Prof. Dr. Hasan Besim Fibrokistik Meme'yi anlattı

Prof.Dr. Hasan Besim, Meme dokunuzda sertlikler, hassasiyet ve ağrılar mı var? Eğer bu sorulara evet diyorsanız büyük olasılıkla Fibrokistik Meme Değişiminiz vardır.Bu çok yaygın durum eski devirlerde fibrokistik meme hastalığı olarak adlandırılmasına rağmen son dönemde Fibrokistik Değişim terimi daha çok kabul görmektedir. Bu durumun kanserle bir ilgisi yoktur. Doktorunuz, gerekli muayene ve tetkikler sonucunda bu tanıyı koyması durumunda şikayetleriniz açısından size yardımcı olacak, şüphelerin ortadan kaldırılması açısından gerekli tetkikleri planlayacaktır.

Hastayı doktora getiren şikayetler sıklıkla adet öncesi döneme denk düşen günlerde meme dokusunda olağanın dışında bir gerginlik, hassasiyet ve ele gelen sertliklerdir. Bu şikayet ya da bulgular az ya da çok her kadında olabilmekte ancak Fibrokistik Değişim' e sahip hastalarda daha fazla olmaktadır.

Değerlendirme

Memenizde ele gelen bir veya birden çok sertlik, hassasiyet veya başka yeni bir değişiklik durumunda mutlaka konu ile ilgili eğitim almış bir hekime başvurmalısınız. Doktorunuz şikayetlerinizi dinledikten sonra klinik meme muayenesi olarak adlandırılan fizik incelemeyi yapacak, sonrasında gerekli görmesi durumunda uygun görüntüleme tetkikleri yardımı ile meme dokunuzdaki değişikliğin nedenlerini araştıracaktır.

Yapılan tetkikler sonucunda meme dokunuzda çeşitli kistler, kitleler ya da başka değişiklikler saptanabilir.

Kist, içi sıvı dolu kitle anlamındadır. Kistler tek ya da birden fazla sayıda olabilmektedir. Fibrokistik değişim'de görülen kistler genellikle birden fazla ve milimetrik küçük kistlerdir.

Görüntülemede solid yani içi sıvı dolu olmayan kitleler saptanırsa bunun muayene, ultrason ve mamografik görüntüleme bulgularına göre değerlendirilmesi yapılmakta ve şüpheli olanlarına çeşitli yöntemlerle biyopsi işlemi uygulanarak doku analizine gidilebilmektedir.

Meme sağlığının değerlendirilmesi amacı ile

• Meme sağlığı ve sistemik bulgularla ilgili bir öykü alınması ve takibinde klinik meme muayenesi
• Hastanın yaşına ve/veya şikayetlerine göre mamografi ya da ultrasonografi gibi bir görüntüleme tetkiki yapılmaktadır.

Bu tetkiklerin ve muayenenin sonucu ile durumun aydınlatılması durumunda gerekli tedavi ya da önlemler planlanmaktadır. Görüntüleme tetkikleri ile tanısı tam olarak konulamayan şüpheli kitlelerde kalın bir iğne ile örnek alınabilmekte (iğne biyopsisi) ya da kitle, küçük bir cerrahi girişimle alınarak patolojik incelemeye gönderilebilmektedir.

Tedavi

Fibrokistik Değişim tanısı almanız durumunda aslında herhangi bir tedavi gerekli değildir. Çünkü bu durum, önceden de anlatıldığı gibi bir hastalık olarak değil normalin bir varyasyonu olarak algılanmaktadır. Genellikle yapılan tetkikler ve muayene sonucunda altta yatan durum aydınlatıldığı ve kanser şüphesi ortadan kalktığı zaman semptom ve şikayetler de gerilemekte ve herhangi bir tedavi gereksinimi ortadan kalkmaktadır.

Şikayetlerin devam etmesi ya da ön planda olması durumunda, eğer sorun büyüyen ve gerginleşerek şikayetlere neden olan bir kist ise, basit bir işlemle içindeki sıvının boşaltılması çözüm olabilmektedir. Bu işlem, hastaneye yatmayı gerektirmediği gibi ofis koşullarında rahatlıkla uygulanabilmekte, hastaya herhangi bir zararı olmamakta, doktorunuz gerekli görürse alınan sıvı sitolojik yani hücresel incelemeye de gönderilebilmektedir.

Fibrokistik Değişim'e bağlı yakınmaların ön planda olması durumunda bazı diyet ve hayat tarzı değişiklikleri önerilebilmekte, bir kısım ilaçların kullanılması gerekebilmektedir. Örneğin

• Kafein alımının kısıtlanması. Kolalı içecekler, kahve çikolata gibi yiyecek maddeleri azaltılmalıdır
• Sporcuların kullandığı şekilde destekli bir sutyen giyilmesi, meme dokusunun sarkmasının ve hareketinin azaltılması şikayetleri geriletebilmektedir
• Basit ağrı kesiciler kullanılabilmektedir
• Vitamin E ya da Evening Primrose Oil (çuha çiçeği yağı) kapsülleri doktor önerisi ile kullanılabilmekte ve yarar sağlayabilmektedir
• Hormonal dengeyi düzenlemek amacı ile bitkisel ya da sentetik çeşitli hormonal tedaviler uygulanabilmektedir.

Hangi tetkiklerin yapılması gerektiği, muayene bulguları ve olası tedaviler konusunda mutlaka bir hekime danışılmalı, meme sağlığının devamlılığı garanti altına alınmalıdır.

Herhangi bir yakınması olmaması durumunda bile her kadın adet döneminden 1 hafta sonra kendi kendine meme muayenesini öğrenerek uygulamalı, memesinde herhangi bir sertlik ya da anormal olduğunu düşündüğü bir değişiklik fark etmesi durumda, meme sağlığı ile ilgili bir hekime başvurmalıdır. Bu hekim sıklıkla meme sağlığı konusunda eğitim almış bir genel cerrahtır. Memesinde herhangi bir şikayeti olmaması durumunda bile kadınlar, yılda bir defa klinik meme muayenesi için doktoruna başvurmalıdır. Hekim önerisi doğrultusunda yılda bir kez mamografi ve/veya meme ultrasonografisi ile meme kontrolü yapılmalıdır.