KKTC'de tamamen kalkıyor: Kredi kartlarında 'bileşik faiz'e son!

Yoğun bir çalışma sonrası Meclis, Ekonomi-Maliye Bütçe-Plan Komitesi, "Bileşik Faiz" uygulamasını komitelerde nâdiren görülen "oybirliği" ile kaldırılıyor… Cumhuriyet Meclisi, hazırlanan "Banka ve Kredi Kartları Yasa Tasarısı"nı bugünkü oturumunda görüşecek…

Yasanın neredeyse herkesi ilgilendiren ayrıntıları hakkında Kıbrıs Postası'nı bilgilendiren Komite Başkanı Birikim Özgür, yasanın günlük yaşamda ortaya çıkan birçok sorunu çözecek düzenlemeler içerdiğine dikkat çekerek "Özellikle kart borcunun ödenmemesi halinde uygulanan faiz, ciddi mağduriyetler yaratıyordu. Katı kart limiti uygulamalarıyla kontrolsüz kredi kartı kullanımından doğacak mağduriyetlerin de önüne geçilecek" dedi.

Kıbrıs Postası - Vatan MEHMET

Banka ve bankacıların fazlasıyla hassas olduğu "Bileşik Faiz" uygulaması, kredi kartları özelinde Türkiye'den 8 yıl sonra KKTC'de de tamamen kaldırılıyor…

Yoğun bir çalışma sonrası Meclis, Ekonomi-Maliye Bütçe-Plan Komitesi, "Bileşik Faiz" uygulamasını komitelerde nadiren görülen "oybirliği" ile kaldırılıyor… Cumhuriyet Meclisi, hazırlanan "Banka ve Kredi Kartları Yasa Tasası"nı bugünkü oturumunda görüşecek…

Yasanın neredeyse herkesi ilgilendiren ayrıntıları hakkında Kıbrıs Postası'nı bilgilendiren Komite Başkanı Birikim Özgür, yasanın günlük yaşamda ortaya çıkan birçok sorunu çözecek düzenlemeler içerdiğine dikkat çekerek "Özellikle kart borcunun ödenmemesi halinde uygulanan faiz, ciddi mağduriyetler yaratıyordu. Katı kart limiti uygulamalarıyla kontrolsüz kredi kartı kullanımından doğacak mağduriyetlerin de önüne geçilecek" dedi.

Meclis, Ekonomi-Maliye, Bütçe ve Plan Komitesi, Banka ve Kredi Kartları Yasa Tasarısı'na ilişkin çalışmalarını tamamladı.

Komite Başkanı, Cumhuriyetçi Türk Partisi Birleşik güçler (CTP-BG) Milletvekili Birikim Özgür, adı geçen yasa tasarısı hakkında Kıbrıs Postası'nı bilgilendirdi.

Komite Başkanı Birikim Özgür: "Sözleşmeler daha çok bankaların yararınaydı"

Birikim Özgür şöyle dedi; "Bu yasa günlük yaşantımızda karşılaştığımız birçok sıkıntıyı giderecek önemli bir düzenlemedir. Yaşamı kolaylaştırmanın yanı sıra kredi kartları sıkıntılara da neden olabilmektedir. Bu konuda ülkemizde bir yasa olmadığından kart hamillerine imzalatılan sözleşmeler daha çok bankaların yararına hükümler içermekteydi.

Özellikle kart borcunun ödenmemesi halinde uygulanacak faiz ve kartın çalınması, kaybolması halinde ortaya çıkan sorunlar ciddi mağduriyetler yaratıyordu. Toplumun genelini ilgilendiren bu gibi ciddi sıkıntıların köklü çözümü olarak yasa hazırlandı ve komiteden OYBİRLİĞİYLE genel kurula sevk edildi. Bu yasayla birlikte bir yandan faiz oranları düzenlenerek kredi kartı kullanımı teşvik edilecek ve kayıt dışılıkla mücadele kapsamında olumlu bir adım atılmış olacak, diğer yandan ise katı kart limiti uygulamalarıyla kontrolsüz kredi kartı kullanımından doğacak mağduriyetlerin de önüne geçilecek.

