BİLİM & TEKNOLOJİ
okuma süresi: 5 dak.

Sivrisinekler uzay şartlarında yaşam gücünü koruyor

Sivrisinekler uzay şartlarında yaşam gücünü koruyor

Rus ve Japon uzmanlarının çabalarıyla uluslararası yörünge istasyonunda sivrisinekler üzerinde benzersiz deneyler yapıldı.

Yayın Tarihi: 23/04/14 11:11
okuma süresi: 5 dak.
Sivrisinekler uzay şartlarında yaşam gücünü koruyor
A- A A+

Ortak "Space Midge" programı gereğince yapılan bu deneyler kapsamında susuzlaştırılmış sivrisinek kurtçukları uzak boşluğunda yerleştirildi, sonradan diriltilerek genetik analizi yapıldı. Sivrisinekler sağ kalarak yer dışındaki hayat varlığına dair fikirlerin sadece hayal ürünü fikirler olmadığını gösterdi.

Bu deneylerin sivrisinek kurtçukları üzerinde yapılması sebepsiz değil. Sivrisinekler sürekli olarak kriptobios yani tam susuzlaşma halinde kalarak elverişli şartlarda çabuk dirilir. " Spaçe Midge" projesine katılan Kazan Federal Üniversitesi Temel Tababet ve Bioloji Enstitüsü Deneysel Ortamlar ve Adaptasyon Bölümü başkanı Oleg Gusev, kriptobioz şartlarında sivrisineğin organizmasında suyun yerini canlı dokuların korunmasını sağlayan glükoz esaslı moleküllerin aldığını söyledi ve şöyle konuştu:

Sivrisinek kurtçuklarının özellikleri nedir? Kriptobioz,organzmanın tümüyle susuzlaşması halinde canlı kalması demektir. Bunun için sivrisinek kurtçukları uzay boşluğunda yaşama gücü korur. Bu sadece ilgi çekici bir olay olmaktan başka, canlı organizmaların az enerji sarfiyatı sorununun çözümüne yolaçıyor. Filimlerde gösterldiği gibi astronotlar yıllarca uykuda kaldıktan sonra uyanıp ta faaliyetlere yine başlar. Sivrisinek kurtçukları bu astronotların prototipleridir.

Bu yılın Şubat başlarında Uluslararası yörünge istasyonuna gönderilmiş "Soyuz" uzay araçıyla istasyona sivrisinekler ulaştırıldı. Japon kozmonot Koişi Vakata sivrisinekleri hafifçe ıslatmakla diriltti. Araştırmacılar sivrisinek kurtçuklarının mikrogravite ve yüksek radyasyon şartlarında nasıl geliştiğini belli etmek istiyordu. Böceklerin uzay şartlarına kendini uylarlayabildikleri ortaya çıktı. Oleg Gusev'in kaydettiği gibi, geleceğin uzay araçlarının hayat destek sistemlerini geliştirme çalışmalarında bioteknoloji amaçlarıyla bundan yararlanılabileceği umutarı doğuruyor. Uzay boşluğunda kalmış sivrisineklerin organizmasında nasıl jenetik değişimlerin olduğu s sonradan belli olacak .Üzerinde deneyler yapılmış sivrisinekler Yere ulaştırıldı. Oleg Gusev'in kaydettiği gibi.,susuzlaştırılmış sivrisinek kurtçuklarının metabolizması yok. Bunun için DNA'sında sadece uzaydaki radyasyon etkisinin sonucu olan bozukluklar kaydedilir.

Oleg Gusef şöyle konuştu:Böylece sivrisinek kurtçukları radyasyon tehlikesinin vericileri olur. Örneğin Mars'a uçuştan sonra sivrisinek kurtçulkları diriltilerek DNA'sındaki bozukluklar belli edilecek ve buna göre insan için potansiyel tehlike değerlendirilebilecek.

Kozmonotların kaslarının körelmesi ve kan dolaşımının kötüleşmesi uzak uzay uçuşlarında gravitasyon olmayışının sonucu olacak başlıca etkenlerdir. Sivrisinek minicik olduğu halde kan dolaşımı sistemiyle kas sistemi neredeyse insanın sistemlerine benzer olduğu için üzerinde deneylerin yapılması için iyi bir modeldir. Uzmanların sözlerine göre, sivrisinekler üzerindeki astrobiolojik deneylerin uzun b ir tarihçesi var.

Susuzlaştırılmış sivisineklerin uzay istasyonunun dışında tutulmasını öngören 5 yıllık deneyler bir zaman önce tamamlandı. Sonuçta, panspermiyanın yani hayatın bir gezegenden başkasına geçebileceği fikrinin pek te deli olmadığı ortaya çıktı. Haşere gibi bileşik orgenizmaların evrim seyrinde kazandıkları adaptasyon mekanizmaları sayesinde uzay şartlarında yaşam gücünü koruyabilir.

Bilimciler,sivrisinek üzerinde deneyler yapmakla yetinmeyecek. Şimdi memeliler üzerinde deneylerin yapılmasını öngören bir proje üzerinde çalışılıyor. Bu projeye göre, sincaba benzer bir canlı olan yediuyuklayan üzerinde deneyler yapılacak. Belli ki,kış uykusu sırasında kasları körelmediği için uzay şartlarında halinin nasıl olacağı, bilimcileri igilendiren bir konudur.. İnsandan farklı olarak bu canlının kasları uzay şartlarında belki de körelmeyecek. Bilimcilerin kaydettikleri gibi yapılacak deneyler,kozmonotların kas körelmesini önlemenin nasıl sağlanabileceğini anlamak imkanını verir.

Rusyanınsesi

#mesajınızvar
Levent ÖZADAM'dan
#mesajınızvar
Gözden Kaçmadı
#gozdenkacmadi

En güncel gelişmelerden hemen haberdar olmak için

Yorumlar

Dikkat!
Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, müstehcen, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen Üye/Üyeler’e aittir.