Eide: "Liderler bu fırsatı kaçırmamalıdırlar"

BM Genel Sekreteri'nin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide, Kıbrıs'ta daha çok yapılması gerekenin olduğunu ve liderler: Nikos Anastasiadis ve Mustafa Akıncı'nın bu fırsatı kaçırmamaları gerektiğine işaret etti.

Kıbrıs Haber Ajansı'na bir mülakat veren Eide, güvenlik konusunun süreçte daha sonra ele alınacağını; en önemli konulardan biri olduğunu ve iki tarafın konu üzerindeki endişelerinin üstesinden gelmek istemeleri durumunda mutlaka güvenlikçi çözümler ile değil, güvenilir bir siyasi çözümle çözebileceğini söyledi.

Bağışçılar konusunda ise Eide, bunun sorunun uluslararası boyutlarından biri olduğunu, liderlerin bu konuyu ele almaya ulaştıkları zaman garantörlerin nasıl katılacakları BM vasıtasıyla olacağını belirtti.

BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon ve Devlet Başkanı Nikos Anastasiades ile Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı arasında yapılan üçlü görüşmeye değinen Eide, BM Genel Sekreteri'nin rolünün Kıbrıs sorununun "uluslararası boyutu" üzerinde olacağını söyledi.

BM Genel Sekreteri'nin Kıbrıs Özel Danışmanı Eide, üçlü görüşmede Birleşmiş Milletlerin üst düzeyde temsil edildiğini belirterek, BM Genel Sekreter yardımcısı, BM Genel Sekreterinin personel Şefi Edmond Mulet, BM Genel Sekreter müsteşarları: Herve Ladsous ve Jan Eliasso ile BM Genel Sekreterinin Kıbrıs Özel Temsilcisi Bayan Elisabeth Spehar'ın katıldıklarını açıkladı.

"Üst düzey bir toplantı idi" diyen Espen Barth Eide, BM Genel Sekreteri'nin BM Genel Kurulu toplantıları çerçevesinde en çok uğraştığı meselenin Kıbrıs sorunu olduğunu ve bununla Moon'un süreçteki taahhüdünün ispat edildiğini söyledi. Eide, Genel Sekreterin, süreçte ilerleme sağlanacağına inandığını belirtti.

Eide, üçlü görüşmede ayrıca, her iki tarafın müzakerelerin mevcut durumu, anlaşılan ve farlılıklar olan konular hakkında kendi ama benzer algılarını açıkladıklarını ifade etti. Ban Ki-Moon'un "sorunun uluslararası boyutu" üzerindeki rolüyle ilgili başka bir soruya Espen Barth Eide, BM Genel Sekreteri'nin hem garantörler hem de bağışçılar ile ilgili konularla ilgileneceğini söyledi.

Eide, "oraya vardığımızda ve liderler oraya varıldığı üzerinde mutabık kaldıklarında, garantör ülkelerin katılımı, BM üzerinden yapılacak, çünkü bu süreç BM himayesinde yapılan bir süreçtir" dedi. Anastasiadis ve Akıncı'nın garantörlerle görüşmelerde bulunacakları anlamına gelmediğini açıkladı.

Eide, bunun BM çerçevesinde yapılacak bir etkinlik olması gerektiğini ve liderlerin konu üzerinde talepte bulunacakları durumunda BM Genel Sekreteri'nin yardımcı olmaya hazır olduğunu belirtti.

Çok taraflı bir konferans konusuna da değinen Norveç eski dışişleri bakanı Eide, böyle bir konferansın yapılması konusunda tarih veya özel bir şeklin belirlenmediğini söyledi.

Konferans yapılması konusunun "bir sıralama konusu" olduğunu ifade eden Eide, "samimi olmak istiyorum, küçük bir konu değil ve böyle konular önemlidir "dedi.

Üçlü görüşmenin ardından daha iyimser olup olmadığıyla ilgili başka bir soruyan Eide, şahsen bir "gerçekçi iyimser" olduğunu ve görüşmenin "yararlı" olduğuna inandığını açıkladı.

Eide, "Asla yolun sonu değil; daha çok yapmamız gerekenler var, ama böyle bir fırsat olması önemlidir. BM Genel Sekreteri son kez geçen Ocak ayında Davos'ta iki lider ile bir araya geldi. Ocak'ta her iki liderle bir dizi baş başa görüşmelerde bulundu. Bu kez konunun daha da derinine indik. Genel Sekreter için liderlerin talep ettikleri garantör ülkeler dâhil, her hangi bir konuda kişisel olarak katılması niyetini açıklaması yönünde bir fırsat oldu" dedi.