Cesurluk ve cesaret üzerine

Aşağ?daki yaz?y? Sevgül Uludağ?n "İncisini Kaybeden İstiridyeler" kitab?n? okuduğum zaman yazm?şt?m. Kitab?n b?rakt?ğ? iz halâ taptaze. Halâ o zamanki duygularla çalkalanmaktay?m. Doğuş Derya'nın konuşması yüzünden papara çıkaranlar için tekrarlıyorum. Ayrıca Londra düzenlediğimiz bir etkinlikte katledilen küçük bir Kıbrıslırum çocuğa ağıt olarak yazılan şiirin okunmasına tepki gösterenlere de gisin.

İnsan var, ayaklar?na bir ip bağlayarak yüzlerce metre yükseklikten aşağ?ya

atlamakla cesaretini (veya aptall?ğ?n?) gösterir. İnsan var, k?z arkadaş?na yan gözle bakan birisine dayak atarak kendisini cesur hisseder. İnsan var, savaş esnas?nda masum, korumas?z çocuklar? kurşuna dizer ve cesaret madalyas? al?r.

Bir de başka insanlar var ki büyük tehlikelere göğüs gererek doğru olan?n

üzerine gider ve kötüleri deşifre etmeye çal?ş?r. İşte bu gerçek cesur insanlar sayesinde bu kötülüklerle dolu dünyada insanl?ğ?n halâ ölmediğini anlar?z.

Bu kişilerin örneklerine tarih boyunca rastlamaktay?z. Benim bu makalede bahsetmek istediğim kişi bir K?br?sl?türk. K?br?sl?türk insan?n?n tüm güzel niteliklerine sahip olan bir gazeteci, araşt?rmac?, yazar. Bu şah?s Sevgül Uludağ. Sevgül Uludağ 26 y?ldan beri doğru yap?ld?ğ? takdirde dünyan?n en şerefli mesleklerinden olan gazetecilik yap?yor. Esas mesleği öğretmenlik. Onun ad?ndan bas?nda çok bahsedildi. Aç?k sözlülüğü, korkusuz kişiliği yüzünden baş?na çok şeyler geldi. İşini kaybetti birkaç kez. Ama yine de y?lmak nedir bilmedi, bilmiyor.

Sevgül Uludağ'?n en son okuduğum kitab? şu an üçüncü bask?s? yay?nlanm?ş olan "İncisini Kaybeden İstiridyeler". Bu kitab? son üç gün içerisinde elimden düşürmeden okuyup bitirdim. Bu süre zarf?nda aile fertlerim ile sadece yemek saatlarinde, onu da en çok on dakikal?k k?sa sürelerle biraraya geldim. Bu üç gün içerisinde çok gözyaş? döktüm, siyasetcilere karş? nefretlik duygular? ile çalkaland?m, ama ayni zamanda K?br?s insan?n?n en güzel örnekleri ile de tan?ş?p mutluluk duydum. Bu K?br?sl?türk ve K?br?sl?rumlar, ailelerinden onlarcas?n? sadist ruhlu katillerin silahlar?ndan ç?kan kurşunlar sonucu yitirdiler. Böyle olmas?na rağmen içlerinde zerre kadar kin duygusu taş?mayan tertemiz, p?r?l p?r?l, yüce insanlar bunlar. Hala kalbleri bar?ş ateşi ile yanan kahramanlar. Bu insanlar? şimdiye kadar konuşturmay? deneyen cesaretli bir kimse ortaya ç?kmad?. Ta ki Sevgül Uludağ gibi, Marios Dimitriou, Panikos Hrisantou gibi cesur kişiler ortaya ç?kana kadar.

"İncisini Kaybeden İstiridyeler" 1950li y?llardan beri yak?nlar? resmen kay?p olarak kaydedilmiş kişilerin, "uçurumun kenar?ndan dönenlerin" öyküleri ile dolu. Sevilay Berk ve Ülgen Gülnihal han?mlar?n öykülerini okuyup da duygulanmamak, o sözde liderlerimize lanet okumamak insan?n elinde mi? Düşünün, y?llardan sonra Sevilay Berk ve kardeşleri yorulmaz çabalar? sonucu atalar?n?n nerede gömülü olduklar?n? ögreniyorlar, ancak onlar?n kemiklerinin bulundugu kuyuya yaklaşmamalar? için kendilerine ihtar ediliyor. Ondan sonra kemiklerin birileri taraf?ndan bulunduklar? kuyudan al?n?p biryerlere götürüldüğünü öğreniyorlar. Kendisi ve eşinin, ve babas?n?n da ayni kuyuda gömülü olduğunu öğrenen Ülgen Han?m?n tüm çabalar?na, devletin en üst düzeyinde olanlarla yapt?klar? görüşmelere rağmen atalar?n?n kemiklerine hala ulaşam?yorlar. Kuyunun etraf?nda kendilerinin toplad?klar? birkac küçük kemik parçalar? haricinde. Kendisi ile yap?lan söyleşide başkalar?n?n ta Baf'tan kendi atalar?n?n kemiklerini taş?d?ğ?ndan bahsediyor Sevilay Han?m, ve onlara sitem ediyor. Haks?z m??

