Mevlevilik geleneği yaşatılıyor

Kıbrıs Postası Özel

1999 yılından beri faaliyet gösteren Çağdaş Halk Dansları Derneği, Kıbrıs'ın önemsenip, gün yüzüne çıkarılmayan Mevlevilik geleneğini, yaşatmaya çalışıyor. Mevleviliğin Kıbrıs kültüründeki yerini, Çağdaş Halk Dansları Derneği'nin amaçlarını ve icraatlarını Kıbrıs Postası'na anlatan Dernek Başkanı Tanju Hastunç, şimdilerde Bedesten'de Sema dönen Dance of Cyprus'un da hem kurucusu hem de organizatörü. Derneğin kuruluş amaçlarını ve Mevleviliğin Kıbrıs kültüründeki yerini keşfe kadarki sürecini anlatan Tanju Hastunç, halk danslarına 1974'te başladığını belirterek şöyle dedi: "1974'ten beri birçok ekip ve derneğin kurucusu oldum ve buralarda etkin görevler aldım. 250'ye yakın festivale katıldım. Ancak halk danslarının salt 'şov' amaçlı sunulmasının yetersizliğine inandım ve "dans-tiyatro" icra etmek için Çağdaş Halk Dansları Derneği'ni kurdum. Bu süreçte aynı zamanda Gençlik Dairesi ve Mağusa Belediyesi ekiplerinin kuruculuğunu da yaptım. Ancak bizim derneğimizin asıl kuruluş amacı "dans-tiyatrosu" icra etmektir." Dans-tiyatro adına birçok gösteri hazırladıklarını söyleyen Hastunç, "Kıbrıs Türk kültürüne ait "Her Şeye Rağmen Vatanım", "Hasanbulliler Destanı" gibi gösteriler sunduk. Akabinde ismini aldığımız "Dance of Cyprus" gösterisiyle yakın geçmişte yaşanan Türk Rum çatışmalarını ve barış özlemini bir buçuk saatlik dans-tiyatrosuyla anlattık. Böylece "Dance of Cyprus" ile çağdaş dans uygulamalarına başladık" ifadelerine yer verdi.

"Seyircinin tepkisi olumlu oldu"

Otantik dansların modernizasyonu, çağdaş dansların yorumlanması ile herhangi bir konuyu ele alıp vücut dili ile anlatımının sağlanmasını esas alan ve Kıbrıs'ta bu anlamda ilk olan Çağdaş Halk Dansları Derneği'nin Kurucusu ve Başkanı Tanju Hastunç, "Tiyatro-dans gösterilerine başladığımız zaman seyircinin yeniliklere ne kadar açık olduğunu gördük. 3 prodüksiyonla yaklaşık 40 binin üzerinde seyirciye ulaştık. Kaldı ki burada Bedesten'de bir kişi için dahi Sema dönmek bizim için kıymetlidir. İnsanlar yeniliklere ve farklılıklara ihtiyaç duyuyor. Örneğin "Karanlığın Gölgesinde" ile uyuşturucu batağına düşmüş bir genç kızın hayatını seyircilere tek bir kelime kullanmadan, drama olarak izlettik. Daha sonra 2011 yılında "Afrodit Adası ve Biz" isimli oyunla Kıbrıs'taki halk danslarını, Kargöz'ü ve birçok kültürel ögeyi barındıran bir gösteri sunduk" şeklinde konuştu.

'Kıbrıs'ta Mevleviliğin ne işi var' tepkileri…

"Afrodit Adası ve Biz" isimli dans-tiyatro gösterileri için çalışmalar yürüttüğü sırada Mevlevilik ile tanıştığını söyleyen Hastunç, "Mevleviliği tanıdıktan sonra, Sema'nın, "Afrodit Adası"nda olması gerektiğine inandım. Çünkü 1571'den sonra Osmanlı ile beraber gelen ve akabinde Mağusa ve Arabahmet'te, Hala Sultan ve Kırklar Tekkesi'nde varlık gösteren Mevlevilik, bir öğreti olarak 36 tekkede yer buldu kendine. Ancak şu an sadece 1 tekke kaldı ve bu büyük bir tarihsel kayıptır. İşte bu düşüncelerle Sema "Afrodit Adası"nda yer aldı. 40'a yakın gösteri yaptık. Bazı çevrelerden de 'Mevleviliğin Kıbrıs'ta ne işi var' tepkileri aldık. Ancak Kıbrıs'ta yaşamış olan bütün medeniyetlerin kalıntıları, önce bize sonra da dünyaya mirastır. Kaldı ki Osmanlı adaya çok büyük kültür mirası bırakan bir medeniyettir" ifadelerini kullandı.

