Kıbrıs Postası Azize Thekli Şapeli`nin yıkılmasıyla ilgili sürpriz belgeye ulaştı

İki günden bu yana kamuoyunu meşgul eden ve "Tarihi şapeli yıktılar" şeklinde haberlerle adanın en büyük turizm yatırımını yapan Eksen İnşaat A.Ş'nin yetkililerinin suçlandığı olayda, Kıbrıs Postası Azize Thekli Şapeli'nin yıkılmasıyla ilgili olarak sürpriz belgeye ulaştı.

Kıbrıs Postası'nın ele geçirdiği Eski Eserler Dairesi'ne bağlı çalışan dört arkeoloğun raporuna göre şapelde yapılan incelemeler sonucunda "Yıkılmaya yüz tuttu / Tehlike Arz Ediyor" uyarısında bulunulduğu ortaya çıktı.

KIBRIS POSTASI, ARKEOLOGLARIN RAPORUNU ELE GEÇİRDİ

KKTC'ye yatırımcı getirmenin önemli bir sıkıntı olduğu halde, ülkeye 112 milyon dolarlık yatırım yapan, üstelik bunun 70 milyon dolarını iç piyasaya ödeyen belki de tek firma olan Eksen İnşaat A.Ş'ye karşı hiçbir görüş almaksızın tek yanlı olarak yöneltilen suçlamalar, söz konusu raporla, yaşanan talihsiz kazada ihmalin adresinin büyük oranda Vakıflar Kurumu ve Eski Eserler Dairesi olduğu gerçeğini ortaya koyuyor.

"ŞAPELİN ÇOK KÖTÜ BİR DURUMDA OLDUĞU YIKILMA TEHLİKESİNİN VARLIĞI, İVEDİLİKLE RESTORE EDİLMESİ GEREKTİĞİ" RAPORU 2009'DA YAZILDI

Ülkede yapılmakta olan en büyük turistik tesisin yanında bulunan Azize Thekli şapelinin "Yıkılıyor, restore edilsin" raporu, 1 Temmuz 2009 tarihinde 4 arkeoloğun imzasıyla kaleme alındı ve yatırımcı firma Eksen İnşaat A.Ş, 2009 Temmuz'unda 'restorasyon' talebinde bulundu.

ŞAPELİN DURUMU, FOTOĞRAFLARIYLA BİRLİKTE CUMHURBAŞKANLIĞI'NIN BİLGİSİNDEYDİ

Söz konusu rapora göre şapelin varlığı o dönemde Cumhurbaşkanlığı'na bağlı ve iki toplumlu Manastır, Kilse, Şapel ve benzeri tarihi eserlerinin envanterinin oluşturulmaı maksatlı fotoğraflanarak, Eski Eserler ve Müzeler Dairesi Müdürlüğü'ne iletildi. Raporda fotoğraflara binaen, şapelin mimari durumuna da özellikle dikkat çekildi.

ARKEOLOGLARIN İNCELEMESİNE NUH'UN GEMİSİ YATIRIM KOORDİNATÖRÜ İNAN DA KATILDI

Arkeologların Azize Thekli Şapeli'nin konum ve yapısal durumunu yerinde incelediği belirtilen rapora göre, söz konusu incelemeye Nuh'un Gemisi Yatırım Koordinatörü Gürel İnan'ın da eşlik ettiği görülüyor.

RAPORDAKİ İFADELER...

Raporda, şapelin durumuyla ilgili olarak şu ifadelere yer veriliyor:

"Söz konusu şapelin batı yönüne sonradan betonarme ekleme yapılarak genişletildiği anlaşılmaktadır. Sonradan eklenen bu kısım yapısal olarak doğu yönündeki bölümden daha iyi ve yeni durumda olsa da bazı kısımları kısmen dökülmektedir. Giriş kapısı batı yönünde olan şapelin iç kısmına girildiği zaman tam karşıda bir apsid bulunmaktadır. Absidin sağ ve solunda küçük nişler görülmekte olup apsid içerisinde küçük bir pencere mevcuttur. Şapelin ortalarına yakın kuzey ve güney yönlerinde birer adet olmak üzere toplam iki adet pencere bulunmaktadır. Şapelin bu kısmı yan duvarlarından ve tavanından geniş ve çok ciddi tehlike arz eden bir derecede kötü çatlaklara sahiptir".

