Avrupa’da faiz rüzgârları devam ediyor!

Avrupa'dan 11 yıl sonra ilk kez faiz artırımı gelerek sert faiz rüzgarları esti. Avrupa Merkez Bankası (ECB) faizi 50 baz puan artırarak, Avrupa'da negatif faiz dönemine son vermiş oldu. Hemen ardından doğal olarak Euro yükselişe geçti ve gözler eylül ayındaki toplantıya doğru çevrilmeye yavaş yavaş başlarken, eylül ayında 65 baz puan faiz artırımına gideceği yönünde de fiyatlamalar başladı.

ECB’deki bankaların merkez bankasında tuttukları mevduatlar için ödenen faiz oranını % -0,50'den %0,00'a, marjinal faiz oranını da %0,25'ten %0,75'ye yükseltti. Ekonomistlerin tahmini iki faiz oranında 25 baz puan artış olacağı şeklinde oluşmuştu ama Avrupa’da sürpriz yaparak beklentilerin üzerinde faiz artışı yaptı.

Avrupa Merkez Bankası 2011 yılından bu yana ilk defa faizini artırdı. Faizi dediğim gibi beklentilerin çok ötesinde 50 baz puan artırarak negatif faiz dönemini tarihe gömdü. Euro Bölgesi'nde faiz oranları ise 2014 tarihinden bu yana negatif faizde gidiyordu. Avrupa Merkez Bankası marjinal borç verme oranını %0,75 ve mevduat faizini de %0 seviyesine çıkardı. Avrupa Merkez Bankası kararının ardından hemen Euro, Dolar karşısında %0,7 değer kazandı. Euro/Dolar paritesi ise 1,0250'ye yükseldi. Euro/TL kuru da 18,18'i aşarak rekor tazeledi.

Avrupa Birliği yüksek enflasyon oranları ile boğuşuyor. Genel olarak tüm üye ülkelerin enflasyonla mücadelesi üst düzeyde devam ediyor. Enflasyon tehdidin artması durumunda daha hızlı hareket edeceklerini söyleyen Avrupa Merkez Bankası faiz rüzgârı ile yönünü değiştirerek dediğini yapmış oldu.

Fed ABD'de geçen ay politika faizini 75 baz puan artırmıştı ve bu ABD'de 28 yıldır yapılan en yüksek faiz artışı olmuştu. ABD'de politika faizi son toplantı yapılmadan şu an için %1,5-1,75 aralığında yer buluyor. İngiltere Merkez Bankası da geçen hafta politika faizine 25 baz puanlık artış yaparak %1,25'e yükseltmişti ve önümüzdeki ay 50 baz puanlık faiz artırımına gidebileceğinin de ayrıca sinyalini vermişti.

Merkez bankalarının dünya çapında faiz artırımlarına gitmesinin en önemli nedeni ise bildiğiniz üzere enflasyondaki artış. Yıllık enflasyon genel olarak Euro Bölgesi'nde %8,6, ABD'de %9,1 ve İngiltere'de ise %9,4'e yükselmiş durumda ve bu da merkez bankalarının faizleri yukarı yönlü revize etmelerini tetikliyor.

Haftaya da sıra Amerika Merkez Bankası’nın (FED) temmuz ayı toplantısında 26-27 Temmuz tarihlerinde gerçekleşecek olan faiz kararı toplantısında sonuç, 27 Temmuz saat 21.00'da açıklanacak. Amerika’da yüksek enflasyon verileri sonrasında FED temmuz ayındaki toplantısında 100 baz puanlık faiz artışı beklentilerini gündeme getirmişti. Bazı ekonomistler 100 baz puanlık faiz artışı yapabileceğini belirtirken, FED yetkilileri de enflasyonun %9,1 olarak gerçekleştiği bu ortamda bu ay 100 baz puanlık faiz artışının tartışmasını yapacaklarını açıklamışlardı. Genel olarak bu temmuz ayındaki ve Eylül ayındaki toplantılarda en az ayrı ayrı 75 baz puanlık faiz artışı olacağı büyük beklentiler arasında.

Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, bildiğiniz gibi geçen perşembe günü politika faizini %14 olarak yine sabit tutmuştu. Enflasyon oranı TÜFE %78,62 ve ÜFE ise %138,31 bulmuş durumda. Dünya genelinde enflasyonist bir ortam var ve herkes bunun bilincinde; buna karşın faiz politikalarını belirliyorlar ve enflasyonun sebebi olan faizi kullanaraktan, enflasyonu kontrol altına almaya çalışıyorlar. Bu politika teorik olarak kabul edilmiş ve yıllardır kullanılan bir politikadır. Bunca zaman Avrupa’da özellikle gelişmiş ülkeler bu yola sarılmamışlardı ama şu an için “görünen köy kılavuz istemez!” politikası izliyorlar. Diğer taraftan bu faiz artırımları ise zamanında yapılmaz ise de enflasyonun ucu maalesef kaybediliyor. Ondan dolayı bu kadar agresif faiz artışları ile rekorları kırıyorlar ve beklentilerin üzerine çıkıyorlar. Ne demişler sert rüzgarlar, yüksek tepelerde eser!