Yasa 10 Kasım 2014'te (bugün) Meclis Genel Kurulu'nda görüşülecek. Yasanın hazırlanmasında emeği geçen tüm bürokratlara, Bankalar Birliği yetkililerine, komite aşamasında özveriyle çalışarak yasanın son şeklini almasına önemli katkılar yapan Meclis çalışanlarına ve tüm komite üyesi milletvekillerine teşekkür ederim".

Detaylar… Yasanın amacı usul ve esasları düzenlemek

Yasanın amacı, ülke ekonomisinin gerekli kıldığı para ve kredi politikaları çerçevesinde, ülkede banka kartları ve kredi kartlarının çıkarılmasına ve kullanılmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemek suretiyle kartlı ödemeler sisteminin etkin çalışmasını sağlamak. Yasanın 12. maddesi (faiz oranları) 1 Ocak 2015'te, 6. maddesinin 1. ve 2. fıkraları (kart limitleri) yasa resmi gazetede yayınlanır yayınlanmaz, geriye kalan maddeleri ise en geç 6 ay içinde yürürlüğe girecek.

Yasaya göre Bankaların Yükümlülükleri:

1. Talep halinde, gerçekleştirilmiş işlemlere ait kayıtları vermekle yükümlüdürler (yurtiçindeki işlemlerde 30, yurtdışındakilerde 60 günü geçmemek koşuluyla)

2. Tüketicilere yıllık üyelik aidatı ücreti tahsil edilmeyecek bir kredi kartı türü sunmak zorundadırlar.

3. Bankalar kredi kartı hizmetinden faydalanacak olanların a) ekonomik ve sosyal durumlarına, b) aylık veya yıllık ortalama gelirlerine, c) diğer bankalardan alınmış olan kredi kart limitlerine göre kredi kartı limiti belirler.

4. İlk defa kredi kartı sahibi olacak gerçek kişiler için toplam kredi kartı limiti ilk yıl kişinin aylık ortalama net gelirinin iki katını, sonraki yıllar için ise dört katını aşamaz. Gelir düzeyi tespit edilemezse toplam limit en fazla asgari ücret kadar olabilir. Yasa öncesinde belirlenen limitlerde bir değişikliğe gidilmeyecek, yeni kart talebinde kurallar geçerli olacak. Teminatlı veya mevduat karşılığı verilecek kartlarda limit belirleme sorumluluğu bankalara aittir.

5. Kart hamilinin talebi üzerine üçüncü kişilere verilecek ek kartların limiti ana kartın limiti olur.

6. Asgari ödeme tutarları Merkez Bankası'nın görüşü alınarak bakanlık tarafından hazırlanıp bakanlar kurulunun onayı ile resmi gazetede yayımlanacak bir tüzük ile düzenlenir.

7. Asgari ödemenin son ödeme tarihinden sonraki en geç 7 gün içinde yapılmaması halinde kart hamiline ihbar gönderilir, bir sonraki ödeme tarihinde asgari ödeme yapılmaması halinde kart dondurulur, bir sonraki ödeme tarihinde ise iptal edilir – borcun tamamı için ödeme yapılana kadar yeni kart verilmez.

8. Bir yıl içinde en fazla 3 defa dönem borcunun %50'sinin altında ödeme yapılması halinde kart limiti ve diğer kart limitleri dönem borcunun tamamının ödenmesine kadar artırılamaz ve nakit çekim işlemleri durdurulur.

9. Banka talep edilmedikçe limitleri artıramaz.

10. Mal ve hizmet alımlarında taksit sayıları Merkez Bankası'nın görüşü alınarak bakanlık tarafından hazırlanıp Bakanlar Kurulu tarafından onaylanarak resmi gazetede yayınlanacak bir tüzük ile düzenlenir.

