Salamis Yolu esnafı kepenk indiriyor

• Mağusa'nın en işlek caddesi olan Salamis Yolu'nda dükkân kiraları başını alıp gitti. Kıbrıs Postası'nın bölgede yokladığı nabza göre binlerce liralık yatırım yapan birçok işletme kepenk indirmeye başladı… Bin Sterlin ile 3 bin Sterlin arası değişen dükkân kiraları esnafı kan ağlatıyor.

• Mağusa'da gerek kafe ve restoran alanında gerekse tekstil-konfeksiyon üzerine vatandaşa hizmet veren birçok işletme son 6 ay içerisinde kepenk indirdi.

• Dükkân giderlerinin kira ödemekle bitmediğini söyleyen esnaf, Salamis Yolu'nda bir işletmenin hiç satış yapmadan sadece kira, vergi, çalışan maaşı ve sigorta ödemeleri ile aylık 15 ile 20 bin TL gideri olduğunu belirterek son dönemlerde esnafın ayakta kalmakta zorlandığına dikkat çekti.

• Esnaf 50 metre karelik bir iş yeri için aylık bin Sterlin kira ödüyor. Metre karesi arttıkça kira bedeli yükselen dükkânlar için caddede 3 bin, 3 bin 500 STG'ye varan kira bedelleri talep ediliyor. Esnaf mülk sahiplerinin talep ettikleri kira bedelleri nedeni ile acımasız davrandığını görüşünde...

• Esnaf bölge nüfusuna oranla faaliyet gösteren işletme sayısının fazla olduğuna dikkat çekerken, aynı cadde üzerinde, aynı sektörde faaliyet gösteren işletmelerin de çok fazla olduğundan yakındı.

• Avrupa'da benzer alanda faaliyet gösterecek olan dükkânlar arasında belirli mesafelerin olduğu örneğini veren esnafa göre denetim ve planlama yetersiz…

• Ülkenin büyük üniversitelerinden biri olan DAÜ'nün Mağusa'da olması nedeni ile bölgede yıllardan beri öğrenciye yönelik yatırımlar yapılıyor. Yatırımların büyük bir çoğunluğu ise üniversite civarında olan Salamis Yolu üzerinde… Çok sayıda inşa edilen apartmanlarda daireler öğrenciye kiralanmak üzere yapılırken, apartmanların altında bulunan işletmelerin de hedef müşteri kitlesi yine öğrenciler…

• Serdar Özcan: "Geçmiş yıllara oranla işler gittikçe kötüye gidiyor"
• Doruk Market: "Mağusa'da esnaf zaten sadece 8 ay iş yapıyor"
• Hasan Yıldırım: 14 yıllık esnafım, hiç bu kadar kötü bir dönem yaşandığını hatırlamam
• Eren Çalıkuşu: "Bölgeye en büyük nankörlüğü üniversite yaptı"

Kıbrıs Postası - Nadire BAHADİ

Mağusa'nın en işlek caddesi olarak bilinen ve özellikle öğrenci nüfusunun yoğun olduğu Salamis Yolu'nda ev kiraları gibi dükkan kiraları da cep yakıyor. Bin Sterlin ile 3 bin Sterlin arası değişen dükkan kiraları esnafın belini büküyor. Binlerce liralık yatırım yapılarak açılan dükkanlar kısa süre içerisinde kapatmaya başladı. Salamis Yolu üzerinde gerek kafe ve restoran alanında gerekse tekstil\ konfeksiyon üzerine vatandaşa hizmet veren birçok işletme son 6 ay içerisinde kepenk indirdi. Konu ile ilgili Kıbrıs Postası'na konuşan esnaf, kira bedellerinin yüksek olmasından dert yandı.

Dükkan giderlerinin kira ödemekle bitmediğini söyleyen esnaf, Salamis Yolu'nda bir işletmenin hiç satış yapmadan sadece kira, vergi, çalışan maaşı ve sigorta ödemeleri ile aylık 15 ile 20 bin TL gideri olduğunu belirterek son dönemlerde esnafın ayakta kalmakta zorlandığına dikkat çekti.

"Mülk sahipleri acımasız"

Cadde üzerinde kira ödeyerek çeşitli alanlarda faaliyet gösteren birçok işletme sahibi kira bedellerinin fahiş olduğundan yakındı. Esnaf 50 metre karelik bir iş yeri için aylık bin Sterlin kira ödüyor. Metre karesi arttıkça kira bedeli yükselen dükkanlar için caddede 3 bin, 3 bin 500 TL'ye varan kira bedelleri talep ediliyor. Esnaf mülk sahiplerinin talep ettikleri kira bedelleri nedeni ile acımasız davrandığını kaydetti.

Her şeyin fiyatı arttı ama esnaf zammı yansıtamıyor

Ülkenin büyük üniversitelerinden biri olan üniversitenin Mağusa'da olması nedeni ile bölgede yıllardan beri öğrenciye yönelik yatırımlar yapılıyor. Yatırımların büyük bir çoğunluğu ise üniversite civarında olan Salamis Yolu üzerinde. Çok sayıda inşa edilen apartmanlarda daireler öğrenciye kiralanmak üzere yapılırken, apartmanların altında bulunan işletmelerin de yine hedef müşteri kitlesi yine öğrenciler. Kira bedellerinin yüksek olmasının yanında son dönemlerde vergi ve ürün giderlerinde yüzde 60, 65 oranında zam olduğunu söyleyen esnaf, müşterilerin çoğunun öğrenci olduğu için bu oranın sadece yüzde 20 oranını fiyatlara yansıtabildiklerini ifade ettiler. Esnaf bu nedenle işletmelerin kazanç elde etmek yerine giderleri karşılayıp ayakta kalabilmek için mücadele ettiğinden yakındı.

