İsrail’deki anketler Netanyahu’nun iktidara dönüş umudunu yansıtıyor

Naftali Bennett başkanlığındaki İsrail hükümetinde bulunan sekiz partinin liderleri, hükümetlerinin hayatta kalması ve sürekli yaşanan düşüş korkularına karşı mücadele ediyor. Diğer yandan 27 Mayıs Cuma günü yayınlanan bir anketin sonuçları ise Binyamin Netanyahu liderliğindeki muhalefet kampının çoğunluğu elde etmeye yakın olduğunu, hükümet kampının ağır bir darbe alacağını ve sekiz sandalyesini (yüzde 13) kaybedeceğini ortaya koydu.

Anket sonuçları, halkın yüzde 69’luk bir çoğunluğunun Mansur Abbas liderliğindeki İslami Hareket’in hükümete girmesini, tekrarlanmasına karşı çıktıkları başarısız bir tecrübe olarak gördüklerini gösteriyor. Likud, Şas (doğu dinleri), Birleşik Tevrat Yahudiliği (Aşkenazi dini) ve Dini Siyonizm (radikal sağcı) olmak üzere dört partiden oluşan muhalefet partilerinin, eğer seçimler yapılırsa Knesset’te çoğunluğu elde edemeyecekleri ancak toplamda 59 milletvekiline ulaşacakları öngörülüyor.

Bu sonuçların yayınlanmasıyla birlikte Likud’dan Milletvekili David Bitan, Netanyahu’nun çok yakında iktidara döneceğine bahse girmeye hazır olduğunu açıkladı. Biran, partisinin gerçekleştirdiği ve basında yayınlananlardan çok daha iyi sonuçlar veren iç anketlerin var olduğunu ve kesinlikle 61 milletvekili ile çoğunluğu elde edeceklerini vurguladı. Tüm anketlerin, Netanyahu’nun İsrailliler için tercih edilen bir politikacı olduğunu gösterdiğine dikkat çeken milletvekili, Netanyahu liderliği altındaki Likud’un mevcut 30 sandalyeden 35 veya 36 sandalyeye yükseldiğini dile getirdi.

'Jerusalem Post’ ve ‘Mareb’ gazetelerinden 27 Mayıs’ta yayınlanan anket, Bennett hükümetinin yakında düşeceğine dair kanaatin artığını ortaya koydu. Ankete göre her biri ‘kendisini koalisyonu sarsabilecek güçte gören’ ve ‘kendisi ve yandaşlarının lehine avantaj elde etmek için ayrılma tehdidinde bulunma imkanı sağlayan, 120 milletvekilinden 60’ına dayanan sekiz partiden oluşmuş koalisyon zayıfladı. Bu bağlamda muhalefet, hükümeti ‘şantaj hükümeti’ olarak isimlendiriyor. Bu tehditleri savuran milletvekillerinin başında ise ikisi partiden ayrılan, birisi de bu yola giren, Bennett’in ‘Yamina Partisi’ içerisindeki yoldaşları geliyor.

Öyle ki baş siyasi danışman Shimrit Meir’in 27 Mayıs’ta partiden ayrılması sonrasında siyasete girdiğinden beri Bennett’e eşlik eden ofis müdürü Tal Ben-Zvi de partiden ayrıldı. Ayrıca üçüncü bir yetkili de partiden istifa etmeyi planlıyor.

Son ankete katılanların yüzde 65’i, Başbakan Bennett’ın performansından memnun olmadığını belirtirken yüzde 30 ise memnun olduğunu söyledi. Uzmanlar, ‘bu hükümetin, görev süresinin sonuna kadar ayakta kalamayacağı’ konusunda hemfikir. Muhalefet de bir krizle karşı karşıya olmasına ve son iki yılda gerçekleşen dört seçimde olduğu gibi çoğunluğu elde edememesine rağmen son anketlerin sonuçları, muhalefete ‘iktidara geri dönmesini sağlayacak daha fazla güç kazanacağı’ umudu veriyor.

Anket, bir Arap partisinin hükümet koalisyonuna girme başarısına da önem gösterdi. Öyle ki Likud’da Milletvekili Mansur Abbas liderliğindeki İslami Hareket’in ‘Birleşik Listesi’nin, Netanyahu liderliğindeki bir hükümete girmesi uzak bir ihtimal olarak görülmüyor. Zira Abbas, bir yıl önce koalisyona girmesi için müzakere edilen ilk isimdi. Likud içerisinde, Abbas’ın Arap vatandaşlarının haklarını elde etmek, iktidara katılmak ve kararları etkilemek amacıyla kendisine ‘siyasi hayatın dışında kalmamak ve herhangi bir hükümet koalisyonuna katılmaya çalışmak’ gibi bir hedef belirlediğine inanılıyor.

Ancak anket, bir Arap partisinin koalisyona dahil olmasının sorunlara yol açacağını ortaya koydu. Öyle ki halkın yalnızca yüzde 22’si bu fikre destek verirken yüzde 69’u karşı çıktı. Yüzde 9 ise bu konuda görüş belirtmedi.

Ancak anket aynı zamanda Knesset’teki Arap milletvekillerinin gücünün daha fazla etki kazandığını ve herhangi bir hükümetin onları görmek zorunda kaldığını gösteriyor. Birleşik Liste’nin, savaşı Netanyahu lehine kazanması mümkün. Diğer yandan ankete göre belirleyici bir güç haline gelen milletvekili Eymen Avde liderliğindeki üç Arap partisini içeren bir ‘Birleşik Liste’ var. Bu partinin gelecek seçimlerde sandalye sayısını 6’dan7’ye yükseltmesi ve belirli koşullarda 8’e kadar çıkarması olası.

Arap haklarına yönelik gerçekçi bir politika yürütüyor ve hükümet koalisyonu dışarıdan desteğe ihtiyaç duyduğunda birçok talep ortaya koyuyor. Ancak koalisyonun bir parçası olmaya da karşı. Çünkü yerleşim faaliyetleri, Yahudileştirme, Mescid-i Aksa’ya yönelik saldırılar ve Filistinlileri tutuklama kampanyalarıyla ilgili ulusal siyasi meseleler, bu parti için önemli. Söz konusu partiye göre Netanyahu hükümetlerinin performansı oldukça kötüydü. Ama Bennett’in hükümeti, İsrail tarihinin Filistin meselesi açısından en kötüsü olarak değerlendiriliyor.