Şehir, LED ışıklar ile aydınlatılacak

KKTC'de çok fazla ömrünü tamamlamış, verimsiz ve yüksek basınç civa buharlı lambalar olduğunu söyleyen Başkanı Prof. Dr. Sermin Onaygil, "Bu lambaların iyi bir sistemle değiştirilmesi gerekiyor. Kuzey Kıbrıs'ın civa buharlı lambalar alternatif olarak sodyumla değerlendirilebileceği gibi, civa buharlı lambalardan LED lambalara geçmek iyi analizler yapılırsa ve doğru projelendirilirse avantajlı olabilir" dedi.

Sermin Onaygil, LED ışık sisteminin Kuzey Kıbrıs'taki eski civa buharlı lambalarına göre günün sonunda elektrik faturalarına yansımasının iyi bir şekilde olacağını vurgulayarak, "Tecrübelerimle konuşmak gerekirse civa buharlı 150 voltluk lambalar yerine 30 volt LED lambalar takılacak ve bu fark faturalara da yansıyacaktır" dedi.

Kıbrıs Postası - Eniz ORAKCIOĞLU

Aydınlatma denildiğinde ilk akla gelen isimlerden biri olan Prof. Dr. Sermin Onaygil, geçtiğimiz gün konferans vermek için ülkemize geldi. Kıbrıs Postası'na konuşan Onaygil, ülkemizin ihaleye girmiş "Şehrin LED ışıklarıyla aydınlatılması" projesini değerlendirdi. Onaygil, Kıbrıs'ın şu an gündemindeki projenin LED ışıklandırması şehrin içini kapsadığını belirterek, "Dar sokaklar, kesişim yerleri, bulvarlar ve daha çok tahta direklerin değişim projesi. Böyle irdelediğinizde güvenlik ve şehrin yaşanabilir olması ön planda. Bunun yanında tepeden bakıldığında Güney Kıbrıs'tan daha karanlık bir şehir olmak istemiyorsunuz ama her şeyden önce yaşanılır bir şehir olmak bir kamu hizmetidir" dedi.

"İstanbul Fuarında dikkatle dinlediler"

İTÜ Enerji Enstitüsü Enerji Planlaması ve Yönetimi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Sermin Onaygil, Kıbrıs Türk Elektrik Mühendisleri odasıyla 25 yıl önce aydınlatma semineri vesilesiyle bir araya geldiklerini belirterek, "1 yıl önce aydınlatma semineri düzenlemeye karar vermiştik, fakat sağlık problemlerimden dolayı bu semineri düzenleyemedik. Geçen Eylül sonunda İstanbul'da yapılan LED fuarında bir oturum yönettim ve o esnada Kıbrıs'tan ve elektrik dağıtım şirketinden dinleyiciler olduğunu ve dikkatle dinlediklerini fark ettim. Oradaki yönlendirmeler ve mesajlar sonucunda Kıbrıs'ta beni görmek istediklerini söylediler ve Kıbrıs Türk Elektrik Mühendisleri Odası bana bir davette bulundu" şeklinde konuştu.

"Uzmana ihtiyaç var"

EMO'da düzenlenen konferansta aydınlatma, LED gibi konular üzerine konuşma yapan Prof. Dr. Sermin Onaygil, konferansın yararları konusunda şunları söyledi; "Yapılacak olanların iyi bir şekilde yönlendirilmesi gerekir. Enerji verimliliği nasıl daha iyi şekilde elde edebiliriz. Yaptığımız yatırımı ne kadar sürede geri alabiliriz. Elde edeceğimiz tasarruf yapacağımız yatırımın karşılığı mıdır? Tüm bunların çok iyi şekilde analiz edilmesi gerekiyor. Bunun yanında karşılaştırdığını kriterler ve tesisatlar eşdeğer olmak zorundadır. İyi niyet var, fakat bilgi eksikliği var. Kısacası her alanda ve konuda uzmana ihtiyaç var, fakat bu çok zor, bizde bu doğrultuda bilgilerimizi paylaşarak yön gösterici olmaya gayret gösteriyoruz."

