Petrol ihraç eden ülke para birimlerinde değer kayıpları yaşanıyor...

Pazar günü Katar'ın Başkenti Doha'da düzenlenen ve OPEC ile OPEC dışı 15 büyük petrol üreticisinin katıldığı üretim miktarını Ocak ayı seviyelerinde sabit tutmaya yönelik görüşmelerden uzlaşı haberi çıkmadı. Suudi Arabistan ile İran arasındaki gerginliğin toplantıda hissedildiği ve anlaşma haberi çıkmaması üzerine kuzey denizi petrolü Brent'in varil fiyatının haftaya % 5'in üzerinde gerileyerek 41 dolar seviyelerinden başladığını not etmek gerekiyor. Petrolün uzunca bir süredir baskı altında kaldığına hep birlikte şahit olmuştuk. 2008 ekonomik krizi ardından dünyada aşırı likidite genişlemesine gidilmesinin yarattığı bol paranın bir yansıması olarak yeni iş arayışlarının gilimişti. İşi olmayan kişilerin bile okyanusun dibinde petrol kuyuları açmasının yarattığı arz fazlası, büyümede sancılı bir süreçten geçen ve özellikle dünya ticaretinin oldukça zayıfladığı son yıllarda (arz > talep) petrol fiyatları ciddi anlamda satış baskısına maruz kaldı.Gelirleri düşen bir çok üretici ülke ve beraberinde şirketlerin de operasyonlarının zora girmesi, üretim kesintisinde sınırlamaya gidilmesi yönünde uzunca bir süredir arayışın hakim olmasına neden oldu. Netice itibarı ile, Ocak ayında 28 doların altında sarkan petrol fiyatları, üretim kesintisine gidileceği beklentisi ile geride bıraktığımız hafta 44 dolar seviyesine kadar yükselmişti. Petrol üzerinde baskının bir müddet daha devam edebileceğini düşünüyoruz. Petrolün son dönemlerde küresel ekonominin amiral gemisi olması nedeniyle küresel piyasaların ve en önemlisi hisse senedi piyasalarınn nabzını tutuyor. Zirveden mutabakat çıkmaması üzerine, petrölde yaşanan geri çekilmenin bugün özellikle küresel piyasaların genelinde satıcılı bir seyrin yaşanmasına neden olabileceğini düşünüyoruz. Üzerinde ambargonun kalktığı İran'ın önümüzdeki günlerdeki tutumu önemle takip edilecektir.

Önemli verilerin açıklanmayacağı haftada, petrolün performansında daha fazla, içerde, Türk Mali piyasaları, Çarşamba düzenlenecek olağan Para Politiası Kurulu (PPK) toplantısı ile Sn. Çetinkaya dönemini bekliyor. Şu anda, konjonktürün elverişli olması, içerde makroekonomik göstergelerin yabancı yatırımcıya yönelik olumlu bir hikaye sunması (a. 2 aydır enflasyon geriliyor b. mali disiplin devam ediyor c. cari açık daralıyor d. faiz indirim beklentisi nedeniyle hisse ve tahvil piyasalarına yönelik yabancı ilgisi var) nedeniyle faiz koridorunun üst ve alt bandından indirim beklentisi fiyatlara yansımış durumda. Elbette, Mart ayında son kez PPK'ya başkanlık yapan Sn. Başçı'nın almış olduğu faiz indrim kararı sonrası Sn. Çetinkaya'nın da bu ay özellikle üst koridorda 50 baz puan, alt koridorda ise 25 baz puan faiz indirimine gitmesi bekleniyor. Haliyke, alınacak faiz kararı kadar bundan sonraki süreçte yeni başkanın enflasyon ve para politikasının rotası hakkında toplantı ardıdan yayımlanacak kısa politika metninde vereceği rehberlik de önemle takip edilecektir.

Her ne kadar Cuma günkü bültenimizin büyük kısmını TCMB'ye ayırsak da, altını çizerek belirtmek gerekiyor ki, TCMB'ye kanunen fiyat istikrarını (enflasyon) koruma yönünde görev verilmiş (amaç olarak bağımlı) ve bu amaçta araç bağımsızlığı sağlanmıştı. Yaşanacak herhangi bir sapma, piyasalarda rahatsızlık yaratabileceğini düşünüyoruz. Her ne kadar içinde bulunduğumuz finansal atmosfer şu anda "risk-on" modunda olsa da, TCMB'nin beklentinin ötesinde yapacağı bir faiz indirimi veya enflasyonu düşürmekten ziyade büyümeyi destekleyici yönde güçlü mesajlar olumlu havanın dağılmasına neden olabilir. Her ne kadar manşet enflasyon % 7,46 seviyesine gerilese de ve önümüzdeki birkaç ay daha olumlu baz etkisi ile gerilemeye devam edecek olsa da, çekirdek enflasyon şu anda % 9,51 ile yüksek seviyelerini korumaya devam ediyor. Bu nedenle, sıkı para politikasından geri adım atılması dediğim gibi piyasaları rahatsız edebilir.

Küresel mali piyasaların gündeminde bugün önemli bir veri görünmüyor. Petrolün seyrine paralel bir piyasa bekliyoruz.