EkoFin

Yrd. Doç. Dr. Şükrü UMARBEYLİ
sukruumarbeyli@hotmail.com
Yrd. Doç. Dr. Şükrü UMARBEYLİ

“Küresel Finans Sistemindeki oyuncuların içinde Türkiye”

Yayın Tarihi: 12/11/20 09:01
okuma süresi: 4 dak.

Dünyada dolar ile karşılaştırılan önemli para birimleri Japon yeni, Euro, Sterlin, Kanada doları, İsviçre frangı ve İsveç kronudur. Yılbaşından bugüne kadar usd bu para birimleri karşısında %3,5 değer kaybetmiştir. Ama dolar TL karşısında ise %42 değerlenmiştir.

Dünyada küresel finans oyuncularından biriyiz. Küresel finans sürekli olarak borçlanmalarla sistematik bir şekilde sistem içerisinde sürüyor.

Tüm ülkeler borçludur. Amerika’nın borcu 21 trilyon dolar. En iyi ekonomiler de Çin 2 trilyon 114 milyar dolar  ve Rusya’nın da 490,7 milyar dolar borcu vardır. Türkiye’nin borcu 440,9 milyar dolar’dır. Borçsuz ülke yoktur; sadece milli gelire göre borçların oranları vardır. Türkiye 59% iken, Rusya 30% ve Çin %15 oranlarındadır. Bu arada 1980 yılında ise Türkiye’nin dış borcu 19,1 milyar dolar ve borcun GSYH içindeki payı ise %27,8 civarındaydı.

Dünyada belli bir finansal sistem vardır ve o sistem içerisinde oyuncu olarak oynarken kurallar bellidir. O kuralların ve sistemlerin içerisinde yapabileceğiniz kurallardaki hamlelerde bellidir. Ayni anda hem ucuz faiz hem de döviz kurunu düşük tutmak şu anki sistemde maalesef mümkün değildir. Zaten bu belli bir süre denendi ama mevcut sistemde işlemedi. Sistemdeki kural her ne kadar aleyhimize de olsa faizi yükseltmek ve döviz kurlarını düşürmek yönünde ilerliyor. Sistemde bunu aşmak için kaynağa ihtiyaç var o zaman sisteme bir sen kenara geç diyebilirdik ama kaynakta sınırlı pandemi süreci ve ekonomik daralmalar da devam ediyor.

Türkiye enerji tüketimine çok fazla gider yazıyor. 20 yılda yaklaşık 1 trilyon dolar gider yazdı. Karadeniz ve Doğu Akdeniz’deki doğalgaz ve petrol rezervleri olsa, Türkiye’nin cari açığı bırakın dış borcu bile kalmazdı. Yüksek miktarda döviz girdisi olurdu.

2008 yılında 1.3 TL seviyesinde olan ABD Doları yaklaşık 5 yıl boyunca 2 TL'nin altında seyrederken 2013 yılında Türkiye'de siyasi çalkalanmalar nedeniyle yükselmeye başlamıştı.

Jeopolitik riskler kurları çok tetikliyor. Doğu Akdeniz, Yunanistan ve Fransa gerginlikleri ,Suriye, Libya ve Azerbaycan’daki cephelerdeki hareketlilikler ile artık dünyada  her yeni güne değişiklikler ile  uyanıyoruz. Eski yıllardaki gibi sabit ve durgun bir dünya gündemi yok artık.

Dünya artık üretim üzerine ve dünya ticaretinde ise Covit sürecinin de etkisi ile görüldüğü gibi e-ticaretin önemi de vurgulanmış oldu. Coğrafi sınır olmaksızın artık herkese ulaşılabilecek bir yol çizilmiş oldu. Dünya küçüldü. Kendi kendimize üretmenin önemi ve dışa bağımlı olmamızın sıkıntıları bir kez daha görüldü. Belli bir süre sıkılaştırıcı para politikaları ile kemer sıkarak süreci yavaş yavaş düzeltmene kadar tüm gücünüzle çalışmalıyız. Para ve Maliye politikaları ile güveni sağlayarak üretime ve yatırımlara elimizden geldiği kadar bu zor süreçte devam etmeliyiz. Amerika’nın aşı açıklamalarından sonra borsalardaki yükseliş ve olumlu algı ile yavaş yavaş hareketliliklerde dünyada artmış durumda.

#mesajınızvar
Levent ÖZADAM'dan
#mesajınızvar
Gözden Kaçmadı
#gozdenkacmadi

Yorumlar

Dikkat!
Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, müstehcen, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen Üye/Üyeler’e aittir.

Diğer Yrd. Doç. Dr. Şükrü UMARBEYLİ yazıları