Hüseyin Serinyürek, ailesinden ve yak?n akrabalar?ndan tam 60 kişi kaybetmiş. Hepsi Muratağa / Sandallar'da bulunan toplu mezarlarda bulunmuşlar. Hüseyin Beyle yap?lan söyleşiyi okurken büyük bir şok yaşad?m. O günlerde kendilerini ziyarete gelen bir akrabam?zdan bahsediyordu. Naziyet Yengemin Muratağa/Sandallar mezar?ndan ç?kar?ld?ğ?n? biliyordum. Ama kitab?n 283üncü sayfas?nda ans?z?n ondan bahsedildiğini görmek beni müthiş sarst?. O mezardan onunla birlikte aralar?nda çocuklar?n da olduğu baz? akrabalar?m daha ç?km?şt?.

Bir de kendisi ile Londra'da bulunduğu zaman tan?şma f?rsat? bulduğum say?n Hüseyin Akansoy'un öyküsü. O, tüm yak?n ailesini kaybetmiş. Onlar da Muratağa/Sandallar çukurunda bulunmuşlar. Ama buna rağmen kalbinde hiç kin taş?m?yor. Hatta bar?ş için canla başla çal?ş?yor. Ayni ruhu çocuklar?na da aş?lam?ş. Hüseyin Akansoy'u tan?d?ğ?mda bunlar? bilmiyordum. Şimdi ona çok daha fazla sayg? duyuyorum. İyi ki içimizde onun gibi asil insanlar var.

Bir tesadüf eseri, kitab? okumaya başlad?ğ?m günlerde kay?plar konusu s?k s?k gündeme gelmeye başlad?. Alaminyo'daki mezar yeniden aç?ld?, Burhan Nalbantoglu Hastanesinde modern bir DNA labaratuvar?n?n aç?ld?ğ? haberi verildi. Bu labaratuvar?n aç?lma resepsiyonunda konuşan Cumhurbaşkan? Talat konuşmas? esnas?nda "tabii işin bir de politik yönü var" deyince adeta gözüm döndü, ağz?mdan köpükler ç?kmaya başlad?. Bu nevi insanc?l, olumlu bir seyin politik yönü cok mu onemli miydi yani? Kay?p yak?nlar? için bir umut yarat?lm?şken sen kalk politikadan bahset. Bu ne perhiz, bu ne lahana turşusu? Zaten bu y?llarca kanayan toplumsal yaram?z?n sar?lamamas?na siz siyasiler sebeb olmad?n?z m?? Kitapta defalarca, ailelere siyasiler taraf?ndan Rum tarafnda DNA testi yapt?rmamalar? için bask? yap?ld?ğ? belirtiliyor.

"İncisini Kaybeden İstiridyeler" de bahsedilen kahraman insanlar?n başlar?na gelenler benim baş?ma gelseydi onlar kadar vakur, cesur ve bar?ş aş?ğ? olabilir miydim diye kendime soruyorum. Cevab?n? ise bilemiyorum. Tek bildigim Sevilay Berk, İbrahim Dervişoğullar?, Cemaliye Şöförel, Hüseyin Akansoy, Yiannos Dimitrou, Hristoforos Skarparis ve kitapta isimleri geçen ve geçmeyen tüm diger güzel K?br?sl? insanlar?n K?br?s'?n karanl?k tarihini gerçek inciler gibi ayd?nlat?yor olmalar?d?r. Evet, onlar esas?nda istiridye degil K?br?s'?m?z?n paha biçilmez incileridirler. Onlar?n ac?lar?n? süistimal ederek onlar?n yaşamlar?n? biraz olsun kolaylaşt?rma yerine onlar? devaml? tehdit eden, hatta onlara yaşad?klar? kötü deneyimlere rağmen düşmanl?k hissi beslemedikleri icin düşman kesilen iğrenc insanlar?n ise sadece yüzlerine tükürülür.

"O ac? yaz?n yüreğinde, y?k?nt?lar aras?nda yaralanm?ş, dolaş?p duran sevecen gençliklerini b?rakan"* o kahraman insanlar?n öykülerini ?ş?ğa ç?karabilmeleri için olanak sağlad?ğ? ve siyasilerin kay?plar konusunda oynad?ğ? iğrenç oyunlar? deşifre ettiği icin sevgili Sevgül Uludağ'a K?br?sl?türk ve K?br?sl?rumlar olarak binlerce teşekkür borcumuz vard?r. Sevgül Uludağ iki y?ldan beri çok önemli bir sürecin başlang?c?n? haz?rl?yor. Şimdi yap?lmas? gereken, söyleşi yapt?ğ? kişilerin ve bu kahraman kişilerle ayni durumda olanlar?n bilgilerinin ciddi olarak değerlendirilmesi ve insanl?k d?ş? vahşetlerde kanl? parmak izleri olan heriki toplumdan canilerin bulunup yasa önüne getirilmeleri ve cezaland?r?lmalar?d?r. Özellikle bu canilerin kimliklerini bilen kişilere çok büyük görev düşmektedir.

Bu süreç tamamlanmad?ğ? takdirde ne bu kahraman insanlar ne de tüm K?br?sl?türk ve K?br?sl?rum toplumlar vicdanen rahatlamayacak ve bu K?br?s yaras? gittikce gangrenleşecek ve tedavisi bir daha mümkün olamayacakt?r.

Teşekkürler Sevgül Uludağ.

* Hristoforos Skarparis'in "Ruhumuzun Gölgesi " başl?kl? şiir kitab?ndan