Toplum hayatına ışık tutan müze destek bekliyor

Kıbrıs Postası – Meryem Ekinci

Müze konusunda sıkıntılı ülkelerden biri olan KKTC'nin Başenti'nde, Osmanlı Yönetimi'nin son dönemleri ile Kıbrıs Cumhuriyeti'ne uzanan yaklaşık 150 yıllık bir dönemin toplumsal hayatının tüm öğelerinin yer aldığı, dağarcıktan bindallıya, Lefkara işinden oymalı sandıklara, taş plağın cızır cızır sesiyle gönülleri fetheden gramafondan buğday değirmenine, dokuma tezgahından ilk fotoğraf makinelerine,Kıbrıslı ressamların tablolarından renkleriyle büyüleyen avizlere kadar binlerce çeşit eşyanın yer aldığı bir müze hayal edin.

İşte Ergün Pektaş'ın 40 yıl boyunca araştırdıkları ve biriktirdikleriyle, ciddi bir mali harcama ve tasarım sonucunda hayat verdiği Özel Etnoğrafya Müzesi öyle bir müze.

Ailenin 1970'li yıllarda ürettiklerini ülke dışına gönderme başarısı gösteren ve Türkiye'ye de uzun yıllar ihracat yapan eldiven fabrikasını, bürokratik engellerin "canına tak etmesi" sonucunda kapatan ve kendini bir etnoğrafya müzesi oluşturmaya adayan Ergün Pektaş, bugünlerde, 10 yıllık bir çalışmanın ve düzenlemenin ürünü olan müzenin devamlılığını sağlamanın sıkıntısını yaşıyor.

TUR OPERATÖRLERİ İLGİSİZ

Yenişehir'de yer alan müze, yaşama geçirileli henüz bir yıl gibi kısa bir süre olmasına rağmen, internetten müzeyi gören ve sırf bunun için KKTC'ye gelen dünyanın dört bir yanından ziyaretçiler tarafından keşfedilmiş durumda.

Müzeye az da olsa kendi inisiyatifiyle gelen turist ziyaretçilere karşın, müze, ne Kıbrıs'ın halkları tarafından yeterince biliniyor ne de turizm adası olduğu iddiasındaki ülkeye binbir teşvikle getirilen turistlere farkettiriliyor.

Eski Maliye Bakanı Ersin Tatar ile Turizm Çevre ve Kültür Bakanı Mehmet Harmancı gibi yetkililerin yanı sıra Türkiye'den UNESCO Türkiye Milli Komisyonu Başkanı Öcal Oğuz'un ziyaret ederek, ziyaretçi defterine yazdıkları mesajlarda umutlarını ve teşekkürlerini ilettikleri müzenin devamı için, yetkililerin özellikle tur operatörleri nezdinde girişim yapması önemli.

Aldıkları kişi başı 130 Euro teşvikle ülkeye turist getiren tur operatörlerinin, tarihi yerler ile müzelere giriş ücretleri nedeniyle rağbet göstermediği görüşünü ifade eden müzenin sahibi Ergün Pektaş, bu ilgisizlikten Özel Etnoğrafya Müzesi'nin de nasibini aldığı görüşünde.

Müzeye giriş ücretleri öğrenciler için 5 TL, yetişkinler için 10 TL ve turistler için de 5 Euro. Pektaş, pazartesi günü hariç haftanın diğer günleri 09.30-16.30 arasında hizmet veren müzeye tek ilginin Irene Raab-Marancos'un sahibi olduğu Kaleidoskop Turizm Acentesi'nden geldiğini vurguladı.

Irene Raab-Marancos sayesinde birçok Almanın müzeye gelerek ziyarette bulunduğunu, ekmek yapımından, değirmende buğday öğütmeye kadar birçok etkinlik sayesinde ada kültürünü tanıma fırsatı bulduğunu kaydeden Pektaş, tur operatörlerinin müzeye turist getirmesi veya Lokmacı Sınır Kapısı ile Girne Kapısı'ndan müzenin tanıtımı yapılarak turistleri kendisinin gidip alması konusunda yaptığı girişimlerin de sonuç vermediğini söyledi.

