Kuzey ucuz ama güney mutlu!

Marketçiler Birliği tarafından Kuzey Kıbrıs’ın Güney Kıbrıs’tan % 34 daha ucuz olduğu açıklandı. Bazı konularda evet biz Rum tarafından daha ucuz durumdayız ama burada tam bir denge de yok değil. Örneğin et tavuk balık peynir gibi önemli gıda maddeleri konusunda, güney kuzeyden daha ucuz. Ama benzin, elektrik, temizlik malzemeleri konusunda kuzey, güneyden daha ucuz.

Bunlar önemli dipnotlar olsa dahi; şunu sormak geldi haliyle içimden: “Hangimiz daha mutluyuz ?”

Verin cevabı.

Elbette ki mutluluk tek bir soruyla sorgulanamaz ama şu önemli sorunun cevabıyla takılıp kalırız; ne tarafta gelecek kaygısı daha fazla garanti altında?

Elbette ki Güney Kıbrıs’ta yaşayanlar geleceklerini Kuzey’dekilerden çok daha fazla garanti altına almış durumdalar. Ne yazık ki demeyeceğim iyi yaşamak herkesin hakkıdır.

Hani niye yazdım bu yazıyı; iki de bir bakanlar örgütler çıkıp açıklıyor ya şu güneyden daha ucuz bu güneyden daha ucuz; peki kardeşim de sonuç? Hangimiz daha mutluyuz?

Çocuklarımızın yarını belli mi bu ülke de? Sağlığımız ne kadar garanti altında? Paranız yoksa hastanede ölebiliyorsunuz, çocuğunuz devlet okullarında uyuşturucuya alışabiliyor ve bunu daha da uzatır gideriz, bağlayacağımız sonuç devlet olabilmenin birçok özelliğini taşımadığımız için çok ama çok daha üzgünüz, kaygılıyız ve bu durum bizi hasta ediyor.

İnanın zerre kadar Rum tarafına özenmiyorum, güneydeki hiçbir şey bana çekici gelmiyor ve kesinlikle gezmeye gittiğimde bir an önce evime dönmek istiyorum ama üzülüyorum çünkü Rum’un savaş zamanında bırakıp kaçtığı onca endüstri, onca ganimetten geriye koca bir hiç kaldı bize.

Rumlar ise başka bir cennet başka bir devlet yarattılar kendilerine.

Biz, Türkiye’den gelen tonla parayı çarçur ettiğimiz gibi şimdilerde Türkiye ile ilişkilerimizi bozduk. Nüfus dengesi kaybolduğu gibi kendi öz kültürümüzde en fazla 20 yıl sonra tamamen kaybolmak üzere…

Bunları yakınma olsun diye yazmadım sadece bir durum tespiti.

Aslolan bu toplumu bu devleti ayağa kaldıracak bir liderin olmaması, babanın, ananın olmaması.

Yavaş yavaş ölüyor olmamızdır beni üzen.

Evet, kuzey ucuz ama mutsuz; güney belki pahalı ama bizden çok daha mutlu ve ben bunu çok kıskanıyorum.

Reform değil tasarruf hükümeti

Maliye Bakanı Olgun Amcaoğlu’nu son derece başarılı bulduğumu söylemem lazım. Bana göre geleceğin devlet adamlarından biri yetişiyor şu an. Tek başına, yalnız, bulup buluşturup her şeye yetişmeye çalışıyor ama tek başına. Nereye kadar nasıl dayanacak o da ayrı konu. Çünkü maliye Bakanı demek tüm hükümet demek değil.

Açıkçası Türkiye’den doğru düzgün para gelmezse hükümetin ben reform yapacağına pek inanmıyorum. En azından bu yıl sonuna kadar bu o kadar kolay olmayacak. Umarım beni yanıltırlar. Şu an için maaşlar bulunup ödeniyor, ödenebilmesinin tek sebebi iç borçlanma. Sonuçta mali protokol imzalanacak ve bankalardan yapılan borçlanma ödenecek. Hükümetin rahat oluşu bundan.

Aflar ve para toplanması

Her evin önünde iki ya da dört araba olduğunu biliyoruz ve bu araçların en az iki tanesinin de yollarda ruhsatsız gezdiğini artık yüksek sesle duyuyoruz. Birçok araç ruhsatı çıkmamış ve af bekleyen sürüsüyle dolu. Devlet olarak sizin binlerce polisiniz olmadığı için araç avına çıkamıyorsunuz. Yani devletin ciddi anlamda kaçak araçları ortadan kaldırması zor. Araç sahipleri de erken zamanda af çıkacağı inancıyla ruhsat çıkarmıyor. Devletin çok ciddi bir vergi kaybı var burada. Yakın zamanda bu konuda af çıkacağını biliyoruz. İşte bu affın çıkması halinde kamu maliyesine ciddi bir para girdisi olacak. Sıcak paradan bahsediyoruz. Ödeyen enayi ödemeyen açıkgöz belki bu durumda ama devlet söz konusu bu kaçak yapıyı ortadan kaldırması ve bundan sonrası için ipleri sıkı tutması halinde bu sorunda ortadan kalkacaktır.

Vergilerin toplanması

Bu durumda araç ruhsatlarına getirilecek af gibi bir iyileştirme de vergi konusu için getirilse belki yine ödeyen enayi ödemeyen akıllı durumu doğacak ama devletin bir türlü toplamadığı vergileri de artık toplaması gerekiyor. Vergi konusunda da ciddi bir kayıp ve kaçak var. Bu kaçak bir türlü kontrol altına alınamıyor. Yine CTP hükümetleri döneminde resen verilerle çözülmeye çalışıldı ama başarılı olunamamıştır.

Hükümet hem kendi kendine yetebilme açısından hem de kayıplarını, kaçaklarını hızla kapatabilmesi açısından alacaklı olduğu kesimden alacağını almasını bilmelidir. İyi niyet ve devlet baba ilgisiyle vatandaşı soymadan, bitirmeden paralarını toplayabilmelidir.

Vergiyi namuslu vatandaştan topladığımız gibi ödemeyenden de toplayabilmemiz lazım.

***************

Günün Sözü

Sen yoksun. Boşuna yağıyor yağmur. Birlikte ıslanmayacağız ki. Özlemlerde ayrılıklar da boşuna öyle uzaklardayız. Birlikte ağlayamayacağız ki.

Aziz Nesin