Rusya Savunma Bakanlığı: "Birkaç saniyeliğine Türk hava sahasına girdik"

Dışişleri Bakanlığı, 3 Ekim'de Türk hava sahasını ihlâl eden bir Rus uçağının Türk uçaklarınca engellendiğini duyurdu. Rusya Büyükelçisi, Türkiye Dışişleri Bakanlığı'na çağrıldı ve bu durumun tekrarlanmaması konusunda uyarıldı.

Rusya Savunma Bakanlığı 5 Ekim akşamı açıklama yaptı. SU-30 tipi Rus jetinin Türk hava sahasına sadece birkaç saniyeliğine girdiğini savunan Bakanlık, "Olay, kötü hava koşullarının bir sonucuydu. Arkasında komplo teorileri aramaya gerek yok" açıklamasını yaptı.

NATO'dan sert tepki

Rusya'nın 'sorumsuzca' ihlâlinin yaratacağı 'büyük tehlikeye' dikkat çeken NATO Genel Sekreteri Jen Stoltenberg, Rusya'nın Türk hava sahasını ihlâl etmesinin 'kabul edilemez' olduğu uyarısını yaptı.

NATO öğleden sonra Rusya'nın, Türkiye'nin hava sahasını ihlâliyle ilgili son gelişmeleri değerlendirmek için toplandı. İhlâli kınayan NATO, Rusya'ya Suriye'de IŞİD'e odaklanma çağrısı yaptı. Rusya'dan bu ihlâlleri acilen sonlandırmasını isteyen NATO, ihlâle dair Rus yetkililerden de açıklama beklediklerini söyledi.

NATO açıklamasında, "Müttefik ülkeler Türkiye'nin egemenlik hava sahasına ihlâllere şiddetle karşı çıkıyor ve NATO hava sahasına girilmesini kınıyor. Müttefikler ayrıca bu sorumsuz davranışın yol açabileceği büyük tehlikeye de dikkat çekiyor" denildi.

Dışişleri Bakanı Feridun Sinirlioğlu, toplantı öncesi NATO Genel Sekreteri ile konuyu görüştü. Görüşmede, hem ihlâl konusu hem de Rusya'nın Suriye'deki askeri varlığı konuşuldu. Stoltenberg, NATO'nun Türkiye'nin güvenliğine yönelik sorumluluğunu teyit ederek, hava ihlâllerine karşı NATO'nun Türkiye ile dayanışmasını vurguladı.

Kerry: Türkiye vurabilirdi

ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, hava sahasını ihlâl eden Rus uçağının Türkiye tarafından düşürülmeyi riske ettiğini söyledi. Gerilimin ciddi anlamda tırmanabileceğini söyleyen Kerry, "Bu konuda derin endişelerimiz var. Çünkü Türkiye haklı olarak, tam da daha önce yaptığı gibi yanıt verebilirdi, uçağı düşürebilirdi" dedi.

'Tekerrür etmeyecek'

Rusya'nın ihlâlin 'sehven' olduğunu ve 'tekerrür etmeyeceğini' kendilerine ilettiğini belirten Başbakan Ahmet Davutoğlu, konuyla ilgili Habertürk'te şu değerlendirmeleri yaptı:

"Şunu ifade edeyim net olarak, Türkiye'nin angajman kuralları ister Suriye ister Rusya ister başka bir ülke uçakları için olsun, geçerlidir. Türk Silahlı Kuvvetleri, net olarak talimatlandırılmıştır. Uçan kuş bile olsa, kim Türkiye Cumhuriyeti sınırlarını ihlâl ederse, gereken müdahalede bulunulur. Türkiye Cumhuriyeti'nin sınırları, hava sahası Türk Silahlı Kuvvetleri'nin denetiminde ve kontrolündedir. Kim olursa olsun, nereden olursa olsun, hangi cihetten olursa olsun hava sahamızı ihlâl ettiğinde angajman kurallarımız bellidir."

"Biraz önce Genelkurmay Başkanımızla tekrar görüştüm. Dışişleri Bakanımıza gerekli talimatları ilettik. Bir diplomatik temas trafiği başladı. Tavrımız çok açık, kim sınırlarımızı ihlâl eder, hava sahamızı ihlâl ederse, dostça uyarırız. Bu hangi ülke olursa olsun ki Rusya bizim komşumuzdur, dostumuzdur. Bu anlamda Türkiye ile Rusya arasında bir gerginlik yaşanmamıştır. Suriye meselesi bir Türk-Rus krizi değildir."

"Suriye içindeki müdahalenin Türkiye'ye sıçraması durumunda da, işte dün yaşanan sınırlı gerginlik gibi, 3 Ekim'de de söz konusu oldu. Rusya'ya gerekli diplomatik girişimlerde bulunduk. Dışişleri Bakanımız, Rus Dışişleri Bakanını aradı ve net olarak bir daha bunun tekerrür etmemesini söyledi. Aynı şekilde Ankara'da ve Moskova'da girişimlerde bulunarak, Türk sınırlarına bir daha bu tür müdahalelerde, ihlâllerde bulunulmaması gerektiği söylendi. Bu sabah bize Rusya tarafından intikal eden bilgilerde bunun sehven olan bir şey olduğunu, Türkiye'nin sınırlarına saygılı olduklarını ve tekerrür etmeyeceğini ifade ettiler."

'Rus uçağı engellendi'

Dışişleri Bakanlığı tarafından konuyla ilgili yapılan açıklama şöyleydi:

"Rusya Federasyonu'na ait bir savaş uçağı 3 Ekim saat 12.08'de Yayladağı/Hatay bölgesinin güneyinde hava sahamızı ihlâl etmiştir. Bölgede devriye uçuşu yapan iki F-16 uçağımız tarafından önlemede bulunulması üzerine Rus uçağı Türk hava sahasını Suriye'ye geçerek terk etmiştir."

Rusya'nın Ankara Büyükelçisi, Dışişleri Bakanlığı'na çağrıldı ve söz konusu ihlâl kuvvetle protesto edildi, bu tür bir ihlâlin tekrarlanmaması talep edildi. Aksi takdirde yaşanabilecek arzu edilmeyen bir hadiseden Rusya'nın sorumlu olacağı ifade edildi.

Açıklamada ayrıca Dışişleri Bakanı Feridun Sinirlioğlu'nun Rus mevkidaşı Sergey Lavrov'u 3 Ekim günü arayarak, konuyla ilgili benzer görüşleri tekrarladığı ve tepkisini dile getirdiği aktarıldı. Sinirlioğlu'nun ABD, İngiltere, Fransa ve İtalya dışişleri bakanlarıyla da durumu değerlendiren telefon görüşmeleri yaptığı belirtildi.

Kaynak: AA, Habertürk, AFP, Reuters