ŞAPELİN BİLİNÇLİ BİR ŞEKİLDE YIKIMINA GİDİLMEMESİ KONUSUNDA FİKİR BİRLİĞİ!

Rapordaki ifadeler çok net. Söz konusu şapel, yıkılmaya yüz tutmuş ve arkeologlar bu konuda gereken uyarıyı yapıyor. Bununla birlikte raporun devamında yer alan "Şapelin bilinçli bir şekilde yıkım yoluna gidilmemesi konusunda Yatırım Koordinatörü Gürel İnan ile prensipte fikir birliğine varılmış ve şapelin korunup, restore edilerek kullanım verilmesi konusunda da fikir birliği edinilmiştir" ifadesi, Eksen İnşaat A.Ş'nin tarihi esere karşı duyarlılığını ve gösterdiği sorumluluk örneğini gözler önüne seriyor.

İNFAZ EDİLMEK İSTENEN ŞİRKET, ŞAPELİN KULLANIMININ TURİSTİK AMAÇLARLA KENDİSİNE VERİLMESİNİ İSTEMİŞ!

Eksen İnşaat A.Ş'nin iyiniyeti bununla da sınırlı kalmıyor. Raporun devamında, Yatırım Koordinatörü Gürel İnan'ın Nuh'un Gemisi inşaat alanı içinde kalan şapelin kullanımının kendilerine verilmesini talep ettiği ve söz konusu şapeli el sanatları, turistik eşya ve buna benzer faaliyetler göstermek amacıyla kullanmak istediği açık ifadelerle belirtiliyor.

RESTORASYON, İLGİLİ FİRMADAN DA TALEP EDİLEBİLİRDİ ANCAK EDİLMEDİ!

Kıbrıs Postası'nın ele geçirdiği raporda şapelin restorasyonuyla ilgili de ifadeler bulunuyor. Raporun son kısmında yer alan ifadelere göre, Azize Thekli Şapeli'nin çok tehlikeli bir durumda bulunması ve 2009 kış sezonunda muhtemelen çatısının çökme olasılığının yüksek olduğu göz önünde tutularak şapelin restorasyon projesinin ilgili daire tarafından ivedilikle yapılması gerekliliği hatırlatılıyor ve söz konusu restorasyonun talep edilmesi halinde inşaatı yapan Eksen İnşaat A.Ş'den de talep edilebileceği vurgulanıyor.

NE RESTORE ETTİLER, NE DE ETTİRDİLER!

Raporda özellikle dikkan çeken noktalar:

* Söz konusu tarihi şapel yıkılmak üzere.

* Şapelin restore edilmesi gerekliliği üzerinde duruluyor ve bu restorasyonun ya ilgili daire ya da talep edilmesi halinde Eksen İnşaat A.Ş tarafından yapılabileceği belirtiliyor.

* Nuh'un Gemisi Yatırım Koordinatörü Gürel İnan ile prensip anlaşmasına varılıyor ve şapelin bilinçli yıkım yoluna gidilmemesi, korunup restore edilerek kullanıma verilmesi konusunda fikir birliği oluşuyor.

RESTORASYONA TALİP OLAN ŞİRKET, ŞAPELİN YIKIM EMRİNİ NASIL VEREBİLİR?

Gürel İnan, şapelin turistik eşya, el sanatları gibi alanlarda faaliyet göstermek için şapelin kullanımlarına verilmesini talep ediyor. Turistik amaçlarla kullanılmak istenen şey, bilinçli bir şekilde yıkılabilir mi?

Restorasyona talip olan ancak hiçbir şekilde kendileriyle bu konuda iletişime geçilmeyen bir şirket, şapelin yıkım emrini nasıl verebilir?

Konunun uzmanları ülkede toplam 500 civarında manastır,kilse ve şapelin bulunduğu ve bunlardan 309 adetinin yıkılmak üzere olduğu yönünde. Yapılan daha da önemli açıklama bunların bir kısmının hayvan barınağı olarak kullanıldığı yönünde ve en küçük bir tabi affette çoğunun yok olmakla karşı karşıya olduğu. Durum bu denli ciddiyken Vakıflar Kurumunun ve Eski Eserler Dairesi`nin duyarsızlığına dikkat çekiliyor.

ÖZERSAY'A SORU: CUMHURBAŞKANLIĞI'NIN DURUMDAN HABERİ VARDI. PEKİ SİZ NE YAPTINIZ?

Şapelin durumu 2009 yılında Cumhurbaşkanlığı tarafından fotoğraflanıp Cumhurbaşkanlığı'nın bilgisine getirildiği raporda belirtiliyor. Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu'nun Özel Temsilcisi Kudret Özersay'ın şapelin yıkılmasıyla ilgili olarak yaptığı 'Bu çağda böyle davranışlar kabul edebilir değildir' şeklindeki açıklamaları bağlı olduğu kurumu zor duruma düşürmüştür.

Özersay'a 'Cumhurbaşkanlığı'nın haberi vardı, ne yaptınız?' 2009 da Cumhurbaşkanlığı`in bilgisine getirilen bu konu, duyarsiz davranan Vakıflar veya eski Eserler dairesine herhangi bir yazılı uyarı yapıldı mı diye sormak gerekmez mi?

309 ESKİ ESER YIKIM TEHLİKESİYLE KARŞI KARŞIYA... İLGİLİ KURUMLARIN KILI KIPIRDAMIYOR!

Kıbrıs Postası'nın konunun uzmanlarından aldığı bilgilere göre ülkede 500'e yakın kilise, manastır ve şapelin varlığına ve bunların 309'unun yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya bulunduğuna dikkat çekiliyor. 2009 yılında iki toplumlu komitenin söz konusu eski eserlerin envanterini çıkardığını belirten kaynaklar, bu eserlerden birinci derecede Vakıflar İdaresi'nin , ikinci derecede Eski Eserler Dairesi'nin sorumlu olduğunu belirtiliyor.

2009 yılında ilgili kurumlara verilmiş olan raporda Azize Thekli Şapeli'nin yıkılma tehlikesine işaret edilip ivedilikle restore edilmesi uyarısında bulunulurken, aradan geçen iki yılda söz konusu kurumlar ne yapmıştır?

Şapelin yıkımında Eski Eserler Dairesi ve Vakıflar İdaresi'nin de sorumlu olduğu aşikârdır! Aynı derecede aşikâr olan başka bir nokta da, ülkenin en büyük turizm yatırımını yapmış olan Eksen İnşaat A.Ş'nin arkeolog ve Eski Eserler Dairesi işbirliğiyle şapeli yeniden inşası veya restorasyonunu gerçekleştirmesinin kaçınılmaz olduğudur.

Kıbrıs Postası ülkede hiçbir tarihi eserin en küçük bir hasar görmemesi ve korunması ilkesinin sonuna kadar arkasında olup, konudan birebir sorumlu Vakıflar Kurumunun ve Eski Eserler Dairesinin, rapora rağmen bugüne kadar duyarsız davranmasını ve ayni zamanda şantiye sınırları içerisinde bulunan böylesi bir tarihi eserin korunması adına aldığı önlemleri ve firmaya zorunlu aldırdıması gerektiği tedbirler konusunda herhangi bir yaptırımı şart koşmadığı aşikarca ortadadır.

Kıbrıs Postası Özel