Kıbrıs Ekonomi Zirvesi'nde ekonomik entegrasyon süreci irdelendi

Cnbc-e ekonomistlerinden Servet Yıldırım ve Dr. Mahfi Eğilmez'ın katılımı ile gerçekleşen zirvede Türkiye'den Altınbaş Holding İcra Kurulu Başkanı Cengiz Biçer ve Ticaret Odası Başkanı Fikri Toros ile Doğu Akdeniz Üniversitesi İşletme ve Ekonomi Fakültesi Dekanı Doç. Dr. Mustafa Besim panelde konuşma yaptı.

Panelde Global krizin gelişmiş ve gelişmekte olan ülke ekonomisine devam eden etkileri, 2015 yılı döviz ve faiz kuru beklentileri, Kuzey Kıbrıs'ın mevcut yatırım ikliminin analizi, yabancı yatırımcıların ülkelerden beklentileri ve Kuzey Kıbrıs'ın rekabet üstünlükleri ile Kuzey Kıbrıs ekonomisinin entegrasyon hazırlık süreci tartışıldı.

Toros: Ülkenin gayrimenkül ve su ile birlikte tarım avantajını doğru kullanması şart

Ticaret Odası Başkanı Fikri Toros, Kuzey Kıbrıs'ın turizm ve yüksek öğretim sektörleri dışında rekabet edebilirliği olmayan küçük bir ülke olarak AB'ye entegre olması halinde, uluslararası finans imkanlarına erişebileceği gibi, KKTC dışına çıkanın geri Kıbrıs'a döneceğini, iş dünyasının olası bir birleşmeyle AB müktesebatına hazırlanarak birçok menfaatler elde edeceğini söyledi.

Ticaret Odası Başkanı Fikri Toros, KKTC ekonomisi doğrudan yabancı yatırımcı çekme potansiyeli konusunda KKTC'nin rekabet edebilirlik sıralamasında çok aşağıda olduğunu belirterek uluslararası finansmana erişim ve pazarın küçük olması sorunu olduğunu ancak ülkenin bir takım avantajlarının da bulunduğunu kaydetti.

Kuzey Kıbrıs'ın Akdeniz bölgesinde gayrimenkul yatırımı için avantajları olduğunu belirten Toros, 700 bin atıl durumda olan tarım arazilerinin Türkiye'den gelecek su ile birlikte başka avantajlar da yaratacağını ifade etti.

Toros 'Sanayide Türkiye'nin hızlı büyüyen bir ülke olması, çok yüksek rekabet etme gücüne de haiz olması KKTC için bir avantajdır. Mağusa limanının standartlarının yükseltilmesi gereklidir. Maraş'ın açılması da büyük bir fırsat yaratacaktır. Mersin'e olan yakınlık, Kıbrıs'ın bir merkez olabilecek avantaj yaratmaktadır.' diye konuştu.

Besim: Kuzey'deki işletmeler piyasalara erişim konusuna çabuk entegre olabilir

Doğu Akdeniz Üniversitesi İşletme ve Ekonomi Fakültesi Dekanı Doç. Dr.Mustafa Besim konuşmasında, AB Uyum yasalarının hemen hazırlamaya başlanması gerektiğini ve AB standartlarının KKTC'deki sektörlere uyarlanmasının önemine değindi.

Besim, bir anlaşmada gelir yakınsamasının sağlanabilmesi için federal hükümetin Kıbrıs Türk tarafına ayrı bir yatırım bütçesi ayırması gerektiğini ifade ederek "altyapı yatırımlarını iyileştirmesi önemlidir, aksi halde uzun vadede gelir yakınsaması gerçekleşmez ve uzun dönemde federal yapının bozulmasına neden olacaktır." diye konuştu.

Finans sektörünün, muhasebe ve murakebe hizmetlerinin Güney'de daha ileride olmuş olmasına rağmen Kuzey'de de özel sektör odaklı bir yüksek öğretim sektörünün daha ileride olduğuna işaret eden Besim, birleşme gerçekleşmesi halinde iki ekonominin piyasalara erişimi için Kuzey'deki işletmecilerin bu oluşuma çabuk entegre olabileceğini kaydetti.

Biçer: Ticaretin olduğu yerde çok sağlam hukuki bir altyapı şart

Türkiye'den Altınbaş Holding İcra Kurulu Başkanı Sayın Cengiz Biçer, Kıbrıs'ta çözümü çok beklemeden ileriyi düşünerek hareket edilmesi gerektiğini , dünyada birçok yeni gelişmeler yaşanırken, KKTC'deki özel sektör ve iş dünyasının nerelerde iş fırsatları olduğunu bakıp değerlendirmesi gerektiğini belirtti. Kıbrıs'ın tarih boyunca geçmişten beri ticaretin merkezi olduğunu ve ticaretin olduğu yerde sağlam bir hukuki altyapının olması gerektiğni ifade etti. Biçer 'İş ve ticaretin var olduğu bir yerde, muhasebe, bankacılık, noter gibi faaliyetler hep vardır. Bunun için siz bu alanda hukuki altyapınızı iyileştirip, özellikle turizm, finans ve bankacılık alanlarında yatırım yapmalısınız.' Diye konuştu. Biçer, 'Altınbaş Grubu olarak Kıbrıs'ta bu alanda hep atılım yapıyoruz. Bu da, Kıbrıs'ın birleşmesi halinde genel ekonomiye fayda sağlayacaktır.' dedi.

Eğilmez: Annan Planı çıktığında büyük bir fırsatı kaçırdık

Cnbc-e ekonomistlerinden Dr.Mahfi Eğilmez ekonomik kriz ile ilgili verdiği bilgide, dünyada üçüncü büyük krizin 2008'de ortaya çıktığını ve krizin hâlâ sürdüğünü ifade ederek bu olayı yaratan en büyük hadisenin Sovyetler Birliğinin çökmesiyle sermayenin serbestçe dolaşımı ve bollaşan sermaye krizin çıkması olduğunu belirtti.

KKTC'de ortaya çıkan krizin ise küresel sermaye akışından hiç etkilenmediğini çünkü buraya hiç küresel sermaye gelmediğini vurgulayan Eğilmez, "Buraya sadece bankalarımızın koyduğu sermaye ve inşaat sektörü için akan bir sermeye akışı gerçekleşti. Annan Planı çıktığında büyük bir fırsatı kaçırdık. Ben olsaydım kayıtsız şartsız bu plana hemen evet derdim çünkü küresel sermaye akışına Kuzey Kıbrıs da dahil olacaktı. Doğu ve Batı Almanya birleşince çok sancılı oldu. Annan Planı da kabul edilseydi ve birleşme olmuş olsaydı burada da bazı sancılar olacaktı, sonra da gelip geçecekti. Dünya global krizi bir süre daha devam edecektir çünkü gelişmekte olan ülkelere de bu krize dahil olmuşlardır. Yakın bir zamanda Çin de buna dahil olmaya yavaş yavaş başlamıştır" dedi