Zivaniya'ya tescil tedbiri!

Lipa Danışmanlık Direktörü Memduh Erişmen, zivaniyanın KKTC'de tescil ettirildiğini sıranın ise Türkiye'de Patent Enstitüsü'nde olduğunu belirterek, zivaniyanın tescili Türkiye patent enstitüsünde yapıldıktan sonra Türkiye'de de üretilemeyecek ve bazı coğrafi kısıtlamalar gelerek Kıbrıs'ta üretilmesi zorunlu olacak" dedi.

Hellim örneğini gösteren Erişmen "Türkiye'de 60 civarında hellim üreticisi vardı, ama tescil yapıldıktan sonra bu sayı 3-4'e düştü… Güney Kıbrıs istediği zaman AB'ye müracaat ederek zivaniyayı tescil ettirebilir, çünkü bizim AB'de tescil etme gücümüz şuan için yoktur" şeklinde konuştu.

Sanayi Odası Genel Sekreter Yardımcısı Leyla Mahrum ise, zivaniyanın tescilinin ürünün ekonomik olarak değerini artırdığını söyleyerek, "Tescil ürünün yurtdışı pazarında kıymetini artırır… KKTC'de tescilimizin olması ve ileride Türk patentte de tescil ettirileceği için Güney'in olası başvurusu karşısında AB'ye yapacağımız itirazlarda elimiz güçlenecek" değerlendirmesini yaptı.

Kıbrıs Postası - Eniz ORAKCIOĞLU

Hellimden sonra zivaniyanın da Coğrafi İşaretler Tescili'ni yapan Sanayi Odası, 8 yerli ürünü daha tescillemeye hazırlanıyor. Zivaniyanın KKTC tescili yapılmasıyla sırayı Türk Patent Enstitüsü'nden tescillenmesi aldı. Bu tescillerin aşamasını, faydalarını ve amaçlarını Kıbrıs Postası'na anlatan Lipa Danışmanlık Direktörü Memduh Erişmen ve Sanayi Odası Genel Sekreter Yardımcısı Leyla Mahrum Güney Kıbrıs'ın ada genelinde bir başvuru yapmasıyla elimizin güçlü olacağından da bahsetti.

Erişmen; "Zivaniyayı yasalaştırdılar"

Zivaniya'nın tescili için gerekli araştırmaları yaparak tescile yardımcı olan Lipa Danışmanlık Direktörü Memduh Erişmen, Coğrafi İşaretler Tescili ile ilgili yasamızın olduğunu belirterek, "Zivaniyanın tescilinin sahibi Kıbrıs Türk Sanayi Odasıdır. Biz ise Lipa olarak Sanayi Odasına teknik destek vererek ürünün araştırmasını yaptık. Bu ürünün eski kayıtlar, üretim şekli, teknik detayları, kimyasal ve fiziksel özelliklerinin araştırmalarını yaparak, bunu raporlaştırarak Sanayi Odasına teslim ettik. Sanayi Odası ise raporla birlikte mukayyitliğe zivaniyanın tescil için başvurdu. Son olarak da mukayyitliğin incelemeleri doğrultusunda onay alarak zivaniyayı yasalaştırdılar" şeklinde konuştu.

"Amaç ise iç piyasadaki tüketimi artırmaktır"

Tescilin, zivaniya ürününe bazı kriterler getirdiğini belirten Erişmen, "Bu ürünün alkol oranının ne olması gerektiği, nasıl üretilmesi gerektiği ve hammaddesinin ne olması gibi konularda bazı kriterler getirerek, üreticilerin ürünün üzerine zivaniya koyabilmeleri için kriterlere uymak zorunda bırakır. Bunun denetimcisi de Sanayi Odasıdır. Oda üretimi denetleyerek kriterlere uyup, uymadığını belirler ve ürünün üzerine zivaniya yazıp yazılamayacağını kontrol eder. Bu tescilin güzel yanı ürünlerin standart hale gelmesini sağlayacak olmasıdır. Bu kriterler konarkenki amaç ise iç piyasadaki tüketimi artırmaktır. Tescil, ürünleri standart hale getirir, kalitesini ve tüketimi artırır. Eğer standart getirilmezse herkes kafasına göre üretir, tüketici bu ürünü satın aldığında ise bir aldığı diğerini tutmaz ve buda marka değerine zarar verir" diye konuştu.

"Zivaniya, korunma altına alınmış"

Memduh Erişmen; sözlerine şu şekilde devam etti; "Tescilin kriterlerine göre zivaniyanın üretiminde yerli siyah ve beyaz üzümün kullanımı zorunlu hale getirilmişti. Bunun yanında kriterler arasında alkol oranının yüzde 43 ve 52 arasında olması şartı getirilmiştir. Zivaniyanın tescillenmesinin 2'nci önemli noktası ise ürünün korunma altına alınmış olmasıdır."

