Anket: Birleşik Krallık’taki Kıbrıslı Türk öğrenciler Brexit nedeniyle tedirgin

Kıbrıs Postası - Ertuğrul SENOVA

İngiltere'nin Avrupa Birliği'nden çıkışının oylandığı Brexit referandumun üzerinden neredeyse 3 buçuk yıl geçti ancak İngiltere, bu gündemin içerisine sıkışıp kaldı.

Brexit tartışmaları sebebiyle, 2016 yılından bu yana, erken seçim konusunda KKTC ile yarışır hale gelen İngiltere, 12 Aralık'ta üçüncü kez sandık başında olacak.

Siyasetçiler bölünmüş halde: Bazıları İngiltere'nin AB'den bir an önce ayrılmasını istiyor, başka siyasiler yeni bir referandum yapılmasını talep ediyor, diğerleri ise Brexit'in tamamen iptal edilmesini savunuyor.

Fakat BaşbakanBoris Johnson da dâhil olmak üzere tüm siyasilerin ortak paydada buluştuğu bir nokta var; Brexit tartışmaları, ülkeyi belirsizlik ve güvensizlik ortamına sürüklüyor. Bu belirsiz ortam da, ekonomik ve sosyal dengeler üzerinde olumsuz bir etki yaratıyor. Yayılan bu belirsizlik dalgası, sadece çokuluslu şirketleri değil; Britanya toprakları üzerindeyaşam süren tüm insanları tedirgin ediyor.

MECLİS KOMİTESİ: “İNGİLTERE’DE EĞİTİM ALAN KIBRISLI TÜRK ÖĞRENCİLER ETKİLENECEK Mİ?”

Geçtiğimiz haftalarda “Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı bütçesini” görüşüp onaylamak maksadıyla toplanan Komitede, tam da bu tedirginlik konuşuldu.

CTP Milletvekili Armağan Candan, yurtdışında eğitim gören Kıbrıslı Türk öğrencilerin yaşadığı sorunlara değindi. Önemli sayıda öğrencinin İngiltere’de eğitim gördüğüne işaret eden Candan, Brexit konusunun bu öğrenciler üzerinde nasıl bir etki yapacağının henüz belli olmadığını kaydetti.Kendi aldığı bilginin, Brexit sonrası hali hazırda orada eğitim gören öğrencilerin aynı şartlarda eğitime devam edeceği yönünde olduğunu ifade eden Candan, Eğitim Bakanlığı’nın bu konuda bir bilgisi olup olmadığını sordu.

TDP Genel Başkanı Cemal Özyiğit ise olası bir Brexit konusunda kendi yaptıkları temaslarda “2021’de ne olacak bilmiyoruz” yanıtı aldıklarını dile getirdi.

EĞİTİM BAKANI ÇAVUŞOĞLU: “ENDİŞE EDECEK BİR DURUM YOK”

Milli Eğitim ve Kültür Bakanı Nazım Çavuşoğlu, bu söylemler üzerine yaptığı açıklamada, İngiltere’de okuyan öğrencilerle ilgili temaslarda bulunduklarını, bu konuda endişe edecek bir durum olmadığını kaydetti.

Fakat Birleşik Krallık’taöğrenim gören Kıbrıslı Türklerin büyük bir bölümü, Eğitim Bakanı’nın “endişe edecek bir durum yok” açıklamasına katılmıyor.

“BREXİT SİZİ TEDİRGİN EDİYOR MU?” ANKETİ…

Resmi verilere göre; şu anda yaklaşık bin Kıbrıslı Türk öğrenci, İngiltere’deki üniversitelerde yükseköğrenimine devam ediyor. Bu öğrencilerin haklarını savunmak, sorunlarını KKTC makamlarına iletmek ve seslerini duyurmak adına Ocak 2019’da, yine orada eğitim gören öğrenciler tarafından “Birleşik Krallık Kıbrıslı Türk Öğrenci Federasyonu” (BK-KTÖF)kuruldu. Birleşik Krallık’ta eğitim gören öğrencilerin, Brexit konusundaki tedirginliklerine ilişkin bir anket hazırlayan federasyon, sonuçları Kıbrıs Postası ile paylaştı; Federasyonun Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Rüya Özkaya ve Eğitim Sekreteri Mert Yücel, anket sonuçlarını Kıbrıs Postası’na değerlendirdi. Rüya, 2015; Mert ise 2017 yılından bu yana İngiltere’deki öğrenimlerine devam ediyor.

