YKP "Yeni bir Anayasaya ihtiyaç olduğu" görüşünde

YKP'den yapılan açıklamada, bu ve benzeri düzenlemelerin tam anlamı ile yaşam bulabilmesi için ise Kıbrıs sorununun çözülmesi gerektiği savunularak, kısa vadede demokratikleşme ve sivilleşme için öneriler sıralandı.

Yeni Kıbrıs Partisi Anayasa Değişiklik Önerileri

Önerilerimiz şöyle:

1) Yürütmenin, yasamaya tahakkümüne neden olan kurallar ayıklanmalıdır.

EGEMENLİK

Madde 3(4) Hiçbir organ, makam veya merci, kaynağını bu Anayasa'dan almayan bir yetki kullanamaz. Yasanın olmadığı yerde yürütme olmaz.

(5) Yönetimin tüm karar ve uygulamaları kamu yararını öngören bir gerekçe ile yapılır.

2) Yürütme görevdir, yetki değildir.

YÜRÜTME GÖREVİ

Madde 5. Yürütme görevi, Cumhurbaşkanı ve bakanlar kurulu tarafından Anayasa ve yasaların belirlediği şekilde kullanılır ve yerine getirilir.

3) Eşitlik yalnızca devlet organları ve yönetim makamları için öngörülmüştür, halbuki devlet kişilerin de ayrım yapmasını önlemek ve kişilerin ayrım yapmasını suç olarak gösterip ceza koymak zorundadır. Onun için.

EŞİTLİK

Madde 8: (4) Kişilerin, diğer kişiler arasında ayrımcılık yapması, işverenlerin işin gerektirdiği niteliklerden başka şeylerle iş görenler hakkında işlem yapması yasaktır. Yasa ayrımcılığa karşı mücadele kurallarını düzenler.

4) Esas yasa'da "özüne" dokunulmaması gerektiğini belirtmek için konmuş olan madde 11, ayrıca kendisi de sınırlamakta olduğu için yanlıştı. Temel hak ve özgürlüklerin kısıtlanamayacağını yani sınırlanamayacağını söyleyerek diğer maddelerle çelişki yaratmaktadır. Zaten bu Anayasa'nın kabul ettiği demek de yanlıştır, hak ve özgürlükler doğal ve evrenseldir. Doğrusu şöyle olmalıdır:

TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİN ÖZÜNE DOKUNULAMAZ

Madde 11:İnsan temel hak ve özgürlükleri, özüne dokunulmadan, ancak bu anayasada gösterildiği şekilde sınırlanabilir, kayıt konulabilir veya düzenlenebilir.

5) Ölüm cezasını kaldırmak ve 15(2) ve 15 (3)'ün (b) bendi kaldırılarak, bir sanlının kaçmasını önlemek gerekçesiyle yaralama veya öldürme yoluna gidilmesini önlemek yeterlidir. 15 (3)(a) kalmalı, 15 (c) de 15 (b) olarak değiştirilmelidir.

6) Madde 16'nın (3). fıkrasındaki "ölüm veya" kelimeleri kaldırmalıdır. Ayrıca, yakalanmanın devamına karar vermişse yakalanmış kişinin uğradığı muameleden yargıcın sorumluluğu belirtilmelidir. Anayasa bunu "uygun göreceği koşullarla" diyerek ifade etmişse de bu dolaylı anlatım işlememiştir.

Bu nedenle:

KİŞİ ÖZGÜRLÜĞÜ VE GÜVENLİĞİ

Madde 16 (7)'ye ikinci paragraf olarak,

Madde 16(7) Yargıç yakalanmanın devamı için karar vermeden önce, bu maddede belirtilen haklardan yararlanıldığına ve isnat edilen suçun yasayla konmuş ve cezası belirlenmiş bir suç olduğuna ve delillerin meşru olduğuna inandırılmalıdır.

Gecikmiş adalet adalet değildir ve adaletin yerine gelmesi ve geldiğinin görülmesi gerekir.

