Ekonomide son çeyreğe doğru gemi nereye gidiyor?

Türkiye 2. Çeyrekte yavaş yavaş toparlanma sinyallerini vermeye başladı. Turizm gelirlerindeki artışlar, şirketlerin ve özel sektördeki açık döviz pozisyonlarındaki risklerin azalması ama bunun yanında kamu sektöründe maalesef bu artışların devam etmesi süreçleri yanında güven endeksindeki yükselişler, cari açığın kapanma süreçleri ki dövizden dolayı dış ticarette ucuz kalmamızdan dolayı ihracatın aşırı derecede yükselmesinin etkisininde önemli bir rol oynaması yanında şirketler cirolarını artırıyor, karlılık oranları da yükselişe geçmiş durumda iken BİST 100’de ise firmaların cirolarındaki %77 artış seviyeleri ve bunun yanında karlılık seviyelerinin ise %455 seviyelerinde olmaları da gözden kaçmamıştır. Tabi ki ilk pandemi süreçlerinde eksi büyüme süreçleri yaşanırken bu yıl yavaş yavaş toparlanma süreçleri devreye girmiş durumdadır.

Diğer taraftan yüksek enflasyon ve yüksek kur tehditleri ve faizlerdeki belirsizlik devam etmektedir. İlk etapta enflasyonu düşürmeye çalışacağız ki faiz indirimi geldiği zaman kurları çok fazla etkilemesin, çünkü yüksek enflasyon ortamlarında faizlerdeki düşüş negatif reel faiz olarak yansıdığından dolayı kurlara ters etki yaparak dövizin yukarı yönlü seyretmesine neden olmaktadır. Geçen yıl Türkiye ekonomisi  -%4 küçülürken bu yıl büyüme tahminleri %8 civarlarında öngörülmektedir.

Çıkmaza doğru sürüklenmemek için tüm sektörler şüphesiz önemlidir ama KKTC ekonomisinin başını çeken turizm, eğitim ve inşaat sektörü GSMH oranlarına en çok etki eden sektörlerdir. Yaklaşık bu sektörlerin GSYH’ye olan ağırlık toplamları %60’a kadar  yaklaşmaktadır. Yüz yüze eğitim ile ekonomiyi canlandırmak pandemi koşullarına uyarak vakaları azaltma yönüne giderek en güvenli ülke olma özelliğini kazanmak ve bunun reklamını yapmak büyük önem taşıyacaktır. Diğer yandan turizm vazgeçilmezimizdir. Büyük gelir kapılarından biri olan turizm de yine ayni şekilde vakalara bağlı olarak şekillendiğinden dolayı mutlaka sağlık ön planda tutulacak şekilde gerekli hijyen önlemleri alınması yolu ile canlı tutularak gelir kapılarının açık olmasını sağlamalıyız. İnşaat sektöründe ise gayrimenkul satışları ile özellikle site ve dairelerin satışlarının sağlanması yurtdışında iyi tanıtım ve reklamlar ile müşterilerin kazanılması da ayrı zamanda büyük önem taşıyacaktır. Yurt dışından birçok talep olduğu ortadadır. İngiliz , Alman, İskandinav, Rus vs. gibi ülkelerden birçok insanı kazanabiliriz. Ülkemiz gerçekten çok farklı konumda ve bunu kesinlikle kullanmalıyız.

Zaman geçtikçe aşılanma süreçleri artıp, pandemi süreçleri de yavaşladıkça taleplerde canlanmalar meydana gelecektir. Ülkemiz verilerine ulaşamadığımız için maalesef net bir şey söylememiz mümkün değildir; Ancak dünyada olduğu gibi pandemi süreçlerinde de birçok KOBİ zarar görmüş, etkilenmiş ve iş yerini kapatmıştır. Çoğu kişiler ülkemizden ayrılmış ve işlerini bırakmıştır. Kurulan düzenler bozulmuştur. Önemli olan pandemi sürecinde bir nebze olsun yeni dünya düzeninde ilerleyen yıllarda karşılaşılabilecek sıkıntıları da göz önünde bulundurarak artık “B” planımız yapmak ve özkaynaklarımızı yani kıt kaynaklarımızı ekonominin tanımında olduğu gibi etkin ve verimli bir şekilde kullanarak ilerisini görebilmek üzerine odaklanıp çalışmak ve yeni vizyonları yakalamktır.. Talepler canlandıkça hızlı bir şekilde karşılamaya odaklanmalıyız. Özellikle yıl sonuna kadar ekonomimizdeki duruma odaklanmalı ve her türlü hizmet kalitesi ve piyasa boşluklarını dolduracak şekilde hazır bir vaziyette çalışmalıyız. Bu süreç bir şekilde atlatılacaktır ve pek çok da iz bırakacaktır; Ama tekrardan doğarak yeni bir vizyon ile yeni yıla merhaba demeliyiz.

Gemi limandan ayrıldı fırtınaya tutuldu ve yelkenler çok zarar gördü ama elinde sonunda o gemi bilerek ya da bilmeyerek bir limana yanaşacaktır ve o limanda yaralar tekrar sarılacak ve gemi onarılıp eskisinden daha sağlam ve daha tecrübeli kaptanı ile beraber yeni ufuklara açılacaktır.