"Yılda en az 367 Milyon TL tasarruf"

“19. yüzyılda önceki 9 yüzyıldaki kadar gelişme kaydettik.

20. yüzyılın ilk 20 yılında 19. yüzyılın tamamı kadar gelişme kaydettik;

ve içinde bulunduğumuz 21. yüzyılda, şu anki ilerleme hızında, 20.000 yıla eşit gelişme kaydedeceğiz.”

diyen ABD’li fütürist Ray Kurzweil’e göre insanlar 2030’da belleklerini internete yüklemeye başlayacak. 2045’te ise insan bedenleri akıllı makinelerle birleşerek hastalık dönemini bitirecek.

Mucit Kurzweil, 1990’da Sovyetler Birliği’nin çöküşünü ve internetin hızla yayılmasını da yüksek bir doğruluk oranı ile tahmin etmişti.

Kurzweil’in “2099’da, yapay zekalı makineler  gezegen boyutunda bilgisayarlar geliştirebilecek ve daha sonra tüm evren dev bir süper bilgisayara dönüşecek” olması da bir başka öngörüsüdür.

Kurzweil’in diğer bir öngörüsü ise “2029’da ilk kez bir bilgisayar Turing Testi’ni geçecek. Kısacası, bilgisayar, bir bilgisayar olduğunu ele vermeyecek kadar insansı şekilde davranabilecek”.

Gelişme,

1.Endüstri Devriminde “Mühendislik” becerisi ile yaşanmıştı…

2.Endüstri Devriminde bunu “Elektrik ve Üretim Hatları” takip etti…

3.Endüstri Devriminde ise gelişmenin anahtarı “Bilgi ve Teknoloji” oldu…

4.Endüstri Devriminde ise gelişme “Human Creativity/İnsan Yaratıcılığı” ile devam ediyor…

4.Endüstri veya Endüstri 4.0 Devrimiyle insan makine etkileşimi artacak ve akıllı teknolojiler yaşamımızın her alanına hızla nüfuz edecektir.

Endüstri 4.0 diye de tanımlanan bu yenilikçi, İnsan Yaratıcılığına dayalı üretim tarzında, esas oyuncular olan şirketler ve son tahlilde devletler, uluslar bu aşamaya ne kadar hızlı ve verimli biçimde ayak uydururlarsa, şirketlerden başlayarak ülkeye ve bütün ulusa yayılan bir sosyal refah artışını da sağlamış olacaklar.

Endüstri 4.0 Devrimi’nin olmazsa olmazı Dijitalleşme, yani Dijital Dönüşüm hayati önemde bir araç. Şirketlerin, devletlerin ve ulusların rekabet gücü, dijitalleşmeyi, üretim için en verimli, en etkin kullanmaktan geçiyor.

Alman’ların Endüstri 4.0 devrimine karşılık Japon’ların Society 5.0 (Toplum 5.0) terimi ilk kez Ocak 2016'da Japon hükümeti Bilim, Teknoloji ve İnovasyon Konseyi’nde Bakanlar Kurulu tarafından “Beşinci Bilim ve Teknoloji Temel Planı”nda kullanıldı. Toplum 5.0, sanal alan ve gerçek toplumu oluşturan fiziksel alanın yüksek seviyede entegre olduğu “süper akıllı toplum” olarak tanımlanıyor.

CeBIT 2017 fuarında Society 5.0 (Toplum 5.0) felsefesini tanıtan Japonya başbakanı Shinzo Abe, bu yeni kavramı “Teknoloji, toplumlar tarafından bir tehdit olarak değil, bir yardımcı olarak algılanmalı” görüşüyle temellendirdiklerine dikkat çekmişti.

İleriki yazılarımda Toplum 5.0’ı daha detaylı ele alacağım.

Samimi bir itirafım olacak.

KKTC olarak çok küçük bir ülke olmamıza rağmen, TAMAMEN adil, eşitlikçi ve özgür olan bir Refah Devletini detaylı bir şekilde tasarlayacak kadar akıllı olamadık.

O yüzden bir an önce “Kendimizi beğenmişliğimizi farkedip ve bunun bizleri yetersizliğe sürüklediğini görmemiz elzemdir”.

Tek Ümidim “Yapay Zeka”

21. Yüzyılda ülkelerin en önemli sermayesi İnsan Kaynaklarıdır. İnsan Potansiyelini açığa çıkarmak için akılcı ve doğru politikalar ortaya koyamayan toplumlar, aynen enerjisi tükenen bir yıldızın patlaması gibi, SÜPERNOVA durumuna düşüp, bu patlamadan açığa sadece gaz ve toz bulutu kalacaktır. Yani NEBULA olacaklardır.

