Akdeniz'in 'uçak gemisinden', Akdeniz'in 'gaz tankerine'...

Türk basının önde gelen kalemlerinden Hürriyet köşe yazarı Murat Yetkin son derece çarpıcı bir yazı kaleme almış dün…

"İsrail gazı Kuzey Kıbrıs üzerinden geliyor" başlıklı yazısında Yetkin, Türkiye-İsrail yakınlaşmasının temel sebebinin boru hattı projesi olduğunun altını bir kez daha çizmiş.

Hep dedik, Türkiye'den KKTC'ye çekilen bu boru sadece su ile ilgili değildir diye…

Defalarca da ada çevresinde ve Doğu Akdeniz genelinde keşfedilen ve bölgenin yeniden yapılanmasında büyük bir motivasyon faktörü olacak olan gazın önemini yazdık.

Genelde teori olarak görülen ve lafta kalan bu durum son yaşanan Türkiye-İsrail yakınlaşması sonrası anlaşılan odur ki pratiğe de dökülmeye namzet bir durumdadır.

Öyle ki Murat Yetkin de yazısında şunları ifade etmiş;

"Peki, neden boru hattı tercih ediliyor? Mesela sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) terminalinden tankerlerle ihracat öngörülmüyor? Aynı soru Güney Kıbrıs açıklarında bulduğu gazı ihraç etmek için içi giden Kıbrıs Rum hükümeti için de geçerli.

Cevap ekonomide yatıyor. Yataklar büyük olsa da LNG terminali maliyetlerini karşılamıyor. Zaten dünya enerji piyasasında artık Uzak Doğu'da LNG, Avrupa'da boru hattı sistemi yerleşmiş durumda."

Bundan yola çıkarak ardından da şunları yazmış;

"Peki, neden Türkiye hattı için İsrail bu kadar istekli? Cevabı yine ekonomide… Aslında AB, sırf Kıbrıs Rum hükümetinin isteği olsun diye, İsrail', de katarak bir İsrail-Kıbrıs-Yunanistan boru hattı çalışması da yapıyor.

Ama bu nafile bir çaba… İsrail yataklarından Kıbrıs'ın güney kesimine döşenecek hat 300 km, Yunanistan'a ise 1,100 km civarında. Oysa İsrail'den Ceyhan petrol ve gaz terminaline denizden döşenecek hat 485 km. Üstelik Yunanistan'a hat döşenirken derinliği 3,000 metreyi bulan Akdeniz'in açık sularında inşa faaliyeti sürecek; Ceyhan'a hat ise Doğu Akdeniz'in nispeten sığ sularında…"

Yani?

Yanisi şu;

Aklın yolu birdir ve ticaret öyle siyasetmiş, kalıpmış hiçbir şeye bakmaz.

Yani İsrail'in Doğu Akdeniz'de çıkaracağı doğal gazın yolu Kıbrıs adasından geçer ve Türkiye üzerinden gider…

Aynı şekilde Kıbrıs adasına ait gazın yolu da aynıdır.

Durum bu halde iken, kimse 10 katı maliyetine başka bir gaz borusu hayali ile yaşamasın.

Bakınız İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu ne demiş?

"Bu anlaşma ile birlikte İsrail gazının Türkiye üzerinden Avrupa'ya ulaşma yolu da açılmıştır…"

Daha ne?

Dahasını Murat Yetkin şöyle ifade etmiş;

"Aslında İsrailli planlamacıların üzerinde durduğu bir ihtimal daha var. Ama o ihtimal Kıbrıs görüşmelerinin gidişatına bağlı.

Diyor ki kaynaklarım; eğer Türk ve Rum taraflar anlaşabilirse, Kıbrıs'ta bir pompa istasyonu kurulur, hem İsrail, hem Kıbrıs açıklarındaki gaz boru hatlarıyla buraya taşınır ve buradan tek bir boruyla Türkiye'ye, oradan AB pazarlarına taşınabilir. Burada da ekonomi ve mesafeler konuşuyor. Girne'den Mersin 110 km kadar, KKTC'nin güney kıyıları ise İsrail yataklarına 200 km kadar mesafede; yani maliyetler oldukça düşüyor."

Geçtiğimiz gece bir dostuma "Akdeniz'in uçak gemisinden, Akdeniz'in gaz tankerine dönüşeceğiz...Çözüm buradan gelecek…" dedim…

Bu büyük denklem içinde bize biçilen rol budur…

Ve bu denkleme hani bir şans daha var tadında Mısır'ı da katmak isteyenler bolcadır…

Halbuki, Türkiye ile Mısır arasındaki yumuşamanın da eli kulağındadır.

Ve bu denklemde, bölgenin en büyük rezervlerine sahip olduğu ortaya çıkan Mısır'ın dev bir pazar olan Türkiye'yi Kıbrıs'a tercih etmesi beklenilendir.

Sonuç olarak Kıbrıs adası üzerinde bir anlaşma olması tam olarak 'aklın yolu birdir' durumuna gelmiş, o kıvamda bir hale bürünmüş durumdadır.

Hep yazdığım gibi, 2016 sonuna kadar adada bir çözüm ya da bir düzenleme olması kaçınılmaz bir duruma doğru gitmektedir.

Bu satırların yazarının isteği düzenlemeden çok çözüm olmasıdır.

Kıbrıs sorununun çözümünün sadece adadaki taraflara kazanç sağlamasının yanında bölgedeki diğer ülkelere de büyük getiri sağlayacağı muhakkaktır…

Bundan başka herkese iyi bayramlar dilerim…