11. Kart hamilinin şikâyet ve itirazlarını dilekçe, elektronik posta veya başka herhangi bir yöntemle bankaya iletmesi halinde banka en geç 20 iş günü içinde şikâyet ve itirazın iletildiği yöntem ile gerekçeli yanıtını kart hamiline iletmek zorundadır.

12. Hesap özetleri ile ilgili şikâyet ve itirazlar son ödeme tarihinden itibaren 20 iş günü içinde yapılmalıdır.

13. Banka uygulanan akdi faiz oranı ile gecikme faizi oranlarını faiz oranlarının değişmesi halinde ve her halükarda 3 ayda bir merkez bankasına bildirmek zorundadır.

14. Dönem borcunun bir kısmının ödenmesi halinde kalan hesap bakiyesi üzerinden faiz hesaplanır.

15. Asgari ödeme yapılmışsa akdi faiz, asgari ödemenin altında ödeme yapılmışsa gecikme faizi uygulanır.

16. Hiçbir biçimde bileşik faiz uygulanamaz.

17. Akdi faiz ve gecikme faizi dışında hiçbir faiz talep edilemez.

18. Akdi faiz ve gecikme faizi oranları yasada belirtilen formül uyarınca Merkez Bankası tarafından hesaplanır ve ilan edilir.

19. Akdi Faiz oranları TL için tüm bankaların tüketici kredisi faiz oranlarının basit aritmetik ortalamasının 1,5 katı, dövizde 1.75 katıdır. Gecikme faiz oranları akdi faiz oranlarının %0,5 fazlasıdır. (Bugünkü tüketici kredisi faiz oranlarına göre TL akdi faiz oranı aylık %2, gecikme faiz oranı %2,5)

Banka Kartları

1. Ücretsizdir. Sözleşme imzalanır, sözleşmenin bir kopyası kart hamiline verilir.

Kart Hamillerinin Yükümlülükleri

1. Şifre gibi kart bilgilerinin güvenliğinden kart hamilleri sorumludur.

2. Kaybolma, çalınma hallerinde derhal bankaya bildirmek zorundadır. Bildirimden önceki ilk 24 saat içinde gerçekleşen hukuka aykırı kullanımdan doğan zararlardan aylık brüt asgari ücretin onda biri ile sınırlı olmak şartı ile kart hamili sorumludur. Hukuka aykırı kullanımın kart hamilinin ihmaline veya kastına dayanması veya bildirimin yapılmaması halinde doğan zararların tümünden kart hamili sorumludur.

Üye İşyeri Sözleşmesi Yapanların ve Bankaların Yükümlülükleri

1. Üye işyeri kart hamillerinden banka kartı veya kredi kartının kullanılması dolayısıyla komisyon veya benzeri bir isim altında ilave bir ödemede bulunmalarını isteyemez. İstemesi halinde üye işyeri ile banka arasındaki sözleşme feshedilir ve bir yıl süre ile sözleşme yapılamaz.

2. İmza gerektiren işlemlerde imza ve kimlik kontrolünü yapmakla yükümlüdür.

3. Kartın tahrifata uğramış olup olmadığını kontrol etmekle yükümlüdür.

4. Kartla işlem yapıldığını gösteren işaretleri ve/veya levhaları işyerinin girişinde ve kart hamillerinin kolayca görebilecekleri yerlere asarak bilgilendirmekle yükümlüdür. Sözleşme bitiminde levhaları kaldırmak zorundadır.

5. Harcama belgesi veya nakit ödeme belgesi düzenlemek ve düzenlenen belgenin aslını 5 yıl saklamak ve kopyasını kart hamiline vermek zorundadır.

6. Kart bilgilerini saklayamaz, kopyalamaz ve başkasına açıklayamaz.

7. Üye işyerinin kurallara uyup uymadığının gözetiminden bankalar sorumludur."

Cezalar yeniden düzenlendi

Öte yandan yeni yasayla Banka Kartları ve Kredi Kartları Yasa Tasarısı uyarınca belirlenen yükümlülüklere uyulmaması halinde öngörülen idari para ve adli cezaları da yeniden düzenlendi.