"Avrupa Birliği'nde tescil ettiremiyoruz"

Ürün tescilinin 3 adımda ve 3 ayrı yerden tescillene bileceğini anlatan Erişmen, "Birinci tescil KKTC'de mukayyitliğe başvurarak ilgili yasaya göre yapılır. İlgili yasamız ise AB'ye uygun bir yasadır. 2'nci tescil ve 2'inci adım ise Türkiye'de patent enstitüsünde yapılan tescildir ki hellimin tescili de bu şekilde yapılmıştır. 3'üncü adım ise bu ürünü Avrupa Birliği'nde tescil ettirmektir ki tanınmamışlığımızdan ve çözümsüzlükten dolayı bunu şu an yapamıyoruz. Ama biz şu an Sanayi Odasının gösterdiği liderlikle tamamen kendi ev ödevimizi yaparak ve Türkiye Patente de bu ürünleri tescil ettirerek, ileriki zamanlarda bir yolunu bulabilirsek, yani bir anlaşma veya bir çözüm şeklinde bir uzlaşı olduğu takdirde bu ürünleri AB de tescil ettire bileceğiz.Güney Kıbrıs ise istediği zaman AB'de zivaniyayı tescilini yapmaları hususunda bir engel yoktur, çünkü bizim Avrupa Birliğinde tescil etme gücümüz şuan için yoktur" dedi.

"Türkiye de üretemeyecek"

Erişmen, sözlerine şu şekilde son verdi; "Sanayi Odası'nın ürünlerin tescilleriyle ilgili bir projesi başlatılmıştır. TC yardım heyetinin finanse ettiği, Çukurova'nın kontrol ettiği ve bizim Ekonomi Bakanlığı ile imzalanan bir hibe programını var ve Sanayi odası bu projeyi kazanarak, proje kapsamında 8 ürünü daha tescilleyecektir. 8 ürünün ihalesi yapılarak, tescili için saha çalışması yapılıp odaya verilecek, hedef gelecek yılın başına kadar tamamlanması yönündedir. Bunun yanında bizim üreticilerle birlikte Odayla anlaştığımız Harnup Pekmezi'nin tescili de var ki bu da 9'uncu ürün olacaktır. Zivaniya ve hellimi de hesaba katarsak toplamda 11 ürünün tescilini yapmış olacağız. 8'tescili hazırlanacak olan ürün ise zeytinyağı, çakısdez, karayağ, üzüm suyu, talar peyniri, samarella, ceviz macunu ve şeftali kebabıdır. KKTC'de bu ürünlerin tescilleri alındıktan sonra ise Türkiye'de patent enstitüsüne gönderilerek orada da tescil ettirilecek. Tabiki bu ürünlerin tescilini aldığımız zaman bu ürünler Türkiye'de de üretilemeyecek ve bazı coğrafi kısıtlamalar gelerek Kıbrıs'ta üretilmesi zorunlu olacak. Sanayi Odası Başkanının da daha önce açıkladığı gibi hellimin tescili yapılmadan önce Türkiye'de 60 civarında hellim üreticisi vardı, ama tescil yapıldıktan sonra bu sayı 3-4'e düştü."

Mahrum; "Ürünün ekonomik olarak değeri artar"

Sanayi Odası Genel Sekreter Yardımcısı Leyla Mahrum, Coğrafi İşaret Tescillerini genel olarak bazı amaçları olduğu söyleyerek, "Bu zivaniya, hellim ve diğer yapacağımız tesciller içinde geçerli olacaktır. Coğrafi İşaret Tescilleri öncelikle yapıldığı bölgedeki üreticilerin geleneksel üretim metodunu kullanarak ürünün bozulmasını engeller. Yani ürünün çeşitli ve değişik yollarla üretilmemesini, taklitlerden kaçınılmasını ve bu ürünün bu coğrafyaya ait olduğunu kanıtlar, tabi ki bu kanıtlandığı zaman ürünün ekonomik olarak değeri de artar. Çünkü ürünün hem yurtdışında, hem de yurtiçinde taklitleriyle mücadele edilmiş olur ve ihraç ürünü olarak da yurtdışı pazarında kıymeti artar. Belli bir üretim metodu ve standardına uygunluğu kanıtlandığı için denetlenen ürünlerin güvenilirliği tüketici tarafından da benimsenir ve tüketiciler hakiki bir ürünü tükettiklerine emin olurlar. Temel olarak amaçları hem yöre halkının kırsal kalkınmasını desteklemek, hem de ürünün yöreselliğini geleneksel üretim metodunu kullanarak ve buna sahip çıkarak ülke ekonomisine fayda sağlamaktır ki zivaniya da olacak olan da budur" dedi.

"Elimiz güçlü olacak"

Mahrum, Güney Kıbrıs'ın zivaniya için AB'ye tescil başvurusu yapması haline, bizim politik durumumuzdan dolayı bu konuda mutlaka problem olacağına dikkat çekerek, " Güney Kıbrıs'ta kalkıp zivaniya ile ilgili tüm ada için bir tescil başvurusu yaparsa ve bunu AB'ye taşımaya kalkarsa buna mutlaka itirazımız olacaktır. Çünkü bu ürünün KKTC'de tescilimizin olması ve ilerde Türk patentte de tescil ettirileceği için AB'ye yapacağımız itirazlarda elimizi güçlendirecek faktörlerdir. Bilindiği üzere Güney Kıbrıs politik açıdan daha avantajlı olduğu için ve AB'ye üye devlet oldukları için her zaman bizden fazla aksesleri vardır. Bunları bizim temelde yapmamızın amacı olası bir çözüm durumunda ürünler üzerinde direk olarak hak iddia edebilmek ve eğer çözümsüzlük sürerse Rum tarafı bir şekilde bu ürünleri kendi adına tescil ettirmeye çalışırsa elimiz güçlü olsun. Hellimdeki durumda benzeri şekildedir, Türkiye'deki Türk Patent Enstitüsündeki tescilimiz elimizi çok güçlendirmiştir ve biz şuan bu gücü AB'ye hellim konusundaki itirazlarımızda kullanıyoruz" diye konuştu.