Seçim sisteminde değişiklik için harekete geçiliyor

Kıbrıs Postası Özel

Ülkemizde sıkça gündemine gelen "seçim sistemi" tartışmaları, yeni hükümetin göreve başlamasıyla daha da alevlendi. Birçok kesim KKTC'deki beş bölgeli seçim sisteminden tek bölgeli seçim sistemine geçilmesinin daha "sağlıklı" ve "adil" olacağı düşüncesinde...

ÖZKAN YORGANCIOĞLU: "EN ERKEN ZAMANDA AD HOC KOMİTELER OLUŞTURULACAK"

Başbakan Özkan Yorgancıoğlu, dünkü Meclis oturumunda Anayasa ve Seçim Halk Oylaması Yasası konularının önmeli olduğunu tüm partilerin görüşerek ortak bir süreç yaşanması gerektiğini düşündüklerini belirterek, en erken zamanda bu konuların görüşüleceği ad hoc komitelerin oluşturulacağını belirtti.

Serdar Denktaş ÖNERİYİ SUNDU...

Öte yandan Başbakan Yardımcısı, Ekonomi, Turizm, Kültür ve Spor Bakanı Serdar Denktaş, yeni bir ad-hoc komite oluşturularak Hukuk ve Siyasi İşler Komitesi'nin gündeminde bulunan Siyasi Partiler Değişiklik Yasası Önerisi'ni bu komiteye gönderilmesi ile ilgili öneriyi meclis başkanlığına sundu.

Kıbrıs Postası köşe yazarlarından Ali Tekman da geçtiğimiz haftalarda bu konuyu köşesinde değerlendirerek sistemin adaletsizliğini ortaya koyan çarpıcı örnekler vermişti.

ALİ TEKMAN "RAKAMLAR ADALETSİZLİĞİ ORTAYA KOYUYOR..."

Ali Tekman, verdiği örneklerde meclise giren ve giremeyen bazı kişilerin aldıkları oyları kıyaslamıştı. Buna göre:

Seçilen milletvekilleri arasında oy toplamı bakımından 50. sırayı alan TDP'den Zeki Çeler, sırf Girne'den seçime katıldığı için, mühür, karma ve mühür artı tercih toplamı olan 2 bin 915 oyla, Meclise girerken, tüm ülke çapında en fazla oyu alan sekizinci kişi olan CTP'li Dr. Mustafa Yektaoğlu toplam 17 bin doksan bir oyla seçilememiş...

Ada çapında en fazla oy alan ilk 26 milletvekili içinde bulunan, CTP Mağusa adayı Sonay Adem, toplamda 13 bin 666 oyla seçimi kazanamazken, UBP Gazimağusa Milletvekili adayı olan Sunat Atun 12 bin 749, Hamza Ersan Saner de 12 bin 197 oyla Meclise girdi.

En fazla oy alan ilk 26 içindeki bir başka isim CTP Gazimmağusa Milletvekili adayı Ali Gulle. Ali Gulle, tam 12 bin 856 oyla, yine Gazimağusa'dan UBP'li Sunat Atun ve DP-UG'lu Ahmet Kaşifi geride bıraktı, ancak Atun ile Kaşif meclise girerken, Gulle dışarıda kaldı.

UBP Lefkoşa Milletvekili adayı Ahmet Savaşan toplam 11 bin 252 oy almasına rağmen meclise giremezken, DPUG Lefkoşa Milletvekili adayı olan Hasan Taçoy, toplam 11 bin 225 oyla Ahmet Savaşan'dan az oy almasına rağmen milletvekili seçildi.

Mevcut seçim sisteminden mağdur olan milletvekili adayları "bölgecilik"ten kaynaklanan sıkıntıların giderilmesi ve adanın her bölgesinden oy alarak KKTC'nin bütününün Milletvekili olunması gerektiğini savunuyor.

Ahmet Savaşan: "BÖLGENİN MİLLETVEKİLİ VE BAKANI DEĞİL, ÜLKENİN MİLLETVEKİLİ VE BAKANI OLUNMALI"

Meclise girmeye hak kazanan birçok kişiden fazla oy almasına rağmen meclise giremeyen isimlerden biri UBP Lefkoşa Milletvekili adayı Ahmet Savaşan...

