İsrail ve Filistin, Kerry'nin iftar masasında buluştu

ABD Dışişleri Bakanı John Kerry'nin İsrail ve Filistin'i tekrar masaya oturtma çalışmaları sonuç verdi. 7 ay içinde 6 kez İsrail ve Filistin'i ziyaret eden Kerry, iki tarafı üç yıl aradan sonra masaya dönmeye ikna etti. ABD Dışişleri Bakanlığı pazar günü yaptığı yazılı açıklamayla iki tarafın temsilcilerinin Washington'da buluşacağını duyurdu.

Kerry, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'yu bizzat arayarak heyetleri davet etti. Görüşmelerin ana amacının önümüzdeki aylarda gerçekleşecek müzakereler için bir yol haritası çıkarmak olduğu açıklandı.?Müzakerelerde İsrail'i Adalet Bakanı Tzipi Livni ve Başbakan Netanyahu'nun özel temsilcisi Yitzhak Molcho; Filistin'i ise Başmüzakereci Saib Erekat ve Muhammed Ştayyeh temsil edecek. Pazar Washington'a uçan temsilcilerin dün akşam Kerry'nin evinde iftar yemeğinde buluşması bekleniyordu. Rahat ve dostane bir ortamda geçmesi beklenen bu yemekte görüşmelerin programının tartışılacağı tahmin ediliyordu.

Günün sonunda Kerry'nin okuyacağı ortak basın açıklamasıyla müzakerelerin başladığının resmen ilan edilmesi planlanıyor.?İki tarafın Washington'da bir araya gelmesi İsrail hükümetinin pazar günü Oslo Anlaşması öncesinde tutuklanan 104 Filistinlinin serbest bırakılmasını kararlaştırmasıyla mümkün oldu. İsrail lideri Netanyahu, "Bu karar gerek benim gerekse bakanlar için oldukça zor bir karardı. Ancak devlet maslahatı, bazı dönemlerde zor kararlar almamızı gerektiriyor" dedi. Filistin'in başmüzakerecisi Erakat ise AFP haber ajansına yaptığı açıklamada karar için "Bunun önemli bir adım olduğunu düşünüyoruz ve Amerikan yönetiminin çabalarıyla ortaya çıkan fırsatı kullanabilmeyi umuyoruz" yorumunu yaptı.?İki taraf en son 2010'da masaya oturmuş ancak görüşmeler yarım kalmıştı.

Neden anlaşamıyorlar?

- Filistin devleti: Filistinliler Batı Şeria ve Gazze'de bağımsız ve tamamen egemen bir devlet kurulmasını istiyor. İsrail ise askerden arındırılmış bir Filistin'in hava sahası ve sınırları üzerinde yetki talep ediyor.?- Sınırlar: Filistinliler, İsrail'in 1967 öncesi sınırlara çekilmesini, yerleşimleri boşaltmasını istiyor. Eşit miktarlarda küçük toprak değiş tokuşunu ise kabul ediyorlar. İsrail, Batı Şeria'nın bazı bölümlerinden çekilmeyi kabul ediyor ancak Doğu Kudüs'ü de içine alan, 360 bin İsraillinin yaşadığı bölgeyi istiyor.?- Kudüs: İsrail 1967'de Doğu Kudüs'ü ele geçirerek uluslararası camianın itirazına rağmen topraklarına kattı. İsrailliler Kudüs'ün tamamının başkentleri olması gerektiğini savunuyor. Filistinliler ise Doğu Kudüs'ün başkentleri olmasını istiyor.?- Mülteciler: İsrail 1948'de kurulduğunda kaçmak zorunda kalan 760 bin Filistinli mültecinin sayısı bugün 5 milyonu aştı. Filistinliler İsrail'in bu kişilerin dönme hakkını kabul etmesini istiyor ancak bunu şartlarını müzakere etmeyi kabul ediyor. İsrail bu hakkı tanımıyor. Filistin'in İsrail'i "Yahudi devleti" olarak tanımasını, böylece bu sorunun çözülmesini istiyor.