“İNSAN POTANSİYELİNİ AÇIĞA ÇIKARMAK” işte sihirli iksir budur.

Toplum olarak, ya ihirli iksiri içeceğiz, ya da hapı yutacağız. Dünyadaki en büyük özgürlük seçebilme özgürlüğüdür, seçim bizlerin.

Küresel insan kaynakları ve organizasyonel danışmanlık şirketi Korn Ferry, 14 ülkede, 5 ana sektör üzerinden uzun araştırmalar sonucu oluşturduğu “Dijital Sürdürülebilirlik Endeksi” sonuçlarına göre; “Dijitalleşmenin vazgeçilmezi insan”dır.

İngiltere’de 4 Ocak 1642 tarihinde erken doğumla çiftçi bir ailenin bebeği olarak dünyaya gelen, yaşamayacağına neredeyse kesin gözle bakılan, hatta o kadar küçükmüş ki, 1 litrelik kavanozun içine bile sığabilen, babası, kendisi doğmadan üç ay önce ölen bu zayıf ve çelimsiz bebek, yerçekimini evrensel bir güç olarak tanımlayan, diferansiyel ve integral hesaplarının mucidi İsaac Newton’du.

Newton’un temel amacı doğayı anlamaktı aslında. Tarihteki en etkileyici bilim adamı olduğu düşünülen Newton yaşamının son yıllarında kendini şu sözlerle ifade etmişti:

‘Dünyaya nasıl göründüğümü bilmiyorum; ama ben kendimi, henüz keşfedilmemiş gerçeklerle dolu bir okyanusun kıyısında oynayan, düzgün bir çakıl taşı ya da güzel bir deniz kabuğu bulduğunda sevinen bir çocuk gibi görüyorum.’

Toplumun bireyleri olarak bizim de yapmamız gereken Newton’un bu sözünde yatıyor.

Hepimiz kendimizi keşfedilmemiş bir okyanusun kıyısında oynayan çocuklar gibi görmedikçe, kendimizi sürekli geliştirmek için mücadele etmedikçe dünyanın gelişmiş ülkeleri ile aramızdaki “Dijital Uçurum” derinleşecektir.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde “Dijital Dönüşümü”ü hızlandıracağını düşündüğümüz birkaç adım atılabilir. Bu maddeleri, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, e-imza KIBRIS ve Dijital KKTC Platformu olarak, Nisan 2018’de düzenlediğimiz Finans & Sigorta Teknolojileri Zirvesi’nde de dile getirmiştik.

 Gelişmiş ülkeler ile aramızda oluşan bu “Dijital Uçurum”u kapatabilmek ancak ve ancak bir “İnternet Cumhuriyeti”ne dönüşebilmekle olasıdır.

