz toplum olarak zoru başaracağız.