MERT: “BELİRSİZLİKTEN DOĞAN BİR ENDİŞE SÖZ KONUSU”

İlk olarak, olası bir Brexit’in, Kıbrıslı Türk öğrenciler üzerinde ne gibi etkiler yaratabileceğine ilişkin soruyu yanıtlayan Mert, durumu şöyle açıklıyor:

“Brexit konusuna önce şöyle bir açıklık getirmek lazım: Bu sürecin iki şekilde bitebileceği öngörülmektedir. Birincisi ‘no-deal’(anlaşmasız Brexit) ki bu yüksek ihtimalle artık olması mümkün olmayan bir şey ancak yine de bir olasılık olarak masada durmakta. İkinci olasılık anlaşmalı bir Brexit'tir ki bu durumda sistemin nasıl işleyeceği hem Birleşik Krallık hem de Avrupa Birliği tarafından anlaşılır. Bizim için ‘no-deal’ senaryosu tamamen belirsizliktir. 2020 sonuna dek haklarımızda bir değişiklik olmaz, zira bir geçiş süreci vardır. Ancak sonrasında gelecek öğrenciler için muhtemelen vize ve AB dışı ülkelere uygulanan standartlar bize de uygulanmaya başlar. Anlaşmalı bir Brexit'te Haziran 2021'in sonuna dek var olan haklarımızda bir değişiklik olmaz ancak sonrasında gelecek olanlar için yine yukarıda bahsettiklerim uygulanır. 2020 sonu ve Haziran 2021'den önce gelen veya gelecek öğrenciler, AB Yerleşme Planı’na başvurarak, Birleşik Krallık'ta kalmayı sürdürebilirler. Kısacası, geçiş süreci bitene dek herhangi bir sorun öngörülmemektedir ama tabii ki belirsizlikten doğan bir endişe söz konusudur.”

RÜYA: “50 KİŞİDEN GERİ DÖNÜŞ ALDIK”

Öğrencilerin Brexit konusundaki endişelerine ilişkin hazırlanan anketten söz eden Mert, sözü Rüya’ya bırakıyor. Rüya, Brexit referandumunun yapıldığı 2016 yılından bu yana konunun Birleşik Krallık’ın gündeminden düşmediğini ifade ediyor.

Federasyonun kurulduğu Ocak 2019 öncesinde, Kıbrıslı Türk öğrencilerin ne gibi sorunlar yaşadığını bilmediklerini fakat Federasyon kurulduktan sonra konuyu yakın takibe aldıklarını söyledi. “Süreç henüz sonuca bağlanamadığı için ne gibi tedirginliklerin var olduğunu bilemiyorduk. Bunun üzerine bir anket çalışması yürüttük” diyen Rüya, Federasyona üye, yaklaşık 50 öğrenciden anketle ilgili geri dönüt aldıklarını, ankette; “Kaç senedir Birleşik Krallık’ta eğitim görüyorsun”, “Brexit konusunda ne kadar bilgilisin” gibi soruları 0 ile 5 arasındaki bir skalada değerlendirilmesini talep ettiklerini söyledi.

“ANKETE GÖRE TEDİRGİNLİK VAR”

Rüya, ankete ilişkin sonuçları ve gözlemlerini şöyle değerlendirdi: “Ankette gördüğümüz üzere averajdaüyelerimizin büyük bir çoğunluğu 3 değerinde bir tedirginlik duyduklarını ifade etiler. Ne kadar bilgi sahip olduklarını sorduğumuzda,  44,7’si sık sık takip edemeseler de yeterli bilgi sahibi olduklarına inandıklarını söylediler, yüzde 38,3’ü biraz bilgileri olduğunu fakat kendilerini ne yönde etkileyebileceğine dair yeterli bilgiye sahip olmadıklarını söylediler. 14,9 u süreci yakından takip ettiklerini; 2,1’i de konu geneli hakkında yeteli bilgiye sahip olmadıklarını söylediler. Ankete katılanların yüzde 68,2’si, 0'dan 5'e olan tedirginlik skalasında 3 ve üzeri sayıları işaretlemiş; yani tedirginlik var gibi durmakta ki bu bence durumun belirsizliğinden kaynaklı bir durum.”

