LAÜ İİBF Dekanı Şafaklı: "Kıbrıs'ın güneyinde büyük bir tabu yıkıldı"

2018 yılının ikinci yarısında ABD ile Türkiye arasında patlak veren ve etkileri halen süren 'Pastör Andrew Brunson' krizi, TL'nin döviz karşısında akıl-almaz bir düşüş yaşamasına neden olurken, dünyanın son bölünmüş başkentine sahip Kıbrıs'ta ise büyük bir tabunun yok olmasını sağladı.

Krizin patlak verdiği ve değerlerin pike ulaştığı Ağustos 2018'in 15'inci gününde; 1 Euro, 7,84 TL'den işlem görüyordu. Bu rakamlar, Kıbrıs'ın güneyinden kuzeyine yapılan geçişlerde 47 bin kişi dolaylarında bir artışa sebep oldu.

Turizm Bakanlığı'ndan edinilen verilere göre Temmuz 2018'de Kıbrıs'ın güneyinden kuzeyine 133 bin civarı kişi geçiş yaparken, bu rakam Ağustos 2018'de 180 bine çıktı.

Bu sayı aradan geçen 4 ayda katlanarak artmaya devam etti.

TL'nin döviz karşısında değer kazanıp, stabil bir düzeye geldiği Aralık 2018'de de, Kıbrıs'ın güneyinden kuzeyine geçen kişi sayısı 188 bine çıktı.

Şubat 2019'a gelindiğinde, 5,80 TL'lere gerileyen Euro, Kıbrıs'ın güneyinden kuzeyine yapılan geçişlerde bir gerilemeye neden olmadı. Bir önceki yılın aