Ürdün'de zorunlu askerliğin yeniden başlaması tartışmalara neden oluyor

Ürdün’de 29 yıl aradan sonra zorunlu askerlik uygulamasının yeniden başlatılması tartışılıyor.

Başbakan Ömer er-Rezzaz himayesinde, Çalışma Bakanlığı ile Ürdün Silahlı Kuvvetleri arasında 9 Eylül'de zorunlu askerlik hizmetinin başlatılması konusunda bir mutabakat zabtı imzalandı.

Zorunlu askerlik hizmetinin, 1995 doğumlu 5 bin genç için bu yıl yürürlüğe gireceğini, gelecek yıl da 15 bin kişinin askere çağrılacağını duyurdu.

"ZORUNLU ASKERLİK, İŞSİZLİĞİ BİR NEBZE AZALTIR"

Yaşanan gelişmeleri AA muhabirine değerlendiren askeri analist ve emekli tümgeneral Memun Ebu Nevvar, zorunlu askerlik yasasının yeniden faaliyete geçirilmesinin nedenlerinin siyasi mi yoksa ekonomik mi olduğu konusunda bir tartışma yaşandığını belirtti.

Askerlik hizmetinin gençlere, kalkınma ve ülke kurumlarının inşası konusunda yardımcı olabilecek beceriler kazandıracağını ifade eden Nevvar, "Ekonomik açıdan bakarsak, zorunlu askerlik programı kısa sürede işsizliği bir nebze azaltır." dedi.

Nevvar, bu uygulamayla her iki tarafın da fayda göreceğini dile getirdi.

EK MASRAFLAR VE SORUMLULUKLAR GETİRECEK

Eski Enformasyon Bakanı Muhammed el-Mumini ise, "Zorunlu askenliğin geri getirilmesi hazine için ek masraf askeriye için ise fazla sorumluluk demek. Ülke sınırlarını korumak gibi büyük bir görev üstlendikleri bir dönemde zorunlu askerlik uygulaması sonucu yeni gelenlerle sorumluluğu da artacak." ifadelerini kullandı.

Mumini, sistemli bir kalkınma çalışması yapılmadan zorunlu askerliğin işsizliği çözmeyeceğini ya da azaltmayacağını sadece bir zamana kadar erteleyeceğini söyledi.

Bu konuda başvurulacak en iyi yöntemin, askeri eğitimi öğrencilik yıllarında özel ve devlet okullarında müfredata koymak olduğunu belirten Mumini, böylece her türlü sınıf ayrımcılığının ortadan kalkacağını, vatan ve millet duygularının erken yaşlarda gençlere verileceğini ve hazineye de yük olunmayacağını anlattı.

Ürdün'ün önde gelen aşiret liderlerinden Talal el-Madi ise hükümetin sunduğu her projede olduğu gibi bu uygulamada da olumlu ve olumsuz yanların bulunduğunu söyledi.

Askerliğin gençlere bir disiplin ve ciddiyet kazandıracağını, aynı zamanda farklı kültürlerin bir araya gelme imkanınından doğan toplumsal bir zenginlik ve kaynaşma durumu da ortaya çıkaracağını ifade eden Madi, zorunlu askerliğin ayrıca gençlerin vatan, millet gibi duygularını artıracağını, iş dünyasında yer almalarını sağlayacak bir meslek öğrenmelerini sağlayacağını kaydetti.

Madi, bu olumlu faktörlere karşı uygulamanın, işsiz olmayanların muafiyeti gibi net olmayan kısımlarının da bulunduğuna işaret etti.

EKONOMİYE OLUMSUZ ETKİLERİ OLACAĞI UYARISI

Ekonomi analisti ve akademisyen Mazin Murci ise zorunlu askerlik hizmetinin işsizlik oranını düşürme çalışması olduğunu belirterek, işsizlerin bir başka sıfatla işsiz durumunda kalmaya devam edeceklerini belirtti.

"Bu zorunlu askerlik yasası, işsizlik rakamlarının manipüle edilmesine yol açacak. Rakamlarla oynamayı seven bu hükümet bunu bir başarı gibi gösterecek." diye konuşan Murci, bu durumun olumsuz ekonomik etkilerinin olacağı uyarısında bulundu.

ÜRDÜN'DE ZORUNLU ASKERLİK

Ülkede 25-29 yaşlarındaki erkeklerden, eğitime devam etmeyenler, çalışmayanlar, yurt dışında yaşamayanlar ve aile reisi olmayanlar 12 ay zorunlu askerlik yapacak.

Bu süre zarfında askerlere aylık 100 dinar (140 dolar) maaş verilecek.

İmza töreninde konuşan Ürdün Çalışma Bakanı Nidal el-Batayne, 1995 doğumlu 5 bin genç için bu yıl zorunlu askerlik hizmetinin yürürlüğe gireceğini, gelecek yıl da 15 bin kişinin askere çağrılacağını duyurdu.

Ürdün'de askerlik yasası 1976'da yürürlüğe girdi ve 1991'de zorunlu askerlik durdurulana kadar üzerinde birçok değişiklik yapıldı. Son 29 yılda ise ülkede askerlik hizmeti, gönüllüler arasından seçilen kişilerle yürütülüyordu.