Alplere doğru Son Şans kimdir; Doğal Takvim nedir

"BM'nin Kıbrıs'taki son özel danışmanıyım"

Espen Barth Eide, 28 Kasım 2014

Kıbrıs sorunu ekseninin kazandığı ve kanıksanan iki yeni "tamlama" neredeyse her açıklamaya ve yoruma sirayet etmiş durumda…

Ne hikmetse Ada'da "çözüme iman edenlerin" de "statükoya devam" ülküsünde sinenlerin de işine geliyor.

Bunların ilki "Son Şans".

Diğeri de malumunuz: "Doğal Takvim".

Aslında birbirinin "altını oyan", fırsatını bulsa "bir kaşık suda boğacak olan" cephelerin aynı anda benimseyip kullanmayı sevdiği bu iki tamlama, kavramsal olarak bir aksiliğe başından beri "tek başına" kâfi derecede işaret etmektedir.

Bu iki "laborant icat" ufuk açıcı gibi görünse de sıkışmışlığı "neticeye taalluk" surette "çarpık üretilmiş" kavramlardır.

**

Kıbrıs'ta problemin "kalebendi" Birleşmiş Milletlerin temsil ettiği uluslararası aktörler bütününün, Şubat 2014 Ortak Açıklama zuhuru öncesi "Ban Ki Moon" lisanında "End Game" şeklinde yekpare hale getirdikleri bu iki sıfat -yani şans ve doğal- son virajda 2016 yılı içinde nihai çözüme yönelik "umut" ile bunun -yani yıl sonunun- bir tür "death line" olduğu anlamında vurgulanıyor…

Yani BM, "tükenmişlik" sendromu içinde "dirayete" mi gelmiş?

Kimileri, bununla sınırlı değil, dese de kavramlar bunu perçinlemek için sık sık istimal ediliyor.

Bunun BM tarafından bu şekilde dillendirilmesi özel danışmanın son olmasından çok bu sürecin "zemininin artık ortadan kalkacağı" anlamına geliyor.

Bunları biliyoruz 'sadede gel' diyenler için;

"Şans" sözcüğü ile şunlardan biri kastedilmiş olabilir;

Uğur\ talih.

Olasılık.

Nasip.

ihtimal veya rastgelelik.

Ya da Şans Tanrıçası "Fortuna" yahut "Tike".

Haksızlık etmeyelim: Bir de "Şans Topu" var tabi…

**

Evvela "Şans", rastlantıları düzenlediğine ve insanlara iyi ya da kötü durumlar hazırladığına inanılan "doğaüstü güç" demektir…

Mistik kapıları aralayan ve Sibernetik'in reddettiği şansı, "doğru zamanda doğru yerde olmakla" alakadar kılıp bunu da "sezgi" denen pozitif ve duyusal bilgi sentezi neticesine bağlayanlar da bulunur.

Yani Şans, "sonlu" değil, ucu kavramsal olarak açık olan "sonsuz" bir şeydir.

Zaman çizgisi içinde şans'ın "sonu" diye bir şey "uzayda" yoktur.

**

Gelelim Kıbrıs sorunun hem yerelde "seçim" gibi değişkenlerine hem de uluslararası aktör değişikliklerine gönderme de bulunan "Doğal Takvim" kavramına…

Bir kere "takvim" denen şey asla tabii değildir…

Doğa "zaman" yoluyla deforme eder, büker.

Ama takvim lügat karşılığında yazdığı gibi "Doğrultma, düzeltme, yoluna koyma" demektir.

Farazi "paralel ve meridyenler" gibi sonradan birinin ancak "çizmesi" ve "denetlemesi" ile var olabilen "takvimin doğalı" olmadığı gibi "müdahalesiz" işleyeni de olmaz.

Saate bile pil gerekir.

Doğal versiyonu, Güneşin doğuşu ile batışı gibi "var gibi" gözüktüyse de "garanti" değildir.

Uyku halinde şaftını kayıran "Takvim", tamamen suni bir şeydir…

"Doğal" ı ise sadece ve sadece "ölüm" için kullanılır.

Yani "doğal takvim" denen şey otopsiye geçen "gayr-i tabii ölüm" ifadesinde de görüleceği gibi ölmekle ilgilidir.

Öyle ise "doğal takvim" diye üretilen kavram "müspet" değil, "menfi" bir menfezde durmaktadır.

Kıbrıs Sorunu için "doğal takvim" kavramını icat edenler tıpkı sanatçılar gibi tabiatı taklit yoluyla suniliğe sunilik katmış gibidirler.

**

Hem takvimin "doğalı" bulunacak;

Hem de şansın "sonu" öyle mi?

Üstelik aynı anda!

Eğer öyle ise en doğru ifadeye benzeyen "oyunun sonu" gelmiş demektir…

Alpler sayfiyesinde "Sonu" gibi görünmeyen "oyunun" yeni adı "Kriz mi, çözüm mü?" sorusunun kendisi şeklinde şekillendi.

İşte bu doğal.

**

"Statüko senaryoları" ya da "Kıbrıs'ta Federal Çözüm olmazsa biteriz"e bahis koyan ve bunun olmamasıyla "beceriksizliklerini" örtenlerin artık iyi komşuluk ve memlekete bakma zamanları geldi…

Keza saat farklı olsa da yine güneş saat farkının olmadığı günlerdeki gibi doğmuştur.

Ya metot ölecek.

Ya zemin bitecek.

Ya da kendisine hızlandırıcı (fasilite) diyen gidecek...

Ve bir tür yeni Güven Yaratıcı Önlem…

Adı belli: "iyi komşuluk ilişkilerini düzenleyecek bir işbirliği".

Kavramsal hataların işaret ettiği, sarih alametlerin sürüklediği "sunilik" bundan ibaret…