Şu kira kuru meselesi

Hükümete övgüler yağdırdığım önceki günkü yazımdan sonra, dün toplanan Bakanlar Kurulu sonrası bu şekil bir yazı yazmak icap etti.

Kiralarda kur sabitlemesi işine birkaç açıdan bakmak lazım diye düşünüyorum.

Sterlin kirası ödeyen ve yükselen kur nedeniyle beli bükülen kiracı kısmı açısından baktığım zaman hükümetin bu icraatı şampanya patlatıp, kutlama yapılacak cinsten.

Kiracılar nispeten mutlu. En azından birkaç ay ne kira ödeyeceklerini biliyorlar. Kira ile ilgili sıkıntılarını bir tarafa bırakıp dövizin getirdiği diğer zorluklarla mücadele etmeye konsantre olabilecekler.

Peki diğer taraftan bakalım meseleye.

Bir yatırımcı bankaya gidiyor ve döviz cinsinden borçlanıyor. Banka ona sterlin cinsinden borçlanması için sterlin geliri olduğuna dair bilgi ve belge istiyor. O da sterlin kira sözleşmelerini beyan edip sterlin borçlanıyor ve sterlin ile kiraladığı mülkün gelirini karşılık olarak bankaya gösteriyor.

Şimdi geliri bu kararla yüzde 30 civarında düşmüş oldu ve banka taksitlerini ödeyebilmek için farklı yollara başvurması gerekecek.

Misal;bankaya gidip yeniden yapılandırma yapacak ve vadeyi uzatıp taksit miktarını azaltma yoluna gidecek. Hem borçlu kaldığı süre uzayacak, hem de fazladan faiz ödemek durumunda kalacak.

Fırsatçı tüccarlardan bahsettik ya geçtiğimiz birkaç gündür. Öğrendiğim kadarıyla fırsatçı bankalar da var.

Ellerine düşen borçlunun borcunu yapılandırırken, hesabın orijinal faiz oranından değil, daha yüksek bir faiz oranı uygulayan bankalar olduğunu duyuyoruz. Nasılsa elime düştü, daya yüksek faizi adamcağız bir ömür bize çalışsın diyen fırsatçı bankalar da varmış demek ki.

Bir diğer bakış açısından olaya bakmak lazım.

Kiracı konumundaki bir dostum Bakanlar Kurulu'nun aldığı karara bir yandan sevinirken, diğer yandan hükümetin verdiği cesaretle mal sahibine metazori 5.20 Sterlin kurundan kira ödemekten çekindiğini söyledi. "Ya mal sahibi buna ses çıkarmaz ancak sözleşme yenileme aşamasında beni tahliye etmek isterse, ya da yeni kira sözleşmesine aradaki farkı kapatacak derecede fahiş bir rakam koymak isterse" diye endişelerini dile getirdi.

Kiracı bir taraftan kira mağduriyetini gidermek için çırpınan hükümetin bu icraatından mutlu olurken, diğer taraftan kiracı ile mal sahibinin hükümet eli ile karşı karşıya kalmasından ve arada husumet doğmasından endişe ediyor.

Evet hükümet mal sahiplerini de düşünmüş ve birtakım stopaj avantajları sağlamış gibi görünüyor ama bir çok açıdan meseleyi tetkik ederken, bunu yaparken de insanlarla konuştuğum zaman edindiğim izlenim kafaların ciddi şekilde karışık olduğu yönünde.

Özellikle kiracının kafasındaki sorunun haricinde net olan bir şey yok.

Soru şu: Hükümet bize iyilik mi etti fenalık mı?

Mal sahiplerinde herhangi bir kafa karışıklığı yok. Onlar bu hükümeti pek sevmiyorlar artık.