Pasta dilimi her gün bölünüyor, pay azaldıkça azalıyor

Esnaf bölge nüfusuna oranla faaliyet gösteren işletme sayısının fazla olduğuna dikkat çekerken, aynı cadde üzerinde, aynı sektörde faaliyet gösteren işletmelerin de çok fazla olduğundan yakındı. Avrupa'da benzer alanda faaliyet gösterecek olan dükkanlar arasında belirli mesafelerin olduğu örneğini veren esnaf, denetimin ve planlamanın yetersiz olduğundan yakındı. Özellikle üniversite kampüsü içerisindeki yapılaşmanın yanında verilen işletme izinleri ile öğrencinin kampüs içerisine kapatıldığını belirten esnaf "hem pasta dilimi her geçen gün daha da bölünerek payımız gittikçe azalıyor, hem de hedef müşteri kitlemizin dışa açılımı engelleniyor. Vatandaş ve öğrencinin alım gücü zaten düşük. İşler yolunda gitmiyor. Bu da binlerce liralık yatırım yapmasına rağmen işletmelerin kısa süre de kapatmasına neden oluyor" yorumunda bulundu.

Esnaf ne dedi?

	Serdar Özcan: "Geçmiş yıllara oranla işler gittikçe kötüye gidiyor" 19 yıldır cadde üzerinde esnaflık yapıyorum. İşler geçmiş yıllara oranla her geçen yıl daha da kötüye gidiyor. 2003 yılında yeni yıl döneminde 10 bin Dolarlık satış yaparken, 2018 yeni yıl döneminde 31 Aralık tarihinde 2 bin 400 TLlik ciro ile dükkanı kapattım. Kiralar oldukça yüksek, nüfus az ancak iş yeri sayısı oldukça fazla. Esnafın gideri kira ile bitmiyor. Bir iş yerinin gideri, personel maliyet gideri ile aylık 25 bin TL'yi buluyor. Esnafın günlük kazancı 2 bin TL'nin üzerinde olacak ki, sadece tüm giderleri karşılayıp iş yerini döndürebilsin.
	Doruk Market: "Mağusa'da esnaf zaten sadece 8 ay iş yapıyor" Gerek vergi giderleri, gerek ürünlerde son zamanlarda yaşanan zamlanma gerekse elektrik ücretlendirmeleri halka pahalı ürün olarak yansıyor. Mağusa öğrenciye hitap edilen bir şehir. Esnaf bu nedenle yılın sadece 8 ayı iş yapabiliyor. Halkın ve öğrencinin alım gücü ortada, ekonomik şartlar esnafın belini büküyor.
	Hasan Yıldırım: 14 yıllık esnafım, hiç bu kadar kötü bir dönem yaşandığını hatırlamam Bu cadde üzerinde 14 yıllık esnafım. Esnafın son dönemlerde kepenk indirmesinin altında biçok sebep yatıyor. Dükkan kiraları çok yüksek ancak nüfusa oranla dükkan sayısı da oldukça fazla. Bu nedenle iş hacmi düşüyor. Öğrenciye hitap eden bir şehir olduğu için son dönemlerde yaşanan zamları biz aynı oranda müşteriye yansıtamıyoruz. Öğrenciler bile bugün başkalarının adına açtığı dükkanları işletiyor ancak bunu denetleyebilecek yeterli sayıda personel yok. Giderlerimiz çok yüksek, hiç satış yapmasak dahi dükkanı açsak açmasak aylık en az 15 bin TL giderimiz bulunuyor. Yerli çalışan bulma konusunda sıkıntı yaşıyoruz. Yabancı çalışanın giderlerinin yanında, iş bilmediği için gerek çalışan gerekse bizler baskı ve huzursuzluk ortamında çalışmak zorunda kalıyoruz. Bölgedeki haksız rekabet küçük esnafın yok olmasına neden oluyor. Zararına çalışan esnaf bu nedenle kısa sürede kapatmak zorunda kalıyor.
	Eren Çalıkuşu: "Bölgeye en büyük nankörlüğü üniversite yaptı" Salamis Yolu'nda kira bedelleri fahiş oranda yüksek. Hedef kitlenin öğrenci olması nedeni ile gelir düşük. Mülk sahipleri işletmelerin yüzde 60 ortağı olmuş durumda. Yarı kamu olan üniversitenin ise yaptığı en büyük nankörlük ise kampüs içinde yapılaşmasına müsaade edilen yurtlar. Öğrenciyi Mağusa'nın geneline yaymak yerine, kampüs içindeki yapılaşma ile öğrenci kampüse kapatıldı. Üniversitenin kamuya hizmet etmesi gerektiğini düşünüyorum. Esnaf bu ülke için değerli olması gerekiyor çünkü esnaf bu ülke için katma değer üretiyor, ancak bunu boğmak için ellerinden geleni yapıyorlar. Esnafın ödediği vergi çok yükseldi. Özellikle yüksek elektrik ücretleri esnafı zora sokuyor. Bin 800 TL gelen elektrik faturası bugün 3 bin 300 TL'yi buldu. Esnafın ayakta durması her geçen gün daha da zor hale geldi.