“Dengeyi aleyhimize değiştirmelerine izin veremezdik...”

Kıbrıs Postası - Levent KUTAY

Hükümetin Geçitkale havalimanının kullanımını İHA operasyonları için Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri Komutanlığı'nın kullanımına vermesi konusunda Kıbrıs Postası’na konuşan Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Kudret Özersay Doğu Akdeniz’de değişen dengeler nedeniyle Kıbrıs Adası'nın ve özellikle KKTC’nin öneminin arttığına dikkat çekti.

Özersay “kısır siyasi tartışmaları bir kenara koyup değişen şartlarda dış politikamızla ilgili olarak bazı temel noktalarda birlik olmalıyız, birlikte hareket edebilmeliyiz. Başımızı kaldırıp bu adanın, ülkemizin etrafında neler olduğuna bir bakalım. Çok değil az ötemizde denizin öte yanında sadece Türkiye’nin değil başka ülkelerin de olduğunu, Doğu Akdeniz’e dünyanın büyük güçlerinin hem ekonomik hem de stratejik bir yaklaşımla yerleşmekte olduğunu görmeliyiz. Biz Hükümet olarak KKTC ve Türkiye’nin ortak hak ve menfaatleri söz konusu olduğunda inisiyatif almaktan geri durmayız. Geçitkale havalimanı kullanım izni adımımızı da bu perspektiften okumak gerekir” ifadelerini kullandı.

“RUM TARAFI DA, YUNANİSTAN DA İHA KULLANIMINA GİDİYOR”

Özersay, “şartlar değişmiştir, büyük resmin farkına varmalıyız, burası sıradan bir ada değildir. Jeopolitik, jeostratejik ve jeoekonomik önemi son dönemde hızla artmış olan bir adadır. Bir yandan Kıbrıs Rum tarafı İsrail ile anlaşıp İHA alımı yoluna gidiyor, diğer yandan Yunanistan Savunma Bakanı İHA alımı ve yapımı konusunda ülke olarak yaptıklarını kamuoyuna açıklıyor. Öte yandan Fransa Güney Kıbrıs ile savunma işbirliği anlaşması imzalıyor, Güney Kıbrıs’ta askeri olarak bazı kullanım hakları elde ediyor. Şimdi çevremizde bu gelişmeler olurken oturup da bunu izleyemeyiz. Tabi ki tedbir alacağız. Bu bölgede bölgesel dengeyi bizim aleyhimize olacak şekilde değiştirmelerine müsaade edemeyiz. Doğu Akdeniz’de barış ve istikrarı sağlayacak olan sahada kurulacak olan dengedir. Geçitkale bağlamında attığımız adımı bu nokta esas alınarak okunmalıdır. Bu bölgenin önemini hala kavramayanlar için bizim Hükümet olarak İHA maksatlı kullanım izni vermemiz şaşırtıcı olabilir ama real-politik ortadadır” dedi.

“SAHADA SAĞLADIĞIMIZ DENGE BÖLGEDE İSTİKRARIN VE BARIŞIN GÜVENCESİ”

Özersay sözlerini şöyle sürdürdü:

“Geçitkale havalimanının İHA ve benzeri unsurlar bakımından kullanımını mümkün kılacak olan izin, bir süredir deniz alanlarında, yani sahada yürütülmekte olan arama ve kazı çalışmalarının daha güvenli şekilde ilerlemesi için gerekli olan bir adımdı. Bu ihtiyaç hâsıl olup da bizden talep edildiğinde yürürlükteki sözleşmenin maddelerinin verdiği yetkiye dayanarak gereken adımı atmakta tereddüt etmedik. Unutmayın, sahada dengeyi sağlamazsanız bir aşamada haksızlığa uğrayan tarafın haklarını son eşikte kaybetmek istememesi nedeniyle gerginlik ve kriz ihtimali artar. Yani sahada taraflar arasında bir denge sağlandığı zaman çatışma ihtimali azalır. Biz önce sismik araştırmalar, sonra kazı çalışmaları şimdi de bu çalışmalarımızın güvenli şekilde yapılmasını sağlayacak havacılık bağlantılı adımı atıyoruz. Yani bu bölgede sahada dengeyi sağlamış oluyoruz. İşte bu nedenle bunun bölgedeki istikrar sağlanmasına yardımcı olacağını düşünüyorum.”

“HEM AKTÖRLER, HEM DE İHTİYAÇLAR DEĞİŞTİ”

 Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Özersay, bölgede hem ihtiyaçların hem de aktörlerin değiştiğine işaretle sözlerini şöyle tamamladı:

“Eskiden denizde arama ve kazı çalışmaları için esasen savaş gemisi, firkateyn, helikopter ve savaş uçakları kullanırdı amaşimdi durum değişti. İnsansız Hava Araçları çok daha etkili şekilde bu hizmeti yerine getirebiliyor. Bir başka ifadeyle denizde arama ve kazı çalışmaları bağlamında ihtiyaçlar dadeğişmiş durumdadır. İşte İHA'lar bu noktada devreye giriyor. İhtiyaçlar yanında aktörler dedeğişti. Bir kere bu bölgede daha önce fiilen var olmayan devletlerin bu bölgede daha bir görünür oldukları aşikâr. Ama daha önemlisi, artık devlet dışı aktörler de daha belirgin şekilde Doğu Akdeniz’de sahnededirler. Petrol ve doğal gaz şirketleri farklı platformlarda hareket halindedirler ve kendilerine göre belirli bir etki alanları vardır. Özetle Doğu Akdeniz’de hem aktörler hem de ihtiyaçlar değişmiş durumdadır.”