Bill Gates'in vakfından yoksul ülkelere 3 dolara koronavirüs aşısı

Bill ve Melinda Gates Vakfı, gelişmekte olan ülkelerin koronavirüs aşısına uygun fiyatla erişmesini sağlamak için dünyanın en büyük aşı üreticisiyle ortaklık kurdu.

Gates kuruluşuyla Hindistan Serum Enstitüsü'nün (Serum Institute of India) işbirliği, 100 milyon doza varan aşıyı düşük ve orta gelirli ülkelere dağıtacak. Tanesi üç doların altında verilecek aşı için gerekirse ek tedarik seçeneği de sunulacak.

Ortaklık, işleyen bir aşının keşfedilmesinin ve onaylanmasının ardından ürünü dağıtım için gerekli ölçekte üretecek. Ekip üretime 2021'in ilk yarısında başlayabilir.

Söz konusu anlaşma, dünyanın dört bir yanındaki hükümetlerin gelecek vaat eden aşı adaylarının üretim ve dağıtım haklarını ilaç üreticilerinden almaya çalıştığı sırada sağlandı. Gates-Serum ortaklığı, bir aşının onaylandığı durumda yoksul ülkelerin yüksek fiyatlarla ondan mahrum bırakılmayacağını garanti edecek.

Aşılar, henüz gelişme aşamasında olsa da ilaç şirketleri, doz başına ne kadar ücret alacaklarını açıklamaya başladı. Bu ücret yelpazesinin bir tarafında aşıyı tanesi üç dolara (yaklaşık 20 TL) küresel çapta temin etme sözü veren Oxford Üniversitesi yer alıyor. Diğer tarafında ise iki dozluk programını 74 dolar (yaklaşık 540 TL) civarında fiyatlandıracağını söyleyen Moderna bulunuyor.

Ortaklık aynı zamanda gelişmekte olan ülkelere aşı sağlamaya çalışan uluslararası organizasyon Gavi, Aşı İttifakı'nı (Gavi, the Vaccine Alliance) da kapsıyor. Organizasyon, Serum'un üretim kapasitesini büyütmesi için fonlanmasına yardımcı olacak.

Serum halihazırda, Novavax'ın ve AstraZeneca'yla işbirliği yapan Oxford Üniversitesi'nin geliştirdiği aşı adayları için anlaşmalar yapmış durumda.

Bill Gates bir açıklamasında, "Araştırmacılar Kovid-19 için güvenli ve etkili aşılar geliştirmek konusunda önemli ilerlemeler kaydediyor" dedi.

Ancak bunlara herkesin erişebildiğinden emin olmak için mümkün olan en kısa sürede muazzam bir üretim kapasitesine ve küresel dağıtım ağına ihtiyaç olacak. Bu işbirliği, dünyaya ikisinden de biraz sağlayacak: Hindistan'ın üretim sektörünün gücü ve Gavi'nin tedarik zinciri.

Oxford'un ürünü hali hazırda son aşama denemelerindeyken, Novavax'ın ürününün de sonbaharda üçüncü aşama testlerine geçmesi bekleniyor.

İki ekip de ABD yönetiminin aşı bulma çabaları kapsamında ülkeden bir milyar dolardan (7,3 milyar TL) fazla ödenek alıyor.

Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ)temel tedarikçilerinden Serum, yıllık 1,5 milyar doz aşıyla hacim açısından dünyanın en büyük üreticisi konumunda.

Aşı geliştirme süreci genellikle 10 ila 15 yıl sürüyor. Ancak hummalı arayış, operasyonu öyle hızlandırdı ki bir koronavirüs aşısı bu yıl sonuna kadar onaylanabilir.

Şu anda insanlı denemelere geçmiş 26 aşı bulunuyor ama bunlardan sadece birkaçı denemelerin son aşamasına ulaşabildi.