7) Suç ve ceza ancak yasayla konur ilkesi ve cezaların dereceli olması direkt olarak ifade edilmediği için anayasa mahkemesi yargıçlar şüphe izhar etmişlerdi. Bu şüpheyi izale bakımından:

Madde 18'de değişiklik gereklidir.

CEZALARIN YASAL VE KİŞİSEL OLMASI VE SANIK HAKLARI

MADDE 18(1) ek paragraf

Suç ve ceza yasayla konur ve ceza suçun ağırlığına bağlıdır. Hürriyeti bağlayıcı veya para olarak ceza verilebilir, başka şekillerde hürriyeti bağlamak veya para veya para karşılığı yükümlülük konulması da cezadır ve bu anayasadaki usullerle verilebilir.

8) Konut dokunulmazlığı için yetkili merci belirlemek gerekli olmadı, kaldırılmalıdır. Ayrıca istismarı önlemek için açıklık gereklidir.

KONUT DOKUNULMAZLIĞI

Madde 20. 1) Kimsenin konutuna dokunulamaz.

2) Yasayla konduğu zaman ve gösterildiği şekilde ve gerekçeli bir adli belge hazırlayan bir mahkeme veya yargıç kararı olmadan veya evi işgal eden kişinin açık onayıyla veya bir zorlama suçunun mağdurunu veya bir afetin kurbanlarını kurtarmak amacıyla olanlar dışında, hiçbir konuta herhangi bir şekilde girilemez veya içinde herhangi bir arama yapılamaz ve adli belge gerekçesinde yazılanlardan başka hiçbir şey aranıp alınamaz ve kullanılamaz.

9) Evrensel bildirgede savaş propagandası, ulusal, sosyal ve dinsel nefret yaratmaya çalışmak da yasaklanmalıdır der. Onun için şöyle olmalıdır. Madde 24'ün (3) fıkrası kaldırılır, aşağıdaki fıkra eklenir.

DÜŞÜNCE, SÖZ VE ANLATIM ÖZGÜRLÜĞÜ

Madde 24. (3) Söz ve anlatım özgürlüklerinin kullanılması başkalarının şöhret veya haklarının korunması veya bir sırrın açıklanmasının önlenmesi, yargının tarafsızlığının ve dinsel nefret yaratıp ayrımcılık, düşmancılık ve şiddet tahrikçiliğinin önlenmesi için gerekli ve yasanın koyduğu yöntemlere, koşullara, sınırlamalara veya cezalara bağlı tutulabilir.

10) Din ve Vicdan özgürlüğü Madde 25 (5) kaldırılır.

11) Devlete desenformasyon yasağı konmalıdır. Madde 24'te eklendi, burada da eklenmelidir.

BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ

Madde 26. (5) Devlet, yayın organları aracılığı ile veya haber kaynağı aracılığıyla kamuoyu oluşturamaz ve propaganda yapamaz.

12) Devlet kamulaştırma ve el koymayı birbirine karıştırmakta ve el koymayı kamulaştırma için bunu ilk adım olarak yaparak rahatsızlık yaratmaktadır. Bu nedenle, madde 41'de Fıkra (6)., Fıkra (5); Fıkra (5) de Fıkra (6) olarak yeniden sıralanır.

13) Madde 27 (4)'te gazete, dergi ve bröşürleri toplatacak bir yetkili mercie gerek olmamıştır ve belirlenmemiştir. O halde kaldırılmalıdır:

GAZETE, DERGİ, VE BRÖŞÜR ÇIKARMA HAKKI

Madde 27 (4) Devlet sınırları içinde yayımlanan gazete, dergi ve broşürler, yasanın gösterdiği suçların işlenmesi halinde, yargıç kararı ile toplatılabilir.

14) Aynı şey kitap yayını için de gereklidir.

KİTAP ÇIKARMA HAKKI

Madde 28 (2) Devlet sınırları içinde yayımlanan kitaplar, yasanın gösterdiği suçların işlenmesi halinde, ancak yargıç kararıyla toplatılabilir.

