Narin Ferdi Şefik: Karma oy kullanımı kolaylaştırılmalı

Seçimde karma oy verme işleminin kolaylaştırılması gerektiğini ifade eden eski Mahkeme Başkanı, eski Yüksek Seçim Kurulu Başkanı Narin Ferdi Şefik, geçtiğimiz seçimde karmada yüzde 60 oranında yanma olduğunu, bunun oldukça yüksek bir oran olduğunu hatırlattı.

Karma oyun kalkması ile ilgili konunun gündemden kalktığına dikkati çeken Şefik, katıldığı TV programında karma oy kullanma işleminin kolaylaştırılması gerektiğini söyledi.

KARMA OY NEDİR?

Karma üyeli nispi temsil sistemi, seçmenlerin iki oya sahip olduğu bir seçim sistemidir.

Seçmenler, oylarının ilkiyle yaşadıkları dar bölgeyi temsil edecek vekili, ikincisiyle ise bir partiyi seçerler. Karma üyeli nispi temsil sistemde sandalyelerin bir kısmı nispi temsil sistemiyle, kalan kısmı ise genellikle Tek İsimli Tek Turlu Sistem ile belirlenmektedir. Çoğunluk sistemiyle oluşan orantısızlıklar, nispi temsil üzerinden belirlenen sandalyelerin ilgili partilere verilmesi yoluyla giderilmeye çalışılmaktadır.

Parlamentodaki sandalyeler ilk olarak dar bölgelerde seçilen adaylar, ardından da partilerin ulusal veya bölgesel olarak aldıkları oy oranına göre dağıtılır. Ulusal veya bölgesel olarak seçilen vekiller, Parti listeli nispi temsil sisteminde olduğu gibi, seçim öncesinde belirlenen parti listelerinden seçilirler.

Karma üyeli nispi temsil, parlamentodaki sandalyelerin partilerin oyuna orantılı olarak, dar bölgelerde oluşabilecek orantısızlığı önlemek amacıyla dağıtılması yönüyle paralel sistemlerden ayrılır.

Uygulanan sistemin özelliklerine göre, parlamentodaki sandalye dağılımının ulusal oy dağılımına orantılılığı değişebilir ancak orantısızlığı önlemek için çeşitli düzenlemelerin yapıldığı bir sistemde, eş sayıda oy almış iki parti, kazandıkları dar bölge vekillerinin sayısı fark etmeksizin, parlamentoda eşit sayıda sandalyeye sahip olurlar.