Biyologlar Derneği: "Petrol kazaları kaderimiz değildir!"

Bu sabahın ilk saatlerinde gemiden petrol boşaltımı yapılırken AKSA'nın borularında meydana gelen sorun nedeniyle 10 dakika boyunca denize petrol sızdığı biliniyor. En çok 10 bin tonluk gemilerle bolatım yapılmasına imkan veren AKSA'nın aktarma borularına sürekli daha yüksek tonajlı gemilerden aktarma yapılması ve bu sabah da 24 bin tonluk bir gemiden fuel-oil aktarılması soncu aşırı basıncın etkisiyle böyle bir kaza yaşanmıştır. Ayrıca, tahiliye anında gerekli kontrollerin yapılmadığı ve yasal olarak bu tonajdaki gemilerin yanaşma için klavuz kaptan alması zorunluluğu varken buna uyulmamıştır.

Bu da AKSA yetkililerin ''olağan bir kaza, ihmal yok'' açıklamasının gerçekle uzaktan yakından ilgisi olmadığını işaret etmektedir. Bu sızıntı sonrası denize 100 tondan fazla petrolun denize aktığı ve 5 kilometrelik bir alanı sarmış durumdadır. Sızan petrolün balık çiftlikleri bölgesine kadar ulaştığı düşünüldüğünde bu olayın ülke tarihinin en büyük petrol kazası olduğu ve görülmemiş boyutta bir kirliliğe yol açtığını rahatlıkla söyleyebiliriz.

Petrol kazaları bizim denizlerimizi tehdit eder en önemli soruna dönüştüğü günümüzde, bu kaza sonrası buna ne kadar hazırlıksız ve yetersiz bir ülke olduğumuz artık gün gibi ortaya çıkmıştır. ''İskele-Kalecik Bölgesi''nde yaşanan ve büyük çapta olduğu görülen petrol kazası bizlere özellikle ''Petrol Dolum Tesisi'' tartışmaları sırasında öngördüğümüz endişelerin ne kadar haklı olduğunu bir kez daha tüm çıplağıyla göstermiştir.

Herhangi bir petrol yasasının olmadığı, gerekli önlemlerin alınmadığı, anında müdahalelerin yetersiz kaldığı, gece yayılan petrole ancak ertesi gün müdahale edilebildiği ve halen Türkiye'den gelecek uzmanların ekipmanlarıyla müdahale etmesinin beklendiği ve de en önemlisi de kaza sonucunda sorumlularına cezai yaptırımın bile uygulanamayacağı bir ortamda yaşanan kader değil, yıllarca bu konuda sürdürülen ihmalkarlığın bir sonucudur.

Yaşanan olay kaza değil, cinayettir ve buna kaza demek en hafif tabiriyle ''saflıktır''. Tüm sermayesi deniz, kum, güneş ve doğası olan bir ülkede böyle bir kirliliğin yaşanması kendi ayağımıza kurşun sıkmak anlamına geldiği bilinerek bu tür tesisler kurulurken ve işletilirken çok dikkatli davranılması kaçınılmazdır. Çünkü denizlerde yaşanan petrol kirliliği telafisi mümkün olmayan etkiler yaratmaktadır.

Her ne kadar da ilgili firma yetkilileri ''gerekli müdahale yapılıyor ve bir hafta içerisinde kirlilik temizlenecek'' dese de gerçek bu değildir. Bugün en ileri teknoloji yle bile denizdeki petrol kirliliğinin ancak yüzde 20'si temizlenebilir. Geri kalan kirlilik yıllarca, hatta on yıllarca devam eder. Denize sızan petrolün uçucu kısmı bir süre sonra buharlaşırken hidrokarbon bileşikleri dibe çökmüş veya parçacıklara tutunmuş olarak kalır. Özellikle kayalık bölgelerde, koylarda, deniz canlılarında ve su yosunlarında birikir.

Ülkemizin seçim süreci içerisinde ilerlediği şu günlerde tüm siyasi partiler bunun farkında olduğunu söylerken ve yeni hükümet geçmişte alınan yeni felaketler doğuracak kararları iptal ederken, bundan özellikle ''tekrar seçilirsek petrol dolum tesisini yapacağız'' diyen Ulusal Birlik Partisi yöneticilerinin önemli bir ders almasını umuyoruz. Kamuoyuna saygı ile duyurulur.

Hasan SARPTEN
Yönetim Kurulu adına
(Başkan)