EkoFin

Yrd. Doç. Dr. Şükrü UMARBEYLİ
sukruumarbeyli@hotmail.com
Yrd. Doç. Dr. Şükrü UMARBEYLİ

Endüstri 5.0 devrede…

Yayın Tarihi: 01/05/23 07:00
okuma süresi: 6 dak.

Endüstri 5.0 ya da toplum 5.0 aslında tam adı ile “süper akıllı” toplum olarak da 2017 yılından sonra start vermiş durumdayız. Endüstri 5.0 aslında toplumun refah seviyesini yükseltmek için insan merkezli bir toplum yapısını ön gören, toplum 4.0’a dayanan geleceğin süper akıllı toplumunu oluşturmak ve bu toplumun yapısının endüstri 5.0 özünde, nesnelerin interneti ve yapay zekâ teknolojilerini, insan yararına kullanmayı ve sosyal problemleri çözmeyi amaçlamaktadır.

Endüstri 1.0: Su ve buhar gücü keşfedildi, ilk makinelerin fişi takıldı. Tarih, 1780’li yıllar.

Endüstri 2.0: Elektriğin keşfi gerçekleşti ve seri ürerim ile her yer aydınlandı. Tarih, 1880’li yıllar. Endüstri 3.0: Dijital ve elektronik cihazlar hayatımıza girdi bilişim aldı başını gitti. Tarih, 1980’li yıllar. Endüstri 4.0: Siber ve fiziksel sistemler konuşulur oldu ve dünya resmen çağ atladı. Tarih, 2010’lar. Endüstri 5.0: Toplum için insansız teknolojiler ile 2017 yılından günümüze doğru yol alıyoruz. Toplumsal olarak da inceleyecek olursak:

Toplum 1: Avcı toplum, Toplum 2: Tarım toplumu, Toplum 3: Endüstri toplumu, Toplum 4: Bilgi toplumu, Toplum 5: Süper akıllı toplum.

Toplum 5.0 nedir? Endüstri 5.0 (Toplum 5.0 toplum odaklı insansız teknolojilerdir. Japonya Başbakanı Shinzo Abe, Toplum 5.0 felsefesini “Teknoloji toplumlar tarafından bir tehdit olarak algılanmamalı, bir yardımcı olarak düşünülmeli” mantığı ve görüşü ile geliştirdiklerini söyledi. Toplum 5.0 felsefesinin hedefi nedir?   

Öncelikli hedefi süper akıllı toplum. Dijitalleşmenin insanların makine ve robotlarla olan ilişkilerinin en verimli bir biçimde sağlanması öngörülüyor. Dünya nüfusunun yaşlanması ve sayısının artması, teknoloji ve dünya aynı hızda büyüme sağlıyorken tüm bu olanlar da insanları yeni çözüm arayışlarına yönlendiriyor. Sanal dünya ile gerçek dünya artık neredeyse bir arada ilerliyor. Sanal dünya ve gerçek dünya birbirleri ile yarışıyor. Çevre kirliliği ve doğal afetler hızlandı. Bunları kontrol etmek çok zor ve çok çaba istiyor.

Toplum 5.0, bir yerde de içinde bulunduğumuz dijital dönüşüm çağına hem birey hem de toplum olarak adapte olmak için ortaya çıkmış durumda. Yaşlanan dünya nüfusuna karşı çözümler geliştirmek, sanal dünya ile gerçek dünyanın beraber işler hale getirilmesi, nesnelerin internetinden toplumun çıkarları gözetilerek faydalanılması, çevre kirliliği ve doğal afetler için çözüm yolları üretilmesi olarak özetleniyor.

Sağlık sektörü, nüfus yaşlandıkça artan tıbbi ve sosyal güvenlik giderlerinin talepleri karşılanamayacak duruma gelecektir. Checkup kayıtları ve bakım kayıt verilerinin bilgi ve bağlantılı olarak paylaşılması uzaktan bakım sistemlerinin artırılması ve yapay zekâ ve robotların kullanılması ile tıbbi verilerin birleştirilerek paylaşılması sonucunda çiplerle uzaktan tıbbi bakım ile hastaneye daha az gidilmesi evdeyken bile kalp atışı vs. gibi değerlerin ölçülerek daha sağlıklı ve verimli ömür sunulması öngörülüyor.

Mobilite kırsal alandaki bölgelerin toplu ulaşıma olan erişiminin sınırlı olması orada yaşayan nüfusun az olması e-ticaret için de yapısal olarak yetersiz donanımı ile sorun yaşamasına olanak sağlıyor. Kırsal alanlara da ulaşımı sağlamak amacı ile sürücüsüz taksi ve otobüs sistemleri oluşturulması ve dağıtım ile lojistik altyapılar için insansız araç sistemleri ve dronlar ile çözüm odağı yaratmak amaçlanıyor.

Altyapı, altyapılardaki hızlı ekonomik büyüme döneminde bozulması ve işgücü sıkıntısından dolayı ortaya çıkan sıkıntıların yanında denetim ve bakım maliyelerinin da artması büyük sorunlar ortaya çıkarırken bu altyapısal çözümler için ise yollara, köprülere tünel ve barajlar da dâhil tüm bunları korumak ve denetleyerek sıkıntılarını çözmek için yapay zekâ ve robotların kullanılarak sensörler yardımı ile düzenlenmesi öngörülmektedir ki böylece onarımlar yerlerinde erken tespit edilirken beklenmedik kazalar en aza inerken onarım maliyetleri de daha uygun ve kısa sürede çözülecektir.

Finansal teknoloji, nakit para kullanımları dünyada devam ediyor. Bu sistemsel olarak finans sektöründe aşırı bir nüfustan dolayı sınırlı kullanım ve yavaşlık ortaya çıkarıyor. Para transferleri için blockchain kullanımı ile banka ve finans şirketlerine açık uygulamalı ara yüz programlar tanımlatarak nakit parasız işlemlerin sağlanması amaçlanmaktadır. Blockchain teknolojisi ile küresel işlemlerde güvenliği sağlarken zaman ve maliyet tasarrufu da ayrıca sağlanmış olacaktır.    Sonuç olarak her türlü nesnenin, insanın ve kavramın veri aracılığıyla birbirine bağlanacağı bir dönem olan Toplum 5.0 hızla yaklaşıyor. Süper akıllı toplum olarak tanımlanan Toplum 5.0’dan beklenen ise dijitalleşmeden sonuna kadar faydalanarak hayata rahatlık, kolaylık ve değer katan yeniliklerin sunulmasıdır. Tabiî ki bu süreçlerde güvenlik ve adaptasyon süreci çok önemlidir. Bu Endüstri 5.0’ın dönüşümünün sunduğu avantajlardan iyi bir şekilde faydalanabilmek için mutlaka dijitalizasyona yönelik bilgi ve becerilerin geliştirilmesi çok önemli bir süreç olacaktır.

#mesajınızvar
Levent ÖZADAM'dan
#mesajınızvar
Gözden Kaçmadı
#gozdenkacmadi

Yorumlar

Dikkat!
Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, müstehcen, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen Üye/Üyeler’e aittir.

Diğer Yrd. Doç. Dr. Şükrü UMARBEYLİ yazıları