Olası çözüm modeli simülasyonlarında ilginç sonuçlar…

Federal yürütme, toprak, taşınmazlar, garantiler ve federal yargı (Anayasa Mahkemesi) konularında oluşturulan simülasyon çözümlerine destek oranları her iki toplumda da farklı şekillerde kabul görürken, ortalama genel destek yüzde 50 barajının hemen altında yüzde 49.75 olarak ankete yansıdı.

ANNAN PLANINA MODELİ BİR ÇÖZÜME ORTALAMA DESTEK YÜZDE 39

Ankette oluşturulan simülasyon çözüm modellerine göre, 2004'te referanduma giden ve reddedilen Annan Planına destek ortalama yüzde 39 oranında çıkarken, diğer senaryolarda bu oranın arttığı görüldü.

Buna göre oluşturulan ilk simülasyon olan Annan Planı modelinde olduğu gibi federal yürütmede ile ilgili her toplumun en azından yüzde 25 oranında temsil edilmesine desteğin yanı sıra toprak konusunda Güzelyurt'un Rumlara bırakılması; taşınmazlar konusu için BM uzmanlarının belirleyeceği toplam 50 bin avroluk tazminat; garantiler konusunda BM ile birlikte 3 garantörün aynen devam etmesi; ve federal yargı konusunda Anayasa Mahkemesi'nde her iki toplumdan eşit sayıda yargıç ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi tarafından atanacak yargıçla düzenlemenin yapılacağı bir çözüm modeli soruldu.

Ankete katılan Kıbrıslı Rumların bu modele verdikleri destek ortalama yüzde 33 olarak çıkarken, Kıbrıslı Türklerin bu modele desteği ise ortalama yüzde 46 olarak çıktı. İki toplumun ortalaması ise yüzde 39 olarak ankete yansıdı.

GÜZELYURT VE TAZMİNATLAR ÇÖZÜME DESTEK KONUSUNDA BELİRLEYİCİ

Ankette oluşturulan ikinci modelde ise katılımcılara federal yürütme hususunda Kıbrıslı Rum başkan ve Kıbrıslı Türk başkan yardımcısının çapraz oyla seçileceği; toprak konusunda Güzelyurt'un Rumlara bırakılması; taşınmazlar konusunda BM uzmanlarının belirleyeceği ortalama 150 bin avroluk tazminat; garantiler konusunda BM de dahil, Fransa, Almanya ve İrlanda gibi ülkelerden oluşacak çok uluslu bir AB gücü; ve federal yargı konusunda Anayasa Mahkemesi'nde dönüşümlü başkanlığın olacağı eşit sayıda Kıbrıslı Türk ve Rum yargıcın olacağı bir model sunuldu.

Ankete katılan Kıbrıslı Rumların bu modele verdiği destek ortalama yüzde 47 seviyesinde çıkarken, Kıbrıslı Türklerin bu modele olan desteği ise yüzde 45 olarak belirlendi. İki toplumun ortalamsı ise yüzde 45 olarak belirlendi.

KENDİ NÜFUS ORANINDA TEMSİLİYET, GÜZELYURT'UN ORTAK DEVLETİN TOPRAĞI OLMASINA DESTEK YÜKSEK

Yine ankette oluşturulan üçüncü çözüm modelinde ise, federal yürütme konusunda her toplumun kendi nüfus oranlarına göre parlamento temsiliyeti; toprak konusunda Güzelyurt ve Karpaz'ın kuzey bölgelerinin ortak federal devletin topraklarına katılması; taşınmazlar konusunda ortalama 300 bin avro tazminat ve Kıbrıs'ın herhangi bir yerinde yeni ev garantisi; garantiler konusunda BM gözetiminde Japonya, Avustralya ve Kanada gibi 3.ülkelerin katılımıyla oluşturulacak bir çok uluslu güç; federal yargı konusunda Anayasa Mahkemesi benzeri merkezi Kıbrıs'ta, BM uhdesinde bir uluslararası mahkeme modeli sunuldu.

Kıbrıslı Rumların bu modele desteği yüzde 65 olarak en yüksek noktaya çıkarken, Kıbrıslı Türklerin ise bu modele desteği ortalama yüzde 53 oldu. İki toplumun ortalaması ise yüzde 59 olarak tüm modeller içinde en yüsek seviyeye ulaştı.

NATO GARANTÖRLÜĞÜ, EŞİT SAYIDA YARGIÇ VE EV GARANTİSİ İKİ TOPLUMDA DA KABUL GÖRÜYOR

Anket katılımcılarına sorulan dördüncü modelde ise, federal yürütme konusunda toplumların kendi nüfus oranlarında parlamento temsiliyeti; toprak konusunda Güzelyurt'un eski kısmı, Karpaz ve Yeni Erenköy'ün Rumlara bırakılması; taşınmazlar konusunda ortalama 300 bin avro tazminat ve Kıbrıs'ın herhangi bir yerinde ev garantisi; garantiler konusunda BM dahil, NATO gibi bir gücün olması; ve federal yargı konusunda Anayasa Mahkemesi'nde eşit sayıda yargıcın ve dönüşümlü başkanlığın olacağı bir model önerildi.

Bu modele olan destek Kıbrıslı Rumlar arasında ortalama yüzde 58 olurken, Kıbrıslı Türklerin buna desteği ortalama yüzde 55 oldu. İki toplumun ortalama desteği ise yüzde 55  olarak belirlendi.