Bir detaylı rapor da sizden bekliyoruz muzaffer komutanlar…

Güney Kıbrıs Sağlık Bakanlığı dün yayımladığı raporla, Koronavirüs ile ilgili mücadelenin röntgenini çekmiş.

Detaylı, rakamlı, karşılaştırmalı rapora göre, Güney Kıbrıs'ta ilk vakanın raporlandığı 9 Mart gününden, 12 Mayıs gününe kadar geçen sürede toplam 904 vaka tespit edilmiş. Öşü sayısı 23, ölüm oranı ise yüzde 2.4 olarak verilmiş. Kuzey'in yaklaşık yüzde 4'lük ölüm oranı rakamından hallice yani.

Raporda 904 vakanın  yüzde 31'lik kesmine denk gelen 280 tanesinin asemptomatik olduğu belirtiliyor. Rapora göre, 904 vakanın yüzde 67.5'lik kısmı (Klinik raporu olan yüzde 98.5'nin) hastalıkla ilgili en az bir semptom göstermiş. Bu semptomların sıralaması ise şöyle: kuru öksürük (yüzde 35), sıcaklık (yüzde 32.3), kas ağrısı (yüzde 22.7), kuru boğaz (yüzde 17.8), koku kaybı (yüzde 13.6), nefes darlığı (yüzde 12.2)

Dünyanın kimi ülkelerinde yüzde 75'leri geçen sıcaklık semptomunun belirtiler içinde kuru öksürüğün gerisine kalması ilginç bir detay olarak göze çarparken, koku kaybı gibi daha bir ay kadar önce semptomlar arasına giren belirtinin yüzde 13.6 olması ayrıca çarpıcı bir sonuç olarak dikkat çekiyor.

Öte yandan Covid-19'un hızla yayılmasının en büyük sebebi olarak görülen hastalıkla ilgili hiçbir belirti göstermem hali ise son günlerde tüm dünyada konuşulan gerçek rakamların çok daha fazla olduğuna dair iddiaları da güçlendiriyor.

Bu noktada, Güney Kıbrıs'ta şu ana kadar gerçekleştirilen 80 binden fazla testin hatırı sayılır kısmının 'random' dediğimiz testlerden olması, yani gelişi güzel yapılması bulunan 280 asemptomatik vakanın sebebi olduğunu söylemek gerekir.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO)'nun sürekli çağrısı yaptığı bu model test yapma hatırlanacağı üzere Kuzey Kıbrıs'ta yapılan testlerin tartışmalı taraflarından birisi olmuş ancak ısrarlı çağrılara rağmen Sağlık Bakanımız bu tarz test yapmayı "kurşunumuz az, boşa harcayamayız" diyerek reddetmişti.

Gerçi o gün bu şekilde test yapılmasını Bakana salık verenler ile bakan arasında bugün test ile bir takım yolsuz işlerin kavgası yapılıyor ama ben o konulara girmek istemiyorum. Sonuç olarak bu ülkenin bir kentine yapılan testlerin fiyatı ile bir başka yerinde yapılan testlerin fiyatları arasında dört kat fark olmasını eski anormal yapının anormallikleri olarak görüyorum.

Rapora dönecek olursam, 12 Mayıs gününe kadar tespit edilen 904 vakanın 454 tanesi erkek (yüzde 50.2), 450 tanesi kadın (yüzde 49.8) olarak dikkat çekerken, asemptomatik erkeklerin sayısı 156, kadınlarınki ise 124 olarak kaydedildi.

Yaş gruplarına göre, 0-9 yaş arası 29, 10-19 yaş arası 37 kişi Koronavirüs'e yakalanırken, en çok vaka 179 kişi ile 30-39 yaş gurubunda görüldü. 50-59 yaş grubunda toplam 162 kişi kaydedilirken, 40-49 yaş arası grupta da 157 kişi tespit edildi.

Yine 12 Mayıs tarihine kadar yapılan test miktarı toplam 78932 olarak açıklanırken, bunun oranının toplam nüfusun yaklaşık olarak yüzde 8.9'a denk geldiği belirtildi. (100 bin kişide 8932 kişi)

Rapora göre salgından en çok etkilenen meslek grubu sağlık çalışanları olurken, vakaların ortalama yaşı ise 45 olarak belirlendi. Hastanede tedavi görenlerin ise ortalama yaşı 62 oldu.

Bugün yayımlanan raporda, sağlık çalışanları 189 kişi ile en yoğun grubu oluştururken, 39 doktor, 95 hemşirenin yanı sıra bu rakamlara ek olarak 13 sağlıkçı ve 42 tane de yardımcı işçinin hastalığa yakalandığı açıklandı.

Hastaların en yoğun olarak görüldüğü iki bölge ise 80 kişi ile Aradipu köyü ve 62 kişi ile Baf Hastanesi oldu. Vakaların 173 tanesi (yüzde 19.1) hastanelerde tedavi edilirken, bunlardan 135 tanesi hastanelerden taburcu edildi. 12 Mayıs itibarıyla 4 kişinin yoğun bakımda olduğu da raporda kendine yer buldu.

Öte yandan hastaneye yatıp tedavi görenlerin ortalama yaşı 62 olurken, bunların yüzde 65.3'ünün erkek olduğu açıklandı.

904 vakada hastalığın ortalama belirtisini gösterme zamanı 4 gün olurken, kimi hastaların alınan örneklerinin sadece 100 binde 7'sinde hastalığın 14 günlük sürenin sonunda belirti gösterdiği ortaya çıktı.

9 Mart'ta tespit edilen ilk vakanın ardından yükseliş trendine giren vaka sayısı 30 Mart günü 50, 31 Mart günü ise 55 sayısına ulaşarak 'peak' dediğimiz zirveye ulaştı. o günden sonra çıkışlı düşüşlü bir seyre giren vaka sayıları, 13 Nisan günü bir kez daha 40'lı rakamların üzerine çıktıktan sonra 20 Nisan'dan itibaren iyice gerilemiş ve en sonunda 28 Nisan gününden itibaren 'plato' dediğimiz düzleme ulaşmıştır.

Raporun üç aşağı beş yukarı özeti bu.

Peki bu raporun bir benzerini Kuzey'deki idareden de beklememiz ne denli doğru olur?

Ya da şöyle soralım: bu rapordaki gibi kesin bilgilerin olduğu bir raporu beklememiz mümkün olur mu?

Nüfusunu bile bilmeyen bir yönetimden detaylı istatistik beklemek elbette hayalcilik olur ancak gene da belki bana gıcık olup bir tane yayınlarlar diye bekliyorum.

Ayrıca hatırlatmakta fayda var, eğer Dünya Sağlık Örgütünün sizi 'görmesini' istiyorsanız böyle enine boyuna detaylı raporlara ihtiyacınız var.

Dolayısıyla muzaffer komutanlarımızdan buna benzer bir rapor beklemek en doğal hakkımızdır.

Ne de olsa şu garip dünyada eksi bir (-1) vaka bildiren tek yönetim sizsiniz!

Onu da raporun bir yerine eklersiniz artık...