15) Örgütlenme hakkı olması gerektiren, dernek, sendika ve cemiyet gibi kuruluşlar ve onlar için grev, toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme gibi parçalara ayrılmış haklar gösterilmiştir ve sonunda hepsi için ayrı ve anlamsız sınırlamalar konmuştur. Buna son vermek için Madde 33 başlık değiştirilmeli ve şöyle olmalıdır.

ÖRGÜTLENME, ÖRGÜT VE TANINMA HAKKI

Madde 33. 1) Yurttaşlar, önceden izin almaksızın, örgütlenme ve örgüt olarak tanınma hakkına sahiptir.

2) Yurttaşlar bu hakkını, ekonomik, sosyal, kültürel, meslek, eğlence ve siyasal amaçlar için kullanabilirler ve tüzel kişilik kazandırabilirler.

3) Kimse bir örgüte üye olmaya veya örgütten ayrılmaya mecbur edilemez.

4) Bu hak yasayla düzenlenir.

16) Kıyıların korunması için çok geç kalınmıştır ve sürekli belediye sınırlarının genişletilmesi 1985 Anayasası'nın kurallarına aykırı olduğu gibi, 1975 federe devlet Anayasası'na da aykırıdır çünkü, her ikisi de Anayasa'nın yürürlüğe girdiği tarihte belediye sınırları dışında kalan alanı belirlenmiş olarak koruma altına almıştır. Anayasa, bir önceki anayasaya aykırı bir işlemi meşrulaştırmış mıdır sorusu yanıtlanmak zorundadır ki yanıtı evetse en azından 1985 anayasası yürürlüğe girdikten sonra bir yasa değişikliği ile genişleyen belediye sınırı, yasayla anayasayı değiştirme anlamına gelir ki yapılmamalıdır.

Ancak Anayasa mahkemesinin böyle yorumlayacağı kesin değildir, onun için

KIYILARIN KORUNMASI

Madde 38:1) Kıyılar, devletin hüküm ve tasarrufu altındadır ve yalnız kamu yararına kullanılabilir.

2) Belediye sınırları içindeki ve dışındaki kıyıların yüz metrelik şeridi içinde kalan veya daha sonra belediye sınırları içerisine dahil olacak olan bölgelerde yalnız devlete ait, çok gerekli ve kamu yararına olan tesisler kurulabilir. Ancak bu gibi tesisler, kıyıların doğal güzelliğini bozacak nitelikte olamaz. Mevcut bina ve tesislerin gelecekteki durumu yasa ile düzenlenir.

3) Kıyıların korunması ve yüz metrelik kıyı şeridi içinde kalan bölgede inşa edilebilecek yapı ve tesisler ile mevcutların durumu, kamu yararının ve kent planlamasının gereklerine uygun olarak yasa ile düzenlenir.

4) Ulusal güvenlik,kamu düzeni, kamu yararı, genel sağlık ve çevre korunması amacıyla yasa ile sınırlama konmadıkça, yurttaşların yüz metrelik kıyı şeridine girmesi kimse tarafından engellenemez ve giriş ücrete bağlı tutulamaz.

17) Devlet tüketiciyi korumak için, sözleşmeleri denetleme ve diğer görevleri almaya mecburdur. Onun için Madde 46 (3)'e ek fıkra

SÖZLEŞME HAKKI

Madde 46(3) Devlet, haksız rekabeti önlemek tek yanlı ve hakkaniyete aykırı sözleşme yapılmasına engel olmak ve tüketiciyi korumak için gerekli önlemleri alır. Bu önlemler yasayla düzenlenir.

17A) Kimse görev tanımı başarı göstergeleri verilmeden çalıştırılamaz ilkesi temel insan hak ve özgürlüklerinin parçası olmuştur onun için:

ÇALIŞMA HAKKI VE ÖDEVİ

Madde 49(3) Kimse tam bir görev tanımı ve başarı göstergeleri verilmeden çalıştırılamaz. İşin niteliğine göre düzenleme yapılır.

18) Madde 52 eksik ve yanlıştır. Şöyle olması gerekmektedir.

