Şerife Gündüz: Biyoçeşitlilik için en büyük tehdit, doğal yaşam alanlarının yeniden şekillendirilmesi

Prof. Dr. Şerife Gündüz, biyoçeşitliliğin önemini Kıbrıs Postası’na anlattı. Doğanın bir sistem olduğunu ifade eden Gündüz, sistemde her parçanın bir görevi olduğunu ve bozulan ekosistemlerin ise ölüm olduğunu kaydetti.

“GERİDE ÇIPLAK KAYALAR, ÖKSÜZ VE BAKIMSIZ CANLILAR KALIR”

Ekosistemde meydana gelen ölümlerin ardından geride, çıplak kayalar, öksüz ve bakımsız canlılar kaldığını dile getiren Gündüz,  “Er geç onlar da yok olup gider ve türlerin nesilleri tükenir.” dedi.

Biyoçeşitliliğin insanlığa ekonomik, ekolojik ve estetik hizmetler sunduğunun altını çizen Gündüz, gıda kaynaklarının ise bitki ve hayvanlardan oluştuğunu ifade etti.

Gıda çeşitleriyle ilgili bilgi veren Gündüz, Dünya’da tüketilen bitkisel kaynaklı gıdanın yüzde 90’ının sadece 15 kültür bitkisi türünden sağlandığını, tüketilen hayvansal kaynaklı gıdanın yüzde 90’dan fazlasının ise sadece 9 evcil hayvan türünden geldiğini kaydetti.

Biyoçeşitliliğin öneminden söz etmeye devam eden Prof. Dr. Şerife Gündüz, solucanlar ve toprak içi canlıların olmaması halinde yerküre yüzeyi, yüzlerce metre yükseklikte çöplerle kaplı olacağını kaydetti.

“OKSİJEN ÜRETİMİNİN TEMELİ, BİTKİLERE DAYANIYOR”

“3 dk bile yaşayamayacağımız oksijen üretiminin temeli de bitkilere dayanmaktadır” vurgusunu yapan Gündüz, bitkilerin iklim düzenleme, su düzeni sağlama, erozyonu önleme , suları  filtreleme ve temizlemenin yani  yaşama dair her şey olduğunu kaydetti.

“DOĞA OLMAZSA BİZ DE OLMAYIZ”

“Doğa olmazsa biz de olmayız.” diyen Gündüz, insanların tarım arazilerine yer açmak veya doğal kaynakları elde etmek için doğal yaşam alanlarını yeniden şekillendirmesinin doğa için tehdit olduğunu belirtti. Gündüz,

iklim değişikliği kötüleştikçe ekosistemler üzerinde olumsuz etkinin artacağını dile getiren Prof. Dr. Gündüz, “Biyoçeşitlilik kaybının ana doğrudan nedeni, küresel olarak biyoçeşitliliğin yaklaşık yüzde 30'unun azalmasına neden olan arazi kullanım değişikliğidir.” dedi.

“AŞIRI AVLANMA VE AŞIRI HASAT, BİYOÇEŞİTLİLİĞİ YÜZDE 20 ORANINDA TAHRİP EDİYOR”

Aşırı avlanma ve aşırı hasatın ise biyoçeşitliliği yaklaşık yüzde 20 oranında tahrip ettiğini ortaya koyan Gündüz,  “İklim değişikliği, kirlilikle birlikte yüzde 14'e tekabül eden biyoçeşitlilik kaybının üçüncü en önemli doğrudan itici gücüdür.” vurgusunu yaptı.

Bazı modellerin  iklim değişikliğinin önlerindeki yıllarda  biyolojik çeşitliliğin azalmasının başlıca nedeni olacağını ifade eden Gündüz, Biyoçeşitlilik kaybının başlıca itici güçlerinin etkisinin hızlandığını ve sonuç olarak biyoçeşitliliğin düşüş hızının artığını kaydetti.

Gündüz, konuşmasının sonunda şu ifadeleri kullandı:

Artan insan nüfusu nedeniyle artan doğal kaynaklar talebi, daha hızlı artan kişi başı tüketim ve değişen tüketim kalıpları, tarım, madencilik, endüstriyel altyapı ve kentsel alanlar için giderek daha fazla doğal yaşam ortamının kullanılması anlamına gelmektedir.

“HER CANLI TÜRÜ, YAŞAMA HAKKINA SAHİPTİR”

Her canlı türü yaşama ve neslini sürdürme hakkına sahiptir. Her canlı türü, yalnız insan türü için değil, başka bir canlı türü için de bir doğal kaynaktır.

Kendi türümüz, pek çok başka canlı türünden ekonomik, ekolojik, estetik ve kültürel hizmetler sağlamaktadır. İnsan bunu yaparken, her bir canlı türünün, başka bir çok canlı türleri için de benzer hizmetler sağladığını unutmamalıdır.