'Toplum Liderleri'

Geçen haftaki yazıma çok yoğun büyük çoğunlukla olumlu tepki geldi. Bazı arkadaşlar eleştirdiğim konu olan "liderlik eksikliği" konusunu açmamı istediler. Amerika'yı yeniden keşfetmeme adına bir süre önce konu üzerinde yazdığım yazıyı yeniden paylaşıyorum.

Birkaç yıl önce 'Liderlik' başlığı altında yazdığım köşe yazısına şu şiircikle başlamıştım:

Lider olmak istiyorum / Lider olmak istiyorum / Lider olabilir miyim? / Sahi, lider olabilir miyim? /Söz mü? / Yaşasın! / Lider oldum / Tamam, şimdi ne yapacağız?

Roger McGough isimli şairin yazdığı bu şiircik, liderlik vasfına sahip olmayan ama kendilerini 'toplum lideri' olarak gören kişleri ne kadar güzel anlatıyor. İnternette 'toplum liderleri' diye bir google araştırması yaptığımda bu konuda ilginç şeylerle karşılaştım. Özellikle eğitim lideri, araştırmacı, yazar Dr. Sarah Elaine Eaton'un bu konuda yazdığı çarpıcı şeyler çok ilgimi çekti. Bunları siz değerli okurlarımla paylaşmak istedim. Gerek Kıbrıs'ta gerekse İngiltere'de yaşayan Kıbrıslıtürkler olarak başımızda 'toplum lideri' havasıyla gezen insanların bu tanıma ne kadar uyduklarını, (uymadıklarını) Dr. Eaton'un yazdıklarını okuyunca daha fazla anlayacağınızı umarım.

Dr. Eaton, toplum liderlerinin sahip olmaları gereken önemli 10 karakteristiklerini şöyle sıralamış:(http://drsaraheaton.wordpress.com/2012/08/21/10-characteristics-of-community-leaders/)

Kişilerin kuvvetli yanlarını azamiye çıkarma: Liderlik yaptığınız grubun etkili çalışması ve herkesin gruba olumlu birşeyler kattığını hissetmesi bakımından toplum liderinin bu vasıfa sahip olması önemlidir.

Liderlik yaptığınız grubun değişik ihtiyaçlarını dengeleme: Bazı kişiler kontrol edilmek isterler. Diğerleri gruba yaptıkları katkıların devamlı olarak takdir edilmesini isterler. Her ferdin motivasyonunu sağlamak için toplum lideri bu değişik ihtiyaçlara değişik yöntemlerle cevap vermesini bilmelidir.

Takım olarak çalışmak: Toplum lideri olmak herşeyi o kişinin yapması gerektiği ile eş anlamlı değildir. Toplum lideri grup fertlerinin birlikte ve yardımlaşarak etkili bir şekilde çalışmalarına olanak sağlamayı bilmelidir.

Mobilize etme yeteneği: Mobilize etmek, kişilere ne yapmaları gerektiği konusunda direktif vermek demek değildir. Yapılacak şeylere grup tarafından demokratik bir şekilde karar verilip, kimin, hangi görevi yapacağı kararına birlikte varmak gerekir.

Kolları sıvayarak yapılacak işlerde yardımcı olmak: Toplum lideri liderlik grubuna örnek olmalı. Liderin görevi emir vermek değildir. Başarılı bir lider, örneğin temizlik yapılması gerekirse, önce süpürgeyi eline alan kişi olmayı bilen liderdir.

Fiziksel çevre bilinci: Bu, kişilerin fiziksel çevreleri üzerine sorumluluk almalarını sağlamak demektir. Diyelim ki bir toplum merkezi varsa, o merkezin bakımı, yenilenmesi, korunması konusunda tüm liderlik grubunun görev alması gerekir. Toplum lideri kişilere bu çevre sorumluluğu duygusunu vermeyi bilmeli.

Topluma hesap vermek: Gerçek bir toplum liderinin en önemli vasıfları arasında topluma hesap verme gelir. Toplumlar, bireylerden oluşur. Toplum liderlerinin çalışmalarından yararlanan kişilerdir toplum fertleri. Ancak lider bu bireylere yapılan çalışmalar hakkında hesap vermelidir.

İleriyi düşünebilme: Toplum lideri sadece bugünü, yarını değil, çok daha ileriyi düşünerek planlar yapmalı. Kendi liderliklerinin bir gün sona ereceğini hesaplayarak, sağlanılan yararların devam edebilmesi için çalışmayı bilendir başarılı toplum lideri.

Yeni liderler seçip yetiştirmek: İleriyi düşünerek planlar yapmak bir toplum liderinin en önemli vasıflarındandır. Bizim toplumların en büyük eksikliği de budur. Özellikle genç liderler yetiştirmeyi hiç bilmeyen toplumlarız.

Yanyana yürüyebilmek, tepeden yönetmek değil: Bazı liderlik modelleri hiyerarşiktir. Karar mekanizmasini kontrol edenler hiyerarşinin tepesinde olanlardır. Toplum liderliğinin temelinde her ferdin liderlik yeteneklerini geliştirmek gelir. Lider, diğerlerine örnek olmalı, kişisel sorumluluklarını daima hatırlamalıdır. Toplum liderinin toplumu içerisinde ayrıcalıklı bir yeri olmamalı. Toplum lideri olduğu için törenlerde protokolda kendisi için yer isteyen toplum lideri, gerçek bir lider değildir.

İşte, Dr. Eaton'un toplum liderlerinin vasıfları üzerindeki düşünceleri. Ben de bunların altını az çok doldurmaya çalıştım. Okurlarıma sormak istiyorum. Bu vasıflara sahip olan kaç toplum lideri biliyorsunuz?

Nereye gideceğini bilmeyen bir gemi için hiçbir rüzgardan fayda yoktur. Michel de Montaigne