SENDİKA KURMA HAKKI

Madde 52. (1) Çalışanlar ve işverenler, örgütlenme haklarını kullanarak sendika ve sendika birlikleri kurma, bunlara serbestçe üye olma ve üyelikten ayrılma hakkına sahiptir.

Bu Hak Yasayla Düzenlenir.

(2)Sendikaların ve sendika birliklerinin tüzükleri, yönetim ve işleyişleri demokratik ilkelere aykırı olamaz.

(3)Çalışanların işe alınma veya işe devamları için bir sendikaya üye olma veya olmama şartına bağlanması ve işverenlerce çalışanlar sendikası kurulması suçtur ve cezasıyla yasada gösterilir.

19) Lokavtta toplu sözleşme ve çalışanların hakları ihlal ediliyor, onun için

TOPLU SÖZLEŞME VE GREV HAKKI

Madde 54:1) Çalışanlar, işverenle olan ilişkilerinde yönetsel, ekonomik ve sosyal konularda toplu sözleşme ve grev hakkına sahiptirler.

2) Grev hakkının kullanılmasını engelleyecek grevdeki bir çalışanın işten çıkarılması veya yerine başka birisinin işe alınması suçtur ve cezası yasada gösterilir.

3) Çalışanlar toplu sözleşmelerini temsilcileri aracılığı ile yaparlar ve toplu sözleşme işverenle çalışanı bağlar.

4) Bir grev esnasında, işverenin zararlarından ve kullanılan ifadelerden çalışanlar ve sendikalar sorumlu tutulamazlar.

5)Grev, grev tehdidi veya başka bir nedenle kapanan bir işyerinin tasfiyesinde önce çalışanların hakları karşılanır, yeniden açılmış sayılabilecek herhangi bir durumda önce çalışanlar işe alınırlar.

6) Bu hak yasayla düzenlenir.

7) Silahlı Kuvvetler mensuplarının grev hakkı yoktur.

20) Öğrenim ve Eğitim Hakkı,Madde 59 (4) kaldırılır.

21) Madde 60 kaldırılır.

22) Madde 61 kaldırılır

23) Yurttaşlık maddesinde uluslararası hukuka uygun değişiklik gereklidir.

Bu amaçla : Madde 67. 1960 Kıbrıs Cumhuriyeti Kuruluş Antlaşmalarına bağlı "D" eki uyarınca Kıbrıs Cumhuriyeti yurttaşlığını alma hakkına sahip olanlar ve onlardan (baba veya anadan) doğan çocuklar yurttaş olabilirler.

24) Yurttaşlıklar belirsiz hale gelmiştir, Kıbrıs'ta yaşamayanlar çoğunlukta. Anayasa 3 yıl ikamet şartı arıyor;

Ama bunların hiçbirinin anlamı yoktur. Türkiye'de mukim bir milyona yakın sonradan yurttaşlık kazanmış kişi var daimi ikametgahın tanımı yoktur.

Anayasa'da bu nedenlerle şöyle değişiklik olmalıdır:

SEÇME, HALKOYLAMASINA KATILMA VE SEÇİLME HAKKI

Madde 68 1) Seçme ve halkoylamasına katılma, 18 yaşını bitirmiş olan ve Kıbrıs'ta en az üç yıldan beri daimi olarak ikamet ettiğini kanıtlayan her yurttaşın hakkıdır.

2) Aynen

3) Aynen

4) Aynen

5) Aynen

6) Aynen ve aşağıdaki ek yapılır.

Yasa, oyların eşitliğini bozan, kişinin seçilme hakkının kullanılmasını fiilen engelleyen ve siyasi akımların etkileri oranında temsiline izin vermeyen kurallar koyamaz.

7) Seçimi etkileyecek suçlar ve suç duyuruları C. Meclisi tarafından soruşturma komitesi kurularak incelenir, Savcılık ve polis gereğini yapar.

25) Çok partili yaşam tanınmıştır ama Madde 70 ve 71'de bir yığın kayıt ve yasak getirtmiştir. Buna gerek yoktur. Madde 70 kaldırılmalı 71'de de değişiklik olmalıdır.

