Gündüz: "Boş tedbir konuşacağınıza vatandaşa dövizle işlemi kesin"

• En büyük döviz simsarının devletin ta kendisi olduğunu ifade eden Siyaset Bilimci ve Sosyolog Hakan Gündüz, devletin duruşunun "kurumsal tefecilik" olarak bile adlandırabileceğini belirterek, devletin derhal döviz cinsinden işlem yapmayı durdurması gerektiğini belirtti.

• Hükümet eğer samimiyse hızla, cari açığı, bütçeyi bahane etmeden hemen döviz ile halktan para almaktan vazgeçmesi gerektiğinin altını çizen Gündüz "ancak bu durumda halkın bir nebze güveni oluşabilir" dedi.

• Devletin döviz cinsinden işlem yapmayı durdurması gerektiğini kaydeden Gündüz, "Stabil para birimi hayalleri kurup insanlarımızı boş yere meşgul edeceğine önce devletin kendisi döviz cinsinden işlem yapmayı durdurmalıdır. Bir devlet düşünün ki halkına ödemesini TL olarak yapıyor ama halktan hemen hemen her alacağını döviz cinsinden alıyor. Sonra da tedbirden bahsediyor? Bu döviz simsarlığı değil de nedir?" diye de sordu.

• Halkın tam anlamıyla olumsuzluğu henüz hissetmediği ve yaşamı tam anlamıyla kısıtlanmadığı için temkinli duruşunu koruduğunu belirten Gündüz, gün be gün bu ciddi ekonomik olumsuzluk hissedildikçe bu duruşun sergilenmesinin mümkün olmadığını dile getirerek, sosyal medya üzerinden gösterilen tepkilerin sokağa taşacağını söyledi.

Kıbrıs Postası - Cansu Yarışan

Türk Lirası'nın değer kaybı hızla devam ederken, halktaki endişesi artıyor. Yaşanan döviz patlaması KKTC halkını ekonomik anlamda tedirgin ederken, fakirleşen halkın toplumsal alanda yaşayacağı olumsuz etkilerin somut olarak fark edilecek boyuta gelmesi de bekleniyor…

Siyaset Bilimci ve Sosyolog Hakan Gündüz, Türk Lirası'nın değer kaybetmesinin topluma yansımalarını Kıbrıs Postası'na değerlendirerek, ekonomik krizin kısa bir süre içerisinde etkilerinin ciddi boyutlara ulaşacağını söyledi.

"Herkesin döviz borcu var, tedirginlik normal"

Dövizdeki dalgalanmanın insanları ciddi anlamda tedirgin ettiğini ifade eden Gündüz, özellikle uzun yıllardır döviz ile borçlanarak ev, arsa, arazi, tatil, kredi kartı borcu ödemeleri yapmanın, TL cinsinden borçlanmadan daha avantajlı olduğunu kaydederek, bundan önceki 10 yıl da bu tüketim alışkanlığının iyice toplumumuzda ağırlık kazandığını söyledi. Herkesin büyük ya da küçük bir döviz borcuna sahip olduğunu dile getiren Gündüz dövizdeki dalgalanmaların insanları tedirgin ettiğini belirterek,"Bu bağlamda tedirginlik normal. TL kazanarak döviz borçlanmak zaten ekonomik akıla da ters" dedi.

"Kriz daha tam anlamı ile hissedilmedi"

Dövizdeki patlamanın kısa süre içerisinde çok daha belirgin olacağını ve olumsuzlukların daha vahim tablolara neden olacağını dile getiren Gündüz, ekonomik krizin henüz tam anlamı ile hissedilmediğini belirtti.Kısa süre içerisinde her türlü alanda belirgin artışlar olacağını ve alım gücünün daha da düşeceğini ifade ederek şöyle konuştu:

"Şunu da belirtelim ki dövizdeki bu vahim yükseliş daha tam anlamı ile insanlarımızın yaşamına henüz yansımadı. Sadece telefona düşen mesajdan, ya da gazete haberinden ibaret. Bu vahim yükseliş bir müddet sonra her türlü tüketimimize yansıyacak. İnsanlar kredilerini, taksitlerini ödeme zorluğu çektikçe durum çok ciddi haller alacak. Kriz daha tam anlamı ile hissedilmedi"

"Hükümetin tedbir alma potansiyeli yok, olumsuz etki misliyle yaşanıyor"

Dövizdeki dalgalanma sonucunda meydana gelen ekonomik krizlerde, ülkede alınan tedbirler sonucunda krizin etkileri azaltılmaya çalışıldığını kaydeden Gündüz, KKTC'nin ise herhangi bir önlem alma potansiyeli olmadığını belirtti. Dünyaya kapalı bir ülke olan KKTC'de ciddi bir sanayi geliri ve ciddi bir turizm potansiyeli olmaması ve tek entegre olduğu ekonomi Türkiye ekonomisi olması nedeniyle dövizdeki artışın KKTC'de kat kat daha fazla hissedildiğini belirten Gündüz, "Bu tür krizlerde dünya ekonomisine entegre olan ülkelerde yan tedbirler alarak krizin yarasını sarmaya çalışır. Örneğin ürettiği mallar, yükselen döviz karşısında ucuzladığı için cazip hale gelip, dışa daha çok mal satarlar. Ya da yine döviz cinsinden ülke ucuzladığı için turizm patlaması yaşar. Bu gibi pozitif yan etkiler krizin vahametine ilaç olur. Ancak biz dünyaya kapalı olduğumuzdan ne ciddi bir sanayi gelirimiz, ne de ciddi bir turizm potansiyelimiz var. O bile tartışmalı tek entegre olduğumuz ekonomi Türkiye ekonomisi olduğundan orda yaşanan tüm olumsuzluklar bizde misli ile yaşanmakta" şeklinde konuştu.

