Geç kaldık

Çevre bilincinin "çöplerinizi yollara atmayın"la olmuyor sadece.

Toplumun tüm kesimlerini çevre konusunda bilgilendirmek, bilinçlendirmek, olumlu ve kalıcı davranış değişiklikleri kazandırmak ve sorunların çözümünde fertlerin aktif katılımlarını sağlamak çevre eğitiminin temel hedefi olmalı. Çevre ile ilgili konularda aktif katılım sağlayacak, olumsuzluklara karşı tepki oluşturacak, bireysel çıkarların toplumsal çıkarlardan ayrı düşünülemeyeceği gerçeğini kavratacak bir eğitim yöntemi uygulanmalı. Ayrıca gerekli ceza sisteminin de kirliliğin ağırlığınca devreye girmesi şart.

Çevre eğitimi yalnız bilgi vermek ve sorumluluk hissi oluşturmakla kalmamalı, insan davranışını da etkilemeli. Bunun için eğitim çalışmalarında işitsel ve görsel materyaller ile uygulamaya ağırlık verilmeli. Çevrenin korunması, geliştirilmesi ve iyileştirilmesi konularında gösterilen çabaların amacı, insanların daha sağlıklı ve güvenli bir çevrede yaşamalarının sağlanmasıdır. Bunu sağlayacak olan da insanın kendisidir. Çevreye zarar veren de, çevreyi koruyan ve geliştiren de insandır.

Günümüzde çevre bilinci sağlıklı bir çevrede yaşamayı, temel insan haklarından biri olarak kabul etmekte. Bu ancak kaliteli bir eğitimle mümkündür.

O da bizde ne kadar var sorgulamak lazım.

İnsan ve çevre arasındaki etkileşimin vazgeçilmez nitelikte oluşu, çevre kavramının günümüzde kazandığı boyutlar, çevrenin ulusal düzeyde olduğu kadar, uluslararası düzeyde de yeni yaklaşımlarla ele alınması gereğini ortaya çıkardı.

Toplumumuzun büyük bir kısmında çevre bilincinin yeterince oluşmaması nedeniyledir ki çevre, hâlâ ilgilenmeye değmeyen bir konu olarak algılanmakta.

Ülkemizde bu tür bilinçlerin yeterli olmadığını gözlemlemek mümkün. Sürdürülebilir yaklaşımlarla çevreci bir toplum yaratma yolunda çok da yol kat ettiğimizi göremiyoruz.

Oysa toplumu şekillendirme konusunda bireylere düşen görevlerin aşılması ve toplumsal hareketlere ulaşılmış olmasını gerektirecek bir aydın kesim ve toplumsal yapımız var. Ama buna da geç kaldık! Hâlâ birey dolaylarındaki başarısızlıklarımız sürüyor.

* * *

Çevre eğitiminin ana hedefi, yeni bir insan tipini, ahlâk anlayışını ve tüketim bilincini topluma kazandırmak, ihtiyacı kadar tüketen, gelecek nesillere karşı sorumluluk hisseden, çevre sorunlarına karşı duyarlı ve bilinçli bir insan modeli yetiştirmektir. Kirletme seviyemizi düşününce de, eğitime destek olarak cezanın da devrede olmazı kaçınılmazdır.