Kalıcı sıkıntı
Ricarda Huch
İyi bir doktor, sıkı bir avukat, pahalı bir murâkıp, bir kardiyolog ya da bir nalbur hatta ve hatta bir kardinal "işiyle" mücadele halinde olmaz.
Ölmüşlerin amel defterini arka ceplerinde taşırmış gibi konuşan tarihçiler bile bir "yazar" kadar işiyle giriştiği mücadeleye hapsolmuş halde değildir
Çoğu mesleğin ümit dolu bir başlangıcı, mütereddit ortası ve bin pişman bir sonu vardır: Oysa yazmak, usanç veren sıkıntısıyla her daim yeniden başlar
"Dandik gazete köşeciliği" havasında bile işin kendisiyle didişen doğası gereği "yeniliğe" ihtiyaç duyarız
**
Yazmak, 'iyi yazıyorsun ha' geyiğinde ya da 'hadi oradan yazma, yazma!' hitâbında müşâhede edildiği gibi 'esaslı uydurmak' manasına da gelir.
Aslında yazan kişinin ihtiyaç duyduğu tek yetenek, bu son derece olaysız, esasen heyecansız "uydurma" ânında süngerli bir iskemleye sâkince oturabilme kabiliyetinden ibarettir
"İnsanın hayatını satır imal etmeye adaması gerçekten de iğrenç" diyen Marcel Proust sayılmazsa meraklısı için "romanın ölümlü bir sanat türü" olacağı kehânetinde bulunan Philip Roth, "sıkıntının" ilk büyük kuramcısı Pascal'dan sonra bu derdi en iyi ifadelerle tasvir eden yazarlardandır
"Yazmak"la ilgili bu yakınma biçimi, makinalı tüfek gibi hem düzenli hem de âhenkli "yalan atma" işinde usta şâirlerin tümünde âbideleşir
**
"Ruh" fikrini "zihin" ile değiştiren Batı'nın bilge pişmanları ile 'metni yazara bağımlı okumanın kaçınılmazlığı' hakkında ısrarcı Doğu'nun ârifleri işte böyle donmuş zamanlarda tıkanmalara, rastgele zihin akışlarına kapılarak "gömlek değiştirir gibi umutsuzluk" değiştirirler
Yani bazen konu sıkıntısından- kendi "takıntılarımızı" yücelterek yazmaya başlamaktan kendimizi alamayız
Öyle ya;
Kutsal kitapların; naif şeytan elinde propagandaya dönüşen ve sadece "dil"e ait olduğu halde "felsefî çözümleme retoriği" gibi görünen manevralarına karşı insanı "dikkatli olmaya" davet edişi boşuna değildir
En "kalıcı" ifadelerin en "geçici" anlardan bahsediyor oluşu, zannederim böyle bir şeydir
Biz buna aramızda- hem ultra demokrat hem ultra aristokrat, hem en doğala hem de en yüce suniliğe ant içmek diyoruz
Yorumlar
Dikkat!
Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, müstehcen, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen Üye/Üyeler’e aittir.