TEDİRGİNLİK YARATAN FAKTÖRLER…

Ankette, Brexit hakkında tedirginlik yaratan faktörler ise şöyle aktarılıyor:

‑ Okul masraflarındaki potansiyel değişiklikler (masrafların artması vs.) %64,3

‑ Seyahat edebilme özgürlüğündeki olası kısıtlamalar (vize gereksinimi, vb.) %69

‑ Avrupa Birliği vatandaşlığınca sunulan hak ve imkanlarda kısıtlamaların gelebilme potansiyeli %85,7

‑ Toplumda dışlanma korkusu %21,4

‘ANLAŞMASIZ AYRILIK’ SENARYOSU DA TEDİRGİN EDİYOR

Mert ve Rüya, Brexit’teki belirsizliğe dair, öğrencileri ‘diken üstünde’ tutan bir diğer faktörünse, ‘nodeal’ yani; anlaşmasız ayrılık olduğunu ifade ediyorlar. Böylesi bir durumda, sadece öğrenciler değil; tüm halk ‘belirsizlikler diyarına’ kalkan bir trene binmiş olacak.

TEDİRGİN OLMAYANLAR, SIRTINI ‘COMMONWEALTH’ HAKLARINA DAYADI…

Ankete katılan öğrencilerin yüzde 68,2’si Brexit sürecinden tedirginlik duyuyor. Peki, geriye kalan azımsanamayacak rakam neden ‘tedirgin’ değil? Bu sorunun yanıtını, Rüya şöyle aktarıyor:

“Ya ‘Commonwealth’den dolayı tedirginlik duymuyorlar ya da sürecim sonuca bağlanmadığından dolayı, hayati tehdit hissetmiyorlar.”

Rüya’nın bahsettiği ‘Commonwealth’ söylemi, kısaca; İngiliz Milletler Topluluğu anlamına geliyor. Geçmişte Britanya İmparatorluğu'nun parçası olan devletler ile sonradan katılmış devletlerin oluşturduğu uluslararası bir koalisyona işaret eden ‘Commonwealth’, kısaca Britanya’nın eski sömürgelerine verdiği haklardan yararlanan ülkelerin birliğinden oluşuyor. Bu milletler arasında Kıbrıs Cumhuriyeti de bulunuyor. İngiltere’ye giden Kıbrıslı Türkler, AB üyesi olan Kıbrıs Cumhuriyeti kimliğini kullanıyor. Bu nedenle bu haklardan faydalanabileceklerini düşünerek, Birleşik Krallık’ın AB’den ayrılması konusunda pek de endişe duymuyor.

ÖĞRENCİLER SÜREÇLE İLGİLİ BİLGİ TALEP EDİYOR

Ankete göre, Kıbrıslı Türk öğrenciler, Federasyondan; süreci takip etmesini ve kendilerini haberdar etmesini talep ediyor. Rüya bu durumu, çoğunluğun, Brexit sürecinin sonunda kendileri üzerinde oluşacak sonuçlardan emin olmamalarına bağlıyor. Ankete katılanlar, süreçle ilgili “federasyonun sizi ilgilendiren faktörlerle ilgili bilgilendirmesini ister misiniz” şeklindeki soruya,yüzde 91,3 ‘evet’ yanıtını verdi.

MERT: “BİLGİLENDİRME KONUSUNDA KURUMLARIN BİZE YARDIMCI OLMASI GEREK”

Mert, öğrenciler arasında tedbir alabilme amaçlı bilgilendirme ihtiyacı olduğunu ifade erek, “Bu konuda belli başlı kurumların bize yardımcı olabilmesi ve bilgilendirme yapmaları gerek” dedi.

RÜYA VE MERT BU SÜREÇTEN TEDİRGİN Mİ?

Peki, Mert ve Rüya bu süreçten ötürü tedirgin mi? Mert, “Bu süreç zaman içerisinde kafamı o kadar meşgul etti ki tedirgin olmaya yetecek enerjim kalmadı” dedi ve ekledi: “İşin şakası bir yana belirsizlik halen rahatsız etse de ortada bir anlaşma olması, ondan önce bir seçim olmasından dolayı pek de tedirgin değilim artık.”

Rüya ise okula başladığı 2015 yılı ile şimdiki tedirginliklerinin bir olmadığını söylüyor ve ekliyor:

“Okul harçlarında ufak bir artışınolmasıgibideğişiklikler bizi tedirgin etmişti, bunun hesabı öğrencilere mi kesilecek gibisinden soru işaretleri oluşmuştu. Süreç uzadıkça ve farklı anlaşma opsiyonları görünce tedirginlikler azaldı.Commonwealthnedeniyle de azalmaya başladı. Brexit sonuçlansa, tedirginlikler yine geri gelecek. Süreçten kaynaklı yoğunluktan dolayı bir tedirginlik yok diye düşünüyorum.”