Sivil itaatsizlik

1893 yılında bugün Gandhi, ilk sivil itaatsizlik ve pasif direniş eylemine başlamıştı. Onun anısına bugün Sivil İtaatsizlik neymiş irdeleyelim.

Sivil itaatsizlik, sivil yönetim tarafından uygulanan yasaların özüne uyarak yasalara riayet etmeme, karşı koyma anlamına gelmekte. Hükümet politikasının değiştirilmesini hedefleyen, kamuoyu aleni şekilde uyarmayı hedefleyen, şiddete dayanmayan, vicdani ancak yasal olmayan politik bir eylemdir.

Bireysel bir tutum şeklinde olabileceği gibi zamanla toplumsal karakter de gösterebilir.

Devlet aygıtının kuramsal anlamda yurttaşların rızası üzerinde kurulmuş olması, itaati meşrulaştırmaktadır. Ancak yönetimin yasaları uygulayışı aşamasında, yönetsel aygıtlara yurttaş tarafından müdahalenin mümkün olup olmaması noktasında tartışmalar sürmektedir.

Sivil itaatsizliğin fikrin babalığını Amerikalı yazar Henry David Thoreau'nun yaptığı aktivizm yöntemidir.

Sivil İtaatsizlik adlı makalesi kavramın çıkış noktasıdır. Mahatma Gandhi, Rosa Parks ve Paul Lafargue'nin farklı bakış açıları ve farklı siyasi perspektiflerle dile getirdikleri sivil itaatsizlik ya da pasif direniş; "yönetim siyasetinin ya da yasaların değişmesini isteyen, aleni, şiddetsiz, vicdani, fakat aynı zamanda siyasi olan, yasa dışı bir eylemdir."

Bu tanım, kendisini yurttaş olarak addeden bireyin yasalar çerçevesinde uygulanan siyasa hakkındaki görüşlerini yine hukuksal bir çerçevede ahlaki ve içsel kaygılarla dile getirme, harekete dökme yöntemidir. Bu eylem şeklinde, eylemin neticelerini bilme, tahmin etme ve neticesine rıza gösterme mevcut olabilir. Bu sessiz görüş bildirme yöntemi toplumsal, aleni ve şiddet meyillisi değildir. Kavram, düşünce özgürlüğünü, düşünceyi ifade özgürlüğünü ve örgütlenme özgürlüğünü bünyesinde barındırır. Eylem olarak şiddetten uzak olma, hareketi aktif direnmeden uzaklaştırıp pasif direnmeye yaklaştırmaktadır.

Bu nedenle aslında zekice bir çalışma sonucu bu olabilir.