Yrd. Doç. Dr. İme Akanyeti: “Çevreyi temizlemek yerine kirletmemeyi öğrenmeliyiz”

Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi (UKÜ) Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. İme Akanyeti Çevre Koruma Haftası kapsamında konuşarak, ülkede yıllardan beri süre gelen çevre tahribatının azalacağına katlanarak arttığını ifade etti.

Enerji santrallerinden kontrolsüzce havaya kirletici gazların salınması yanı sıra özellikle Girne bölgesinde arıtılmadan denize verilen evsel atık suların çevre tahribatındaki etkisini anımsatan Akanyeti, “Ayrıca doğada gelişi güzel vahşi bir şekilde depolanan evsel ve tehlikeli atıklar ülkemizde yaşanan ve halen gündeme alınıp çare üretilemeyen büyük çevre felaketleri arasındadır” dedi.

Yrd. Doç. Dr. Akanyeti insanlığın neden olduğu birçok doğa tahribatı bulunduğunu belirterek, “Son yıllarda dünyanın farklı bölgelerinde gerçekleşen büyük orman yangınları, Doğu Afrika’daki çekirge istilâsı ve günümüzün küresel krizi haline gelen Covid 19 salgını yaşanan küresel çevre tahribatını gözler önüne seriyor” şeklinde konuştu. 

2020 yılının sonuna doğru ortaya çıkan ve Marmara Denizi ile bu denizden faydalanan herkesi olumsuz yönde etkileyen deniz salyası (müsilajı) problemini de aktaran Akanyeti, “Uzmanlar yaşanan bu felaketi insanlığın yarattığı tahribata karşı doğanın gösterdiği tepkilere önemli bir örnek olarak nitelendiriyorlar” ifadesini kullandı.

Akanyeti, yeterince veya hiç arıtılmadan çevreye salınan evsel atık sularda bulunan azot ve fosforu tüketmek gayesi ile sudaki fitoplanktonların aşırı derecede ürediklerini belirterek, bu aşırı üreme sonucunda ise salya/müsilaj denilen sümüksü yapıların bu organizmalar tarafından salgılandıklarını açıkladı.

Oluşan bu müsilajların parçalanmaları sırasında sudaki oksijenin tükenmesi ve/veya deniz altındaki birçok canlının üzerini kaplayarak yaşamlarını sonlandırdıkları bilgisini de veren Akanyeti, arıtılmadan çevreye salınan evsel atık suların içme ve kullanım sularına karışmasının ishal, kolera ve tifo gibi birçok hastalığa yol açabileceğini de hatırlattı.

Akanyeti, tüm bu bilimsel veriler ışığında bir an önce kirleticilerin doğaya salınmasını azaltmak ve engellemek için acil eylem planları oluşturulması gerektiğini söyleyerek, “Çevremizi temizlemek yerine kirletmemeyi öğrendiğimiz zaman çevre felaketlerini durdurabiliriz” şeklinde konuştu.