"Durum, çok yakında ciddi bir toplumsal patlama ile kendini somutlaştıracaktır"

Türkiye'nin uyguladığı sıkı para politikası nedeniyle KKTC halkının ciddi anlamda fakirleştiğini dile getiren Gündüz, şu anda meydana gelen dövizdeki patlamanın çok yakın bir sürede ciddi bir toplumsal patlama ile kendini somutlaştıracağını söyledi. Yaklaşık 6 ay sonra krizin belirginleşeceğini ve yapılan değerlendirmelerin gözle görülür şekilde etkilerinin yansıyacağını kaydeden Gündüz, şöyle konuştu:

"Bu konuda alınabilecek tek tedbir aslında ülkeye sıcak para girişini artırmak ve döviz karşısında hayat standardını korumak. Ancak Türkiye'deki mevcut iktidar da bu konuda tam ters hareket ettiği için bu imkânsız görünüyor. Özellikle yıllarca yapılan savurganlıklarla kamu maliyesini canavarlaştırmış olmamız, Türkiye'yi sıkı para politikası uygulama eğilimine sokmuş ve insanlarımız ciddi anlamda fakirleşmiştir. Şimdi üstüne bir de döviz krizi eklenecektir. Durum çok yakında çok ciddi bir toplumsal patlama ile kendini somutlaştıracaktır. Bu röportajı 6 ay sonra bir daha okuduğumuzda taşların daha da yerine oturduğunu göreceğiz"

"Bugünlerde sadece sosyal medya üzerinden gösterilen tepkiler sokağa taşacak"

Halkın tam anlamı ile olumsuzluğu hissetmediği için, daha henüz yaşamı tam anlamı ile kısıtlanmadığı için temkinli duruşunu koruduğunu belirten Gündüz, gün be gün bu ciddi ekonomik olumsuzluk hissedildikçe bu duruşun sergilenmesinin mümkün olmadığını dile getirerek, sosyal medya üzerinden gösterilen tepkilerin sokağa taşacağını söyleyerek şöyle konuştu:

"Örnekleri yakın geçmişte gördüğümüz toplumsal hareketlenmeler daha da artacaktır. Bugünlerde sadece sosyal medya üzerinden gösterilen tepkiler sokağa taşacaktır. Çocuğunun okul taksitini, üniversite harcını, arabasının evinin arsasının taksitini kazandığı TL ile ödeyemeyecek duruma gelen insanımız farklı tepkiler gösterecektir. Yaza giriyoruz. Yurt dışı tatil planlarına alışan halkımız bu tatillere büyük oranda gidemeyecektir örneğin"

"Halka etki edecek tedbirler alınmayacak"

Hükümetin önlem alma yetkisinin bulunmadığını belirten Gündüz, alınacak tedbirlerin halka etki etmeyeceğini kaydederek, "Ciddi bir önlem alma acizliği gösteren yönetimlerimiz bu acizliklerine belli ki devam edeceklerdir. Stabil bir para birimine geçme gibi olmayacak uydurma söylemlerle halk ancak oyalanmaktadır. Yine hiçbir işe yaramayan ucube "çalıştaylar" düzenlenecek ve muhtemel yeni hükümetin de aldığı en son tedbir gibi halka etki edecek tedbirler alınmayacaktır" şeklinde konuştu.

"Devletin uygulaması, kurumsal tefecilik olarak bile adlandırılabilir"

En büyük döviz simsarının devletin ta kendisi olduğunu iddia eden Gündüz, devletin durumunun kurumsal tefecilik olarak bile adlandırabileceğini belirterek, devletin döviz cinsinden işlem yapmayı durdurması gerektiğine işaret ederek, "Stabil bir para birimi hayalleri kurup insanlarımızı boş yere meşgul edeceğine önce devletin kendisi döviz cinsinden işlem yapmayı durdurmalıdır. Bir devlet düşünün ki halkına ödemesini TL olarak yapıyor ama halktan hemen hemen her alacağını döviz cinsinden alıyor. Sonra da tedbirden bahsediyor? Bu döviz simsarlığı değil de nedir? Zorlarsak bu kurumsal tefecilik olarak bile adlandırılabilir. O yüzden hükümet samimiyse yarından tezi yok, cari açığı, bütçeyi bahane etmeden hemen döviz ile halktan para almaktan vazgeçmelidir. O zaman bir ihtimal piyasanın ve halkın bu konuda bir nebze güveni oluşabilir" dedi.