Polislik mesleği ayaklar altında

Polislik en zor mesleklerdendir. Çelikten irade, özveri, sadakat gerektirir. En önemlisi çok güçlü bir hizmet aşkı, adalete inanç gerektirir.

Babam polisti. Tüm yukarıdaki meziyetlere sahip bir kişiliği vardı. O yüzden çok iyi bir polisti Selasiye Çavuş.

Adanın her tarafında polislik görevi sürdürdü babam. Leymosun, Lefkoşa, Lefke, Mağusa, Baf, Karpaz bölgelerinde yaşlılar yıllarca onu beyaz atı ile anımsarlar. Müstemleke zamanlarında süvari polisti. 20 yıl öncesine kadar Kıbrıs’a her tatile gittiğimde “Sen Selasiye’nin oğlu musun?” diye soran yaşlılarla karşılaştım. Habeşistan Kralı Heile Selasiye’nin ismi olan bu ismi bir İngiliz komutanı lakap olarak vermişti ona.

15, 16 yaşlarındayken arkadaşlarımla Lefkoşa’nın Rum kesimine geçip dolaşırdık. Bir gün Küçük Kaymaklı’dan ailesiyle Türk kesimine göçmen gelen bir arkadaşın isteği üzerine eski mahallesini ziyarete gittik. Bisikletlerimizle Rum polis karakolunun önünden geçerken bir polis yolumuzu kesip bizi durduttu. İki kişinin aynı bisiklette olması yasakmış. Gözdağı vermek için bizi karakola götürdü.

Nasıl korktuğumuzu tahmin edebilirsiniz. Yaşlı bir polis tek tek babamızın kim olduğunu sordu. Mehmet’in babası Arif Mustafa amca o bölgede ekmekçilik yaptığından tanınan, sevilen birisi idi. Adını duyarkenden yaşlı polisin yüzü güldü. Ben de babamın kim olduğunu söyleyince gözleri doldu, “Anlamıştım zaten. Selasiye çok iyi ahbabımdı. Ona çok selam söyle” dedi ve bizi gülerek, babacan bir tavırla uğurladı.

Yıllar önce Londra’da yaşayan birkaç Kıbrıslı Rum da simadan çıkarmıştı kimlerden olduğumu. Onlarla babamın köylerindeki polislik dönemi üzerine saatlerce sohbet ettik.

Babam 2005 yılında uzun yıllar Londra’da yaşadıktan sonra çok sevdiği Lefke’sine geri göç etti. Orada 2007 yılında hayata gözlerini yumdu. Ruhu şad olsun. Hatırası hala taptaze. Sadece ailesi için değil, büyük kitleler için. İşte öyle idi eski polisler.

Eskiden polislere tıpkı öğretmenlere karşı olduğu gibi saygı hisleriyle yaklaşırdı toplumlar. Şimdi öyle mi? Uzun yıllar Kıbrıs dışında yaşıyorum ama hiç sanmıyorum. Bunu derken şimdi de görevlerini onurla yerine getiren birçok polis memurunun olduğundan hiç şüphem yoktur.

Birkaç yıl önce KKTC Meclisi önünde yapılan protesto gösterilerinde tam teçhizat Robocop tipli polislerin copları ile kalkanlarına vurarak yavaş yavaş göstericilerin üzerlerine yürüyüşlerini dehşetle görmüştüm. O zaman polisin artık babamın zamanındaki eski polis olmadığına üzüntü ile şahit oldum.

***

Gelelim yaşadığım ülke İngiltere’de polisin hallerine.

Lordlar Kamarası üyesi Barones Louise Casey’nin Şubat 2022 tarihinde başlattığı Londra polisine yönelik 300 sayfalık soruşturma raporu 21 Mart tarihinde açıklandı.

24 yıl sonra Birleşik Krallık’ın en büyük polis teşkilatı Londra Metropolitan Polis Teşkilatı bir kez daha kurumsallaşmış ırkçılıkla suçlanıyor. Ama bu kez ırkçılığın yanısıra cinsiyetçilik ve homofobi de eklendi polise karşı yapılan suçlamalara.

Son yıllarda sadece Londra’da değil, tüm ülke genelinde polise karşı büyük bir güvensizlik olduğu bir gerçek. Barones Casey raporunda birçok grafik örneklerle bu güvensizliğin nedenlerini gözler önüne seriyor.

Geçen yıl yazdığım bir yazımda detaylı olarak konu üzerinde yazmıştım.

Komiser Dick başaramadı (kibrispostasi.com)

Düşünebilir misiniz, cinsel tacize uğramış veya uzun zamandan beri aile iç şiddet yaşamış bir kadın polise başvurmada büyük tereddüt yaşıyor, çünkü polisin şikayetini ciddiye alacağına güvenmiyor. LGBT ve değişik etnik azınlık mensupları arasında da polise karşı büyük bir güvensizlik var.

Çürük elmalar yüzünden tüm polis teşkilatı üyelerinin aynı olduğunu iddia etmek doğru olmaz. Ancak kanserleşmiş, sistemik sorunlar olduğunu Barones Casey çok açık bir şekilde gözler önüne serdi. Umarım önerileri Kabul görür ve kısa zamanda durum düzeltilir. Temennimiz bu, ama yeni Polis Komiseri Mark Rowley’nin problemlerin kurumsallaşmış olduğunu Kabul etmemesi hiç hayra alamet değil.