Amerika önseçimlerinde ne oluyor?

ABD Başkanlık seçimi için sürmekte olan önseçimler yeniden hız kazandı. Her konumuzu etkileyen ABD olduğuna göre buradaki Başkanlık seçimine uzak duramayız. Yakından izlemek durumundayız. Sonuçta bugün görüş ve düşüncelerini açıklayanlardan biri, ABD Başkanı olacaktır. Tıpkı Al Gore'un yerine mahkeme kararı ile Bush'un seçildiği gibi.Yani Demokrat Al Gore, aldığı ve engellenerek alamadığı oyların da toplamı ile Başkan olmuş olsaydı, Dünya Irak belâsını görmeyecek, Irak Halkının 5 milyonu göçmen olmayacak, bir milyon insan ölmeyecek, ABD'de 3 bin ana, eş ve çocuklar ağlamayacaktı. Dünya bu ekonomik krize itilmeyecekti. Bush geldi ve dünyayı hem savaşın içine, hem de ekonomik krizin en büyüğünün ortasına attı.Güya Allah tarafından gönderilmişmiş...

Şimdilerde bir yere kadar ABD'de Demokrat rüzgârı esmektedir. Yani halkın oyuna bakarsanız hâlâ Demokrat bir adayın Başkan olacağını kabul edersiniz. Ancak bu geriye kalan iki aday arasında farklılık gösterir.Salı günü yapılan Pennsylvania önseçimindeki sonucu ve kıyaslamayı yaptıktan sonra ülke genelindeki eğilimi değerlendirmek isterim. Çünkü seçimi sadece demokratlarla kazanmak olası değil. ABD'de büyük bir seçmen kitlesi tarafsızdır.

158 delegeye sahip olan Pennsylvania Eyaletindeki seçimini, Hillary Clinton kazandı. Bu onun son 5 önseçimde kazandığı dördüncü zaferdir. Bunun için adaylıkta ısrarlıdır. Ancak rakibi Barack Hüseyin Obama, inişli çıkışlı açıklamalarına rağmen, çok iyi olan kurmaylarının çalışması ile bu yenilginin büyük oranda oluşunu önledi ve Obama'nın puvanını da yukarıya çekti. Alınan oyda Hillary %10 fark yaptı. Ancak Demokrat Parti'nin önseçimde uyguladığı kurala göre en çok oy alan, tüm delegeleri almıyor. Adaylar aldıkları oy oranında delege kazanıyorlar. Burada Hillary, seçimi kazanmakla, delege sayısındaki farkı biraz daha kapatmış oldu.

Geriye 6 Mayıs'ta yapılacak, 72 delegesi olan Indiana,115 delegesi olan Kuzey Carolina ve 55 delegesi olan Puerto Rico ön seçimi kaldı.

Pennsylvania'da Cumhuriyetcilerin adayı olduğu kesinleşen Vietnam gazisi ve başarılı bir senatörlük çizgisi izleyen McCain kazandı. Halen rakipleri Mike Huckabee ve Ron Paul yarıştan çekildiklerini açıklamadıkları için oylamada kalıyorlar. Ancak bu McCain'in Kasım 2008'de yapılacak ABD Başkanlık yarışındaki Cumhuriyetcilerin kesin adayı olduğuna dair sonucu değiştiremez.

Demokrat cepheye gelince; burada Parti için yarışın halka yansımalarını, ayrımları ve genel seçimle ilgili tahminlerimi sunmak isterim.Verilen bilgiye göre Demokrat Parti Kurultayına gidecek 4047 delege ve 794 Süper delege vardır. Süper delegeler değişken değildir. Onların isimleri bellidir. Parti yetkilisi, Partili Senatör, milletvekili, Vali veya Belediye Başkanıdırlar. Delege ve süper delegenin 2025'inin oyunu alan Başkan adayı olacaktır. Halen Hillary'nın 1561 delegesi ve 258 süper delegesi vardır. Toplam 1819 delege demektir. Obama'nın 1694 delege ve 233 süper delegesi vardır. Bunların toplamı 1927'dir. Adaylıktan çekilen Edwards'ın da 18 delegesi halen beklemededir. Hangi tarafa oy vereceklerini Edwards sonradan açıklayacaktır. Burada adaylar arasındaki fark Obama leyhine 108'dir; ancak bu, Başkan adayı olmak için yeterli değildir.Yarış bu şekilde sürer ve çekilen olmazsa sonucu Kurultay karar verecektir.Şu anda geriye 774 delegenin seçimi ve 303 süper delegenin hangi tarafa kayacağı beklenmektedir.

Önseçimde kim seçilirse seçilsin; önemli olan Halkın oyudur. Acaba Amerikan halkı Partilerin seçtiği adaya oy verip onu Başkan yapacalar mı? Demokratlara doğru görünen ibre öyle kalacak mı? Yoksa Hillary ve Obama arasında da bir tercih şimdiden belli mi? Bu sayede Cumhuriyetciler aradan sıyrılarak yeniden Başkanlığı alabilirler mi?

Yapılan değerlendirmeleri aktarayım: ABD'de seçmenlerin %13'ü siyahtır. Bunların da %92'si Obama'yı desteklemektedir.Yani sonucu beyaz seçmen tayin edecektir. Oysa beyaz seçmenlerin %60'ı Hillary Clinton'u desteklemektedirler.10 kadından 6'si Clinton'u destekliyor. Evde korunmak için silâhı olanların ve yine dini bağlılıktan ötürü ibadet yerlerine sürekli gidenlerin de %60'ı Hillary Clinton'a oy vereceklerini, beyan ettiler. Genel olarak sağlanan seçim eğiliminde de yine Hillary, çift sayılı ve de büyük farkla önde görülmektedir.

Tablo budur.Demokratlar Hillary derlerse seçmenlerin genelinde çoğunluk oyunu alacakları görülmektedir. Obama adaylığı kazanırsa, ibrenin McCain'in kişiliğinden kaynaklanan nedenlerle, bu dönem de Cumhuriyetcilerin kazanmaları olasıdır. Ancak ABD'de yoğun olarak savaş karşıtlığı gelişmektedir. Ekonomide de daralma söz konusudur. Bu Cumhuriyetcilerin yani Başkan Bush'un marifeti olduğundan, o destek olmayabilir de.

Önseçimlerin başlangıcında ABD'de b ulundum. Haber kanallarına bakarak benim kanım şudur: Hillary Clinton, Demokratların Başkan adaylığını kazanırsa, "Başkan" olacaktır. Obama'da karar verilirse, Demokratların "Başklanlığı" kazanması tehlikeye girecektir. Oysa Hillary de, Obama da, savaş karşıtı politika açıkladılar. Irak'tan çekilme için takvim sundular. Cumhuriyetci aday McCain, nerede ise Başkan Bush politikasını sürdüreceğini işaret etmektedir. Sanıyorum en büyük dezavantajı bu olacaktır. Çünkü ben, Başkan Bush'un, ne ABD'de, ne de dünya'da desteği olduğuna inanmıyorum. Onun sayesinde ABD bile dünyada sempati kaybetti.

6 Mayıs'taki önseçim, Demokratlar açısından, sonucu biraz daha belirleyecektir. Olmazsa Kurultay sonuca karar verecektir.