Ahmet Savaşan Kıbrıs Postası'na yaptığı açıklamada Seçim ve Halkoylaması Yasası, Anayasa ve meclis iç tüzüğü gibi konularda değişiklik yapılması yönünde gerek siyasi partilerin gerekse de toplumun birçok kesiminin aynı fikirde olduğunu kaydederek, seçim sisteminin değişmesinin meclisin niteliğini de olumlu yönde etkileyeceğine inancını belirtti. Savaşan, başta seçim ve halkoylaması yanısıra diğer iki yasanın da değiştirilmesinin hükümet, muhalefet ve ilgili kesimlerin konsorsiyumu ile olmasının çok önemli ve hayati bir zorunluluk haline geldiğine vurgu yaptı.

Savaşan şunları kaydetti:

"Yapılması gereken, KKTC gibi küçük bir ülkedeki seçim sisteminin, bölge milletvekilliği veya bölge bakanlığı gibi sonuçlar doğurmayacak, aday olan kişinin gerek seçilmek için gerekse de seçildikten sonra bir sonraki seçime yatırım yapmak amacıyla sadece kendi bölgesine hizmet etme alışkanlığını ve zorunluluğunu ortadan kaldıracak şekilde yenilenmesidir.

Seçilen milletvekili ve bakanların sadece bölgelerine değil ülkesinin geneline hizmet etmesini zorlayacak bir sisteminin inşa edilmesi, ülke insanının daha çağdaş ve daha güvenli yarınlara ulaşması için de gereklidir."

Savaşan, milletvekillerinin seçilmek için en geniş tabanı kucaklayacak oyu almasının, gerek meclisteki temsiliyetin daha nitelikli olmasının, gerekse de daha fazla insana hizmet verilmesinin yolunu da açacağını söyledi.

SONAY ADEM: "MEVCUT SEÇİM SİSTEMİ ANTİDEMOKRATİK SONUÇLAR ÜRETMEKTE..."

Ülke genelinde yüksek oy almasına rağmen meclise girmeye hak kazanamayan CTP-BG Eski Milletvekili Sonay Adem de Kıbrıs Postası'na, seçim sistemi ile ilgili değerlendirmelerde bulundu.

Sonay Adem, seçim sistemi ile ilgili geçmişte de mecliste sayısız görüşmeler yapıldığını ancak bir türlü sistemin değiştirilemediğini söyledi.

Son zamanlarda milletvekili transferlerinin siyasetin ana gündemi olmasıyla, sözkonusu yasalarda değişiklik yapılması zorunluluğunun yeniden gündeme geldiğini aktaran Adem, "Seçim ve Halkoylaması Yasası ile Siyasi Partiler Yasası'nın tüm yasalardan önce ele alınması gerektiğini düşünüyorum. Sözkonusu yasalarda değişiklik yapılması hükümet programında da vardır, şimdi fırsat vardır. Bu değişikliği yapmak bir görevdir" dedi.

Sonay Adem, mevcut seçim sisteminin hem bazı antidemokratik sonuçlar ürettiğini hem de nitelikli bir parlemento oluşmasını zorlaştırdığını söyledi.

ALİ GULLE: "TEK BÖLGELİ SİSTEME GEÇİLMELİ, KİŞİSEL İLİŞKİLER SEÇİM SONUCU BELİRLEMEMELİ"

28 Temmuz Seçimlerinde yine CTP Mağusa'dan aday olan ve yüksek oy almasına rağmen meclise giremeyen eski milletvekili Ali Gulle, tek bölgeli seçim sistemine geçilmesi gerektiğini vurgulayarak, mevcut sistemle seçim dönemlerinde etik değerlerden uzaklaşılabildiğini ifade etti.

Tek bölgeli seçimin daha adil olacağını kaydeden Gulle, "Tüm bölgelerin onayıyla meclise girilmesi daha sağlıklıdır. Bu şekilde para ile ya da kişisel ilişkiler ile seçim sonucu belirlenemez" dedi.

Tek bölgeli seçim sistemini CTP'de bir süredir konuşulan birşey olduğunu kaydeden Gulle, ilgili yasaların değiştirilmesine yönelik girişimler de yapıldığını ancak sonuca varılamadığını anlattı.