1 EURO ÖNERİSİ

Pektaş, ismini vermek istemediği bir yetkilinin kendisine turist başına giriş ücretinin 1 Euro yapılması durumunda daha fazla turist gelmesini sağlayabilecekleri yönünde bir öneri sunduğunu belirterek, "Operatörler para vermek değil almak istiyor. Bunun bir çaresini bulmaları lazım. Bir sürü çalışanım var ve bu müzeyi döndürmem gerekiyor. Ben de diyorum müzenin idamesini sağla ben de bilet kesmeyim" şeklinde konuştu.

HARMANCI UMUT VERDİ

İlgizilikten yakınan Pektaş, son olarak Turizm Çevre ve Kültür Bakanı Mehmet Harmancı'nın müzeyi ziyaret ederek kendisiyle görüştüğünü ifade ederek, "Bir duyarlılık gösteren Harmancı oldu. Tur operatörleri konusunda eylül başı gibi girişim yapılacak" dedi.

ÇOCUKLARA KIBRIS OYUNLARI

Pektaş'ın Almanya'da Nürnberg Müzesi'nde restöratör olarak çalışan kızı Derya Pektaş'ın organizasyonu ile başlayan etkinlikler, Nürnberg'e geri dönmesi sonucunda Senem Biran tarafından yürütülüyor.

Müzenin Eğitim Organizatörü olan Senem Biran'ın birçok prpojesi bulunuyor.

Ülkedeki kreş, ilkokul, lise ve üniversitelerden öğrencilerin yeterli düzeyde olmasa da var olan ilgisi sonucunda külütürü tanıtıcı ve gelecek kuşaklara aktarıcı farklı etkinliklere imza atmaya hazırlanan Senem Biran'ın ilk hedefi ise Kıbrıs çocuk oyunları

7 ila 14 yaş arasındaki çocuklara hitap edecek olan etkinlik eylül ayında başlayacak.

Etkinlikte ilk olarak oyunlar anlatılacak ardından da çocukların beş taş, pirilli, plaka oyunu, ip atlama oyunu, yağ satarım, alayda malayda, yakan top, badem oyunu ve çelik çomak gibi oyunlarla tanışması sağlanacak.

Etkinliğin üçüncü ayağında ise oyuncak yapımı yer alacak. Senem Biran, çocuklara uçurtma, kağıttan gemi, şapka ve uçak yapımı ile bezden bebek yapımının öğretileceğini kaydetti.

KADINLAR ATÖLYE YAPACAK

Biran'ın açıklamasına göre bir diğer etkinlikte ise kadınlara yönelik olacak. El işi, oymacılık, yelpaze yapımı gibi üretimlerde etkin olan kadınların müzede bu ürünlerin yapımını göstermelerini ve uygulama konusunda bilgilerini paylaşmalarını içeren etkinliğin sonunda ise ürünler sergilenecek.

Biran tüm kadınlara gerek eğitmen gerekse öğrenci olarak bu etkinliğe katılmaları çağrısı yaptı

DOKUMA KOLEKSİYONU MERKALILARINI BEKLİYOR

Biran, müzede masa ve yatak örtülerinden, Lefgara, Karpaz ve Lapta işi ile koza gibi birçok farklı çeşitte dokuma bulunduğunu ve adada hepsinin topluca bulunduğu ender koleksiyonlardan biri olan koleksiyonlarını sergileyeceklerini bildirdi.

Biran, bu yönde düzenleyecekleri etkinlikte dokumalarla ve ürünlerle ilgili ayrıntılı bilgilerin de katılımcılarla paylaşılacağını kaydetti.

Biran bunun yanı sıra çeşit çeşit bindallılar ile dizlikler gibi geçmişin kıyafetlerinin yer aldığı koleksiyonlarının da folklor ekiplerinin yer alacağı etkinliklerle öğrencilere tanıtılacağını belirtti.

TURİSTLER EKMEK YAPIYOR

Biran, müzeyi ziyaret eden turistlere de boyama, çömlek yapımı, ekmek yapğımı gibi etkinliklere katılma fırsatı sunduklarını kaydederek, arzu edenlerin el değirmeninde buğday öğüttüklerini de söyledi.

BAHÇEDE KAHVE KEYFİ

Müzenin bir diğer projesi de eylül ayında yaşama geçiriliyor.

Pektaş'ın girşimiyle hayata geçirilmek üzere olan müze kahvesi sayesinde, müzeyi ziyaret edenler müzenin yeşillikler arasındaki bahçesinde, kazların ve ördeklerin özgürce dolaştığı alanda kahvelerini de yudumlayabilecekler.