"KKTC'de ömrünü tamamlamış, verimsiz lambalar var"

Onaygil, KKTC için yeni bir proje olan yolları LED ışıkları ile aydınlatma konusunda şunları söyledi; LED gelişen bir teknoloji ve enerji verimliliği çalışmalarının içerisinde bazen tek çözüm olarak ifade ediliyor. Fakat karşılaştırma kriterleri son derece önemli. Neyi çıkarıp, yerine LED'i takıyorsunuz. Örneğin evinizdeki akkor dediğimiz Edison'un lambasını çıkartıp, yerine LED taktığınızda avantajlısınız çünkü o parayı verebiliyorsunuz. Sokak ve cadde aydınlatmasında geçmişteki kullanılan konvansiyonel lambalar; civa buharları ve sodyum buharları lambalar olarak iki çeşittir. KKTC'de gördüğüm kadarıyla çok fazla ömrünü tamamlamış, verimsiz ve yüksek basınç civa buharlı lambalar var. Bu lambaların iyi bir sistemle değiştirilmesi gerekiyor. Bu doğrultuda LED teknolojisi için bir ticari yönlendirmede diyebilirsiniz ama sürekli ona yatırım yapıldığı gerçeğini de görmezden gelmemelisiniz. Kuzey Kıbrıs'ın civa buharlı lambalarınızın alternatifi olarak sodyumlar değerlendirilebilir, ama burada civadan LED'e geçmek iyi analizler yapılırsa avantajlı olabilir."

"LED çevreci ışık kaynağı"

Onaygil, LED ışık teknolojisinin diğer teknolojilerden farkını şu şekilde anlatıyor; "LED yeni bir teknoloji ve net olarak bakılması gerekirse karşılaştırdığınız elemanlara göre fark değişkenlik gösterebilir. Örneğin; LED, civa buharlı lambaya göre çok daha verimli bir ışık kaynağı, fakat tüp floresanlı lambalarla henüz başa baş durumda ve henüz floresanlı lambaları geçebilecek kapasite de değil geçemez. LED, uzun ömürlü, verimli ışık kaynağı ve civa içermedikleri için çevreci ışık kaynakları olarak biliniyor ve tanımlanıyor."

"Fark faturalara da yansıyacaktır"

Sermin Onaygil, LED ışık sisteminin Kuzey Kıbrıs'taki eski civa buharlı lambalarına göre günün sonunda elektrik faturalarına yansımasının iyi bir şekilde olacağını vurgulayarak, "Şu an KKTC'de 125 volt lambalar var ve bu lambaların 25 volt kaybı vardır, kısaca toplamda 150 voltluk elektrik kullanılıyor. Tecrübelerimle konuşmak gerekirse civa buharlı 150 voltluk lambalar yerine 30 volt LED lambalar takılacak ve bu fark faturalara da yansıyacaktır. Fakat bu lambalarının ömürlerinin uzun olabilmesi, renk özelliklerinin sürekli olabilmesi ve kamaştırıcı bir kaynak olmamaları için çok iyi projelendirilmesi gerekiyor" diye konuştu.

"Sokak ve caddeleri aydınlatmaya mecbursunuz"

Sokak ve cadde aydınlatmalarının çok önemli bir kamu hizmeti olduğuna dikkat çeken Onaygil, "Trafiklerde kaza oranının azaltılması, insan sağlığı, can ve mal güvenliği açısından da sokak ve caddeleri aydınlatmaya mecbursunuz. Sokak aydınlatmaları dediğimiz her türlü kriminal suçlar ve insanların o ortamları güvenli bir şekilde kullanabilmeleri açısından kamu hizmeti olarak aydınlatma yapılmak zorundadır. Sokaklarda ve yollarda sağlanması gereken minimum değerler uluslararası standartlarca belirlenmiştir. Bu değerleri sağlayanlar, iyi bir kontrol düzeni olduğu takdirde suçludurlar. Bu mantıkla yaklaştığımızda bizim buradaki amacımız; minimum koşullar nelerdir, nasıl ölçülür, bu projeler nasıl takip edilmelidir? Bu sistem eğer doğru projelendirilirse şu anda yerine düşünülen şey eski ve mevcut sistem çok verimsiz olduğu için avantaj sağlayabilecektir. Fakat tek koşul doğru projelendirme, doğru takip ve kontrol mekanizması" dedi.

"Yaşanılır bir şehir olmak bir kamu hizmeti"

Onaygil, sözlerine şu şekilde son verdi; "Kıbrıs'ın şu an gündemindeki proje LED ışıklandırması şehrin içini kapsıyor. Dar sokaklar, kesişim yerleri, bulvarlar ve daha çok tahta direklerin değişim projesi. Böyle irdelediğinizde güvenlik ve şehrin yaşanabilir olması ön planda. Bunun yanında tepeden bakıldığında Güney Kıbrıs'tan daha karanlık bir şehir olmak istemiyorsunuz ama her şeyden önce yaşanılır bir şehir olmak bir kamu hizmetidir. Fakat aşırı ışıklandırma da suçtur. Ne gerekiyorsa onun takipçisi olmak için ben buradayım."