1. 2 Yeni Bakanlık Kurulması
   1. Ministry of Digital Affairs (Dijital İşler Bakanlığı)
   2. Ministry of Entrepreneurship (Girişimcilik Bakanlığı)
2. Yeni Nesil, Sınıf İçerisine Sığdırılmamış Eğitim ve Öğretim Sistemleri ile “Digital Dönüşüm’’ü hızlandıracak “Dijital Eğitim” Eğitim Bakanlığı müfredatı derhal güncellenmeli.
3. Endüstri 4.0 Devrimine en üst düzeyde hizmet verecek bir konseptin hayat bulması. Bu konsept, bir bölge, bir alan, bir sanayi bölgesini bir başka deyişle fiziksel bir aura imar etmekten çok, Bilgi ve İletişim Teknolojileri ile ilgili ürün ve hizmetlerin üretilmesi; üretilen ürün ve hizmetlerin ülke ekonomisi ve dünya pazarları içerisinde rekabet gücünü arttıracak şekilde çevrime sokulabilmesine sağlayacak ekonomik ortamın yaratılması. Tüm KKTC topraklarını kapsayacak doğrultuda yeniden tasarlanmalı.
4. Avrupa Birliği’nin Dijital Gündemi ile bire bir uyumlu, “Digital Strategy for TRNC” acilen oluşturulmalı. Komşumuz Güney Kıbrıs’ın “Digital Strategy for Cyprus” mevcut.
5. Hem yerel hem de milletvekili seçimlerinde elektronik oy kullanımı altyapısı oluşturulmalı. Böylece, Yurtdışında yaşayan vatandaşlarımızın da KKTC Ekonomisine dahil edilebilmesi için İnternet üzerinden oylamayı sağlayabilen i-voting (Elektronik Oylama/e-seçim) Sistemine bir an önce geçilmesi. Yurtdışında yaşayan vatandaşlara, akıllı kurgulanmış e-seçim mekanizması ile, temsiliyet hakkı verilmesi.
6. Akılcı bir mekanizma kurulabilmesi halinde, Devletin gelirlerinde ciddi bir artış sağlayabilecek, dünyadaki girişimcilere Dijital Vatandaşlık (e-residency) verilebilmesi için çalışmalara başlanması.
7. İnternet üzerinden işlem yapmayı sağlayacak, TRNCCoin veya NCCoin...N2Coin…isimli dijital para birimi uygulaması için çalışmaların başlatılması. Böylece Kuzey Kıbrıs’ın dijital vatandaşları hem devlete karşı yükümlülüklerini ve hem de sistem içinde birbirleriyle yapacakları işlemlerin karşılığını N2Coin ile gerçekleştirebileceklerdir. Daha sonra normal ticarete de açılacaktır zaten.
8. Devletimizin bir “Startup Cennetine” dönüşebilmesi için derhal “GAVCAR 83” veya “GAVCAR 74” gibi (isimler tamamen temsilidir) gibi Dijital Kuluçka Merkezlerinin Kurulması.
9. Ülkede “Teknoloji Üniversiteleri”nin açılabilmesi için Teşvik Mekanizmalarının oluşturulması ve Avrupa Üniversitelerinde bile az rastlanır uygulamaya giderek, yüksek lisans ve doktora programlarının %100 burslu olarak sunmaya başlanması.
10. Dijital Dönüşümü hızlandıracak Mevzuat Çalışmalarının tamamlanması.
11. Devletin 39/2016 Sayılı Elektronik Haberleşme (Değişiklik) Yasası ile yine bu Yasa’nın sunduğu serbest piyasa iklimini, yine kendi eli ile Yasa’yı değiştirmekle, Yüksek Hızlı İnternet Erişim (Fiber Optik Altyapı dahil) yatırımlarını “KAMU YARARI” kılığına bürüyüp engellenmesi bir an önce kaldırılmalı. Avrupa Birliği ile uyumlu yasanın, sonradan tahrifinin düzeltilmesi.

Dünyada “Kamu” diye özel bir varlık bulunmadığına ve bu kavramla kastedilen şey amorf bir bireyler gurubundan ibaret olduğuna göre, birey hak ve menfaatlerinin yerine “kamu yararı” diye bir şeyin geçirilmesi fikrinin sadece bir tek açıklaması olabilir: Bazı bireylerin hak ve menfaatlerinin diğerlerininkinden üstünde tutulması.

Dijital Dönüşümüm en önemli ayaklarından biri olan “Hızlı ve Ultra Hızlı İnternet” dünyanın birçok gelişmiş ülkesinde artık bir vatandaşlık hakkıdır.

12. “Dijital Toplum” olabilmemizin en önemli kilometer taşlarından olan, Devlet hizmetlerinin %99’a yakının online olarak erişilebilir duruma getirilmesi çalışmalarının ivedlikle tamamlanması.
13. Dijital Dönüşüm’e katkıda bulunabilecek Yatırım Platformu Kurulmalı.
14. Dijital KKTC Platformu tabanı genişletilmeli.

Bugün hepimizin kullandığı vizyon, misyon, kurumsal sosyal sorumluluk gibi bir çok modern yönetim kavramını ilk kez ifade etmiş, 2005 yılında, 95 yaşında öldüğünde hayatında hiç yöneticilik yapmamış, hiç şirket yönetmemiş bir yönetim dehası olan Peter Drucker; ‘’Ölçemediğiniz hiçbir şeyi kontrol edemez, kontrol edemediğiniz hiçbir şeyi yönetemezsiniz’’ diyordu.

Maalesef KKTC’nin Bilişim Gelişmişlik Endeksi’ni bilmiyoruz.

Birleşmiş Milletler’in bir kuruluşu olan Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU) her yıl “Bilgi Toplumunu Ölçme Raporu” yayımlar. Raporda ülkelerin, bölgelerin ve dünyanın Bilgi ve İletişim Teknolojileri (ICT) alanındaki durumu değerlendirilir. 