SİYASİ PARTİLER

Madde 71: 1) Yurttaşlar siyasi parti olarak örgütlenme haklarını kullanabilirler.

2) Siyasi partiler demokratik ilkelere ve kendi hukuklarına uygun çalışırlar.

3) Bu anayasanın hiçbir kuralı, anayasayı öngörüldüğü şekilde değiştirmek için çalışma yapmayı yasaklamaz.

4) Siyasi Partilerin, güçlülerin yardımlarına muhtaç olmalarını önlemek için önlemler alınır.

5) Bu madde kuralları yasayla düzenlenir.

26) Meclis'in ölüm cezaları konusunda öyle bir ceza kalmadığı için Madde 78'de ölümü onaylama yetkisi gereksizdir. Kalkmalıdır. Ayrıca Ek paragraf yapılarak açıklık getirilmesi gerekir.

Ek paragraf:

CUMHURİYET MECLİSİ'NİN GÖREV VE YETKİLERİ

Yasanın olmadığı yerde yürütme yoktur. Meclis'in yürütmeden bilgi alma ödevi İçtüzükle düzenlenir.

27) C. Meclisi, yürütme organının genel nitelikli uygulamalarını yasalar ve kararlarla düzenler. Bu yetkisinin statute veya parliament act gibi çeşitlenmiş sınıflandırılması olmadığından belirsizlik yürütmeyi çok başı boş bırakmaktadır. Buna çare olması için madde 81'e ek yapılmalı ve yasa yoksa yürütme olmaz kuralı uyarınca değiştirilmelidir:

CUMHURİYET MECLİSİ'NİN TOPLANTILARI VE ÇALIŞMA DÜZENİ

Madde (81) İçtüzük, C. Meclisinin yasa ve kararlar uyarınca alınan veya onları etkilemeyecek olan Bakanlar Kurulu Kararlarının alınmasına izin vermek için alt komiteler kurar. İzin verilmezse karar alınamaz.

28) Madde 84'ten de "ölüm veya" ifadesi kaldırılmalıdır.

29) Meclis'in ehliyetsiz kişilerin eline düşmesi nedeniyle seçime gitmeden hükümet bunalımını sürdürmesi ve başkan veya hükümetin meclis seçimlerinin yenilenmesine karar vermesi korkutmaktadır. Bu maddeler o korkuları gidermek için önerilmiştir. Ama korkunun ecele faydası olmaz.

Doğrusu:

CUMHURİYET MECLİSİ SEÇİMLERİNİN YENİLENMESİ

Madde 88) 1) C. Meclisi, kendi seçimlerinin yenilenmesine, üye tam sayısının salt çoğunluğu ile karar verebilir.

2) Yenilenme kararında seçimlerin başlangıç günü on beş gün içerisinde belirlenir.

30) Madde 92'ye ek fıkra

BÜTÇE'NİN HAZIRLANMASI, UYGULANMASI, GÖRÜŞÜLMESİ VE KABULÜ

(8) Bütçe uygulaması ve genel muhasebe aylık, üçer aylık, altı aylık raporlarla Cumhuriyet Meclisine sunulur.

31) Madde 96'ya ek paragraf.

GENEL OLARAK BİLGİ EDİNME VE DENETLEME YETKİSİ

C. Meclisinden bilgi saklanamaz; gizlilik kaydı olan ve olmayanların C. Meclisi'ne sunulması usulleri İç Tüzükle düzenlenir.

Bakanlar Kuruluna güven oyu vermeyen guruplar, Mali Komitede çoğunluğu oluştururlar. Gurupların ve milletvekilinin denetleme görevine sınır konamaz.

32) Esas yasanın 99. Maddesi aşağıdaki yeni 5). Fıkra konmak suretiyle değiştirilir.

CUMHURBAŞKANI

Madde 99 1)Cumhurbaşkanı beş yıllık bir süre için seçilir. Cumhurbaşkanı adaylarının aşağıdaki nitelikleri taşıması gerekir.

a- Milletvekili seçilme yeterliliğine sahip olmak;

b-Yüksek öğrenim yapmış olmak;

c- Otuz beş yaşını doldurmuş bulunmak;

d- Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti yurttaşı olmak; ve

e- En az beş yıldan beri daimi ikametgahı Kıbrıs'ta bulunmuş olmak.

2) Bir adayın Cumhurbaşkanı seçilebilmesi için, kullanılan geçerli oyların salt çoğunluğunu alması gerekir. Hiçbir aday salt çoğunluk sağlayamazsa, seçim yedi gün sonra en çok oy alan iki aday arasında yinelenir. Bu takdirde, en çok oy alan aday Cumhurbaşkanı seçilir.

3) Cumhurbaşkanı, resmi görevleri dışında hiçbir iş yapamaz; Devlet veya kamu kuruluşlarının herhangi bir yüklenme işini doğrudan doğruya veya dolaylı olarak kabul edemez.

4) Cumhurbaşkanının maaşı, temsil ve hayat pahalılığı ödeneği ve yollukları yasa ile düzenlenir."

5) Bir kimse, arka arkaya ancak iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir.

33) Başbakanın Görev, Yetki ve Sorumluluğu

Madde 107'de "yasa" denen yere "C.Meclisi yasa ve kararları" ifadesi

konur.

34) Madde 108 (5) gereksizdir.

35) Madde 110 "yasa" denen yerde "C. Meclisi yasa ve kararları" ifadesi konur.

36)Madde 111 gereksizdir kaldırılır.

37) Madde 113 (Devlet Yönetimi) ek fıkra

DEVLET YÖNETİMİ

Madde 113 (4) Devlet yönetimi birimlerinin üçer aylık ve yıllık raporlarla C Meclisine bilgi vermesi yasayla düzenlenir.

(5) Hiçbir cumhurbaşkanı, cumhuriyet meclisi başkanı, başbakan, bakan, milletvekili veya bir amir yasanın olmadığı yerde yürütme olmaz kuralına aykırı, yasayla alınmış bir yetki veya yasadan alınmış bir yetkiye dayanan bir amme enstrumanı ile alınmış bir yetki olmadan bir işlemi kamu görevlisine yaptıramaz; hiçbir kamu görevlisi yasaya veya yasadan yetki alınarak yapılmış bir amme enstrumanına dayanmayan bir talimatı uygulayamaz, uygularsa sorumlu olur.

Kamu görevlilerine yasal yetki belirtilerek yazılı talimat verilir, sözlü olması gerektiğinde talimat derhal yazılıya çevrilir. Yazılıya çevrilmeyen talimatla yapılan işlemler geçersiz olur ve sorumlular sorumlulukları oranında cezalandırılır.

Yasal dayanağı gösterilmeden kimseye bidirimde bulunulamaz. Kimseye yasal dayanağı belirtilmeyen bir bildirimi yerine getirmedi diye ceza verilemez.

38) Madde 118 (Polis Örgütü)

POLİS ÖRGÜTÜ

Madde 118 (4) Polis, tüm yasalarda belirtilmiş suçlar için önleme, kovuşturma ve saptama programları yapmak, suçu yargıç tarafından saptanmayan kişilerin haksız cezaya uğramalarını önleyici önlemler almak ve yakalama veya tutuklamaların yargısız ceza haline gelmesini önlemekle yükümlüdür.

Kurumda denetçi (watch-dog) hizmeti verilmelidir. Mağdurlara anında ve tatmin edici bilgi verilmesi sağlanmalıdır.

39) Madde 121'deki düzenleme, yeniler adamlarıyla gelir; eskilerin adamları bir yerlerde tutulur şeklinde oldu.

Buna son verilmelidir. Onun için Madde 121(5) ve (6). Fıkralar yerine aşağıdakiler konur.

KAMU GÖREVLİLERİ VE DİĞER KAMU PERSONELİ İLE İLGİLİ KURALLAR

(5) Kamu görevlileri arasından her bakanlık için iki kişi bakanın istemi ve maliye bakanının emriyle geçici olarak özel kalemde görevlendirilebilir.

(6). Genel seçimlerde kamu görevlilerinin işe alınmaları ve diğer özlük işlerinde yapılan uygulamalar ve kamu kurum, kuruluş ve iştirakleri dahil işe alım ve ihale, mübayaa gibi harcamaların seçimleri etkileyip etkilemediği C. Meclis'i komitesi tarafından izlenir ve seçim sonrasını da kapsayan soruşturma, iddialara açıklık getirecek şekilde yapılır.

40) Sayıştay'ın kuruluş ve seçimi tartışma konusu olmuş ve anayasa mahkemesi tarafından bir kararla ancak çözülebilmiştir. Bu fırsatta sorunlarının çözümüne izin veren değişiklik yapılmalıdır.

MALİ DENETİM

Madde 132 (1)'e ek paragraf

Sayıştay özerktir ve başkanı Cumhuriyet Meclis'i tarafından seçilir. Sayıştay raporlarının sonuçlarının gereği için maliye müfettişleriyle mali işlerden sorumlu polis şubeleri tarafından öncelikle soruşturulur ve gereği yapılır.

41) Madde 135 (Devletin Mali Yükümlülük Altına Konması ve fon kurulması) konusunda fon yönetiminin de meclise hesap vermesi gerekir.

Madde 135'e Ek paragraf:

DEVLETİN MALİ YÜKÜMLÜLÜK ALTINA KONMASI VE FON KURULMASI

Madde 135'e ek paragraf

"Fonlar da, Madde 92'de belirtilen, bütçe kurallarına uygun olarak yönetilirler ve yasayla düzenlemiş amaçları dışında kullanılamazlar. "

42) Madde 141 (Yüksek Adliye Kurulu) ek paragraf:

YÜKSEK ADLİYE KURULU

149 (2) "Yüksek Adliye Kurulunun Başkanı, Yüksek Adliye Kurulunun yürütmenidir ve Yüksek Adliye Kurulu'nun kararları çerçevesinde işleri yerine getirir.

149(3) yargıda denetçi kurmay hizmeti göre birim (watchdog) oluşturulur.

43) Madde 156 ve 158 (8. Bölüm) aşağıdaki gibi olur:

SEKİZİNCİ BÖLÜM

ASKERİ DİSİPLİN MAHKEMESİ

Madde 156) 1)Askeri disiplin, askeri disiplin mahkemesi tarafından yürütülür, kuruluş çalışma ve disiplin suçları yasayla düzenlenir.

2)Askeri yerlerde işlenen suçlara müdahale edip polise soruşturmada yardımcı olmak ve yargı önüne çıkarılmasına yardımcı olmak, askeri inzibatların görevidir; yasayla düzenlenir.

SAVAŞ SIKIYÖNETİM HALİNDE YARGI

Madde 157. Savaş ve sıkıyönetim halinde, yargıçların hızlı yargılama amacıyla görevlendirilmeleri yasayla düzenlenir.

44) Madde 158'e değişiklik, savcıların resen hareket etmelerine olanak vermek için gereklidir. Başsavcı tek başına yetkili kılınması ancak yönerisiyle bir savcının harekete geçebilmesi sistemi tıkamıştır.

Onun için (4) (a) şu şekilde değiştirilmelidir.

BAŞSAVCI VE SAVCILAR

Madde 158-4(a) Başsavcı, başsavcı yardımcısı ve savcılar Hukuk

Dairesi tarafından alınan bir genel kararla görev bölümü yaparlar; mahkemelerde, herhangi bir suç hakkında dava açmak, izlemek, davayı devralmak, devam ettirmek veya ettirmemek yetkisine sahiptirler. Ceza mahkemelerinde, soruşturmanın yönetim ve sorumluluğu onlara aittir.

45) Geçici 10. Maddeye gerek kalmamıştır. Yürürlükten kaldırılır. Yerine yeni geçici 10. Madde konur:

SAVUNMA VE İŞBİRLİĞİNİN DÜZENLENMESİ

Geçici Mad 10: Savunma ve işbirliğinin düzenlenmesi için altı ay içerisinde bir düzenleme yapılır.