Asgari ücretle, asgari bayram

Ekonomik zorlukları fazlasıyla hissettiklerini ifade eden vatandaşlar, Kıbrıs Postası'na konuşarak, market fiyatlarının cep yakmasından şikayet etti ve "Ramazan Bayramı'nda bile geleneksel sofralar kurmak bize çok uzak" dedi.

Kıbrıs Postası – Eniz Orakcıoğlu

Bayramda bir sofra kurmanın nerdeyse 200 TL'ye mal olduğunu belirten vatandaşlar, bir ay boyunca kazandıkları bin 560 TL'nin temel ihtiyaçlara dahi yetmediğini söyleyerek, "Bir bayram günü için 200 TL harcayarak masa kurmamız bize lüks" dedi.

Ramazan'ın bereketi bayramda sofralara yansırken, geçim zorluğu ve ekonomik sıkıntılar sofraların zenginliğine darbe vurdu. Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun sonuçsuz ve uzlaşılamayan toplantısı sonrası değişmeyen asgari ücret, vatandaşı zor duruma soktu.

1,560 TL sınırında kalan asgari ücretle geçinmekte zorlanan vatandaşlar, bir bayram gününde 200 TL'ye donatılan masayı kurmakta güçlük çekiyor. İsim vermekten kaçınarak Kıbrıs Postası'na değerlendirmede bulunan vatandaşlar, geçim güçlüğüne dikkat çekerek, aldıkları asgari ücretle temel ihtiyaçlarını dahi karşılayamamaktan dert yandı.

Sofrada temel gıda 26 TL

Kıbrıs Postası olarak marketlerde yaptığımız araştırma sonucunda elimize aldığımız kâğıt-kalemle en uygun fiyatları baz alarak, bir sofra hazırlamaya çalıştık. Her bayram gelenek haline gelen ve sofralarımızın olmazsa olmazları içinde yer alan içecekler ve temel gıda ekmek fiyatları ile başladık yazmaya. 1 buçuk litre su 75 kuruş, 1 litre meyve suyu 3,15 TL, 2 buçuk litre kola 4,50 TL, 500 gr. yoğurt 3,60 TL veekmek 1 TL'den satılırken bunların hepsini sofrada bulundurmak isteyenlerin 13 TL'yi gözden çıkarması gerekiyor.

10 kişilik bir bayram sofrası kurulduğunda,adetlerin birer tane ile sınırlı kalmayacağı düşünüldüğünde cepten çıkacak paranın en az 26TL olduğunu varsayabiliriz.

3 çeşit ana yemek: 85 TL

Temel sofra giderlerinin yanı sıra, bayram akşamlarında dost ve akrabalarımızla bir araya geldiğimiz geleneksel sofralarımızda, hoş sohbetler eşliğinde yenecek olan yemeklerin de bütçeyi zorlayacağı görülüyor.Tavuğun kilosunun 9.90, yemeklik kuzunun 20.50, pirzolanın 46 TLve kıymanın kilosunun da 31,90 TL olduğu kasap reyonlarından alışveriş yapmak da asgari ücretliler için lükse giriyor. Örneğin 10 kişilik yemek hazırlayacak olan bir kişi, fırına patates kebabı koymaya kalkarsa en azından 2 tavuk ve 1 kilo patatesi gözden çıkarmalı ki bu da 25 TL civarında bir harcama gerektiriyor. Tabi bunun yanında kullanılacak soğan, tuz, salça ve yağda hesaba katılınca bu rakam 30 TL'yi buluyor. Geleneklerimize göre tek yemeğin asla sunulmadığı sofralarımızda sadece patates kebabı ile iş bitmiyor, 2'nci hata 3'üncü ana yemek de her zaman sofralarda yerini alıyor. Seçenekler arasında geleneksel yemeklerimizden molehiya veya fırında makarnanın da olduğunu düşünürsek,kilosu 31,90 olan kıyma ve kilosu 20,50 TL et ile birlikte kullanılacak makarna, soğan ve diğer ürünlerin de toplam tutarıyla beraber 60 TL civarındaharcama yapmamız gerekiyor. Kısaca 3 çeşit ana yemek yapmak isteyen bir kişi 85 TL'yi gözden çıkarmalı.

Meyve 10-15 TL

Bayram sofrası geleneğimizin ana yemek ve temel gıdalarla bitmediği herkes tarafından bilinen bir gerçek.Bunun yanında tatlısı, meyvesi ve mezeleri de sofralarda yerini alıyor. Tabi ki yemekten sonra yenilen meyve fiyatları da kilo bazında marketlerin manav reyonlarında şu şekilde yer alıyor; kavun: 1,25, karpuz: 1,25, muz: 3,25, elma: 4,75. Eğer sofranızda birkaç çeşit meyve olsun istiyorsanız 10-15 TL'yi gözden çıkarmanız şart.

1 günde 200 TL harcamak zor

Kısacası bu bayram geleneklerinden çok kişi fedakârlık edeceğe benziyor. En uygunundan hesapladığımız temel gıda 26, ana yemek 85, meyve 15 TL'lik fiyatların yanında sofralarda bulunan en basit ürün salata gibi birçok gıdanın fiyatını da bu hesaba kattığımızda 200 TL civarında bir para cebimizden uçup gidiyor. Aylık bin 560 TL maaş alan bir kişinin bir günlük bir bayram geleneği için 200 TL harcaması, aylık ev kirası, elektrik, su, telefon, akaryakıt gibi diğer masraflarla birleştirildiğinde imkânsız oluyor.

İşte temel tüketim maddeleri ve fiyatlarından bazıları:

ET VE HAYVANSAL ÜRÜNLER

Kıyma: 31,90 TL
Yemeklik Kuzu: 20,50 TL
Şişlik Kuzu: 51,50 TL
Pirzola: 46,00 TL
Tavuk: 9,90 TL
Yumurta (6'lı): 2,50 TL
Yoğurt (500gr): 3,60 TL

UN VE UNLU ÜRÜNLER

Ekmek: 1 TL
Un(1kg.): 2,95 TL

DİĞER ÜRÜNLER:

Makarna(500gr): 1,25 TL
Ayçiçek Yağ(1Lt.): 4,75 TL
Tuz: 1,40 TL

SEBZE MEYVE

Domates: 1,75 TL
Maydanoz: 1,20 TL
Taze Soğan: 1,20 TL
Salatalık: 1,95 TL
Marul: 1 TL
Sarma: 2,90 TL
Patates: 1,25 TL
Kuru Soğan: 1,50 TL
Muz: 3,25 TL
Karpuz: 1,25 TL
Kavun: 1,25 TL
Nektarin: 5,90 TL
Elma: 4,75TL

İÇECEKLER

Su(1 buçuk LT.): 0,75 TL
Meyve suyu(1 LT): 3,15 TL
Meşrubat(2 buçuk LT): 4,50 TL