Bilgi ve İletişim Teknolojileri Gelişmişlik Endeksi (The ICT Development Index (IDI)) özellikle ülkelerin Bilgi Toplumu olabilmeleri sürecinde oldukça etkin bir göstergedir. Endeks 176 ülkeyi kapsamakta, 3 alt endeks ve bunları oluşturan 11 gösterge üzerinden hesaplanmaktadır. IDI, Erişim, Kullanım ve Yetkinlik başlıklarında toplamda 11 alt başlık ile ölçülmektedir.

Bilgi ve İletişim Teknolojileri Gelişmişlik Endeksi 2017 yılı sıralamasında ilk 15 Ekonomiye baktığımızda;

No	Ülke	IDI Puanı
1	İzlanda	8.98
2	Güney Kore	8.85
3	İsviçre	8.74
4	Danimarka	8.71
5	İngiltere	8.65
6	Hong Kong (Çin)	8.61
7	Hollanda	8.49
8	Norveç	8.47
9	Luxemburg	8.47
10	Japonya	8.43
11	İsveç	8.41
12	Almanya	8.39
13	Yeni Zelanda	8.33
14	Avustralya	8.24
15.	Fransa	8.24

 

Güney Kıbrıs, 7.77 ile 28. sırada.

Türkiye Cumhuriyeti ise 6.08 ile 67. sırada.

KKTC listede yok.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti olarak bir an önce kendi IDI değerimizi ölçmemiz, ve kısa, orta ve uzun vadeli hedeflerle gelişmeyi takip etmeliyiz.

BM tarafından, 2003 yılından bu yana yaklaşık 2 yılda 1 üye ülkelerin e-Devlet gelişmişlik düzeyini belirlemek için ölçümleme çalışması yapılmaktadır. e-Devlet Gelişmişlik Endeksi (EGDI) olarak isimlendirilen bu çalışma, BM altındaki Ekonomik ve Sosyal İlişkiler Departmanı’na (UNDESA) bağlı Kamu İdaresi ve Kalkınma Yönetimi Bölümü (DPADM) tarafından yürütülmektedir. Gerekli çalışmalar ve koordinasyon DPADM altındaki e-Devlet Birimi (e-Government Branch) tarafından yerine getirilmektedir.

Maalesef KKTC’nin e-Devlet Gelişmişlik Endeksi’ni de bilmiyoruz.

e-Devlet Gelişmişlik Endeksi 2018 yılı sıralamasında ilk 15 Ekonomiye baktığımızda;

No	Ülke	EGDI Puanı
1	Danimarka	0.9150
2	Avustralya	0.9053
3	Güney Kore	0.9010
4	İngiltere	0.8999
5	İsveç	0.8882
6	Finlandiya	0.8815
7	Singapur	0.8812
8	Yeni Zelanda	0.8806
9	Fransa	0.8790
10	Japonya	0.8783
11	ABD	0.8769
12	Almanya	0.8765
13	Hollanda	0.8757
14	Norveç	0.8557
15.	İsviçre	0.8520

 

Güney Kıbrıs, 0.7736 ile 36. sırada.

Türkiye Cumhuriyeti ise 0.7112 ile 53. sırada.

KKTC listede yok.

Bizim de, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti olarak bir an önce kendi e-Devlet Gelişmişlik Endeksi değerimizi ölçmemiz, ve kısa, orta ve uzun vadeli hedeflerle gelişmeyi takip etmeliyiz.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin, Sosyal Refah Devleti olarak adlandırılabilmesi için, “Bugün hepimizin kendimizi yönetmeyi öğrenmesi ve her gün daha fazla karşılıklı bağımlı olduğumuz bu dünyada birbirimize toleranslı olmaya alışmamız gerekiyor”.

Yaşayan Yönetim Düşünürlerinden Tom Peters "İşleriniz iyi gidiyorsa, eğitim bütçesini 2 katına çıkarın, kötü gidiyorsa 4 katına." sözünün özü “İnsan’a Yatırım Yapın”dır.

Dünyada Dijital Dönüşümü sağlamış ülkelere baktığımızda, Yıllık GSYH’nin en az %2’si kadar tasarruf sağladıklarını görüyoruz.

KKTC İstatistik Kurumu’nun 2018 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH) GERÇEKLEŞME RAKAMI 18,324,165,339.2 TL olarak açıklanmıştır. Bu bağlamda, ülkemizin de yılda yaklaşık 367 Milyon TL tasarruf sağlayabileceği ortaya çıkmaktadır.