"Hükümetler turizm kabiliyetine sahip değiller"

Halk tarafından her zaman desteklendiklerine ve bundan duydukları memnuniyete vurgu yapan Hastunç, şunları dile getirdi: "Halk hep destekledi ancak Kuzey Kıbrıs'taki esas sorun şudur: Devletin sanata ve sanatçıya bakış açısı oldukça amatörcedir. Bu yüzden özellikle Sema gösterilerinin duyurusunu yapmıyorum. Çünkü "Afrodit Adası"nın 16 kez Bellapais'te sergilenmesinin ardından dönemin Turizm Bakanlığı'nın engellemesiyle karşılaştık. Bu durum turistlere ulaşmamıza engel oldu. Ne geçmiş hükümet ne de şimdiki hükümet turizm kabiliyetine sahiptir. Engellemelere rağmen 1 yıl Bellapais için uğraştım ancak hala bir resmi yazı alamadık bu yüzden "Afrodit Adası", rafa kalktı"

"Harmancı'nın turizm ufkuna güveniyorum"

Dance of Cyprus'un şimdilerde Sema gösterilerini yaptığı Bedesten için uzun uğraşlar verdiklerini belirten Hastunç, Vakıflar İdaresi'nin eski müdürünün kendilerine bir dolu zorluk çıkardığını söyleyerek, şimdiki müdür İbrahim Benter'in kendilerine kolaylık sağladığını kaydetti. LTB'nin Yeni Başkanı Harmancı ile teknokrat hükümetin Turizm Bakanı olduğu sıralarda görüşmeler yaptıklarını fakat Harmancı'nın geçici olduğu için elinden bir şey gelemediğini söyleyen Hastunç, "Harmancı'nın turizm ufkuna güveniyorum" dedi. Tanju HastunçDance of Cyprus'un gösterileri hakkında da bilgi vererek "Şimdilerde Bellapais'teki Kibele Restoran'da dans-tiyatrosu yapıyoruz. Bayramdan sonra da Mağusa Kaleiçi'nde gösterilerimiz devam edecek" dedi.

"Mevlevilik, salt dönmekten ibaret değildir"

Mevleviliğin, derin anlamlar içerdiğine vurgu yapan Hastunç, "Mevlevilik salt dönmekten ibaret değildir. Sema "bir" olmayı ifade eder; "Sen bensin; ben de senim" der… Din, dil, ırk ayrımı yapmaz; "İstersen 100 kere tövbe etmiş ol; istersen 100 kere tövbeni bozmuş ol.

Bu dergah çözümsüzlük değil, çözüm dergahıdır" der" ifadelerini kullandı. Dance of Cyprus'un Sema gösterilerinde Türkiye'den gelen semazenlerin görev yaptığını söyleyen Hastunç, bu felsefenin Kıbrıs halkına kazandırılması hakkında şöyle konuştu: "Mesnevi'yi ikinci kez okuyan biri olarak, Mevlevilik eğitimini bir anda benim veya derneğin vermesi doğru değil. Önce kendimin pişmesi gerektiğine inanıyorum. Ama özellikle buraya gelen yabancılara Mevleviliğin ne olduğunu anlatmaya çalışıyorum."

"Mevlevilik çağdaş dünyada da gerçektir"

"Mevlevilik her şeyin döndüğü felsefesi üzerine kuruludur, vücudumuzdaki kan ve dünya da soldan sağa döner" diyen Hastunç, şunları kaydetti: "İnsanlar buraya (Bedesten'deki Sema gösterisi) girerken başka intiba ile giriyorlar fakat bambaşka bir intiba ile ayrılıyorlar. Sema'da dönmek, özellikle soldan sağa dönmek, vücudun negatif elektriğini alır. Biz de insanlara bunu tavsiye ediyoruz. Stresi, negatif elektriği azaltması da Sema'nın çağdaş dünyaya ait olduğunun göstergesidir" Tanju Hastunç sözlerine şu şekilde son verdi:

"Galileo 400 yıl önce dünyanın solsan sağa döndüğünü keşfetti. Fakat Mevlana bu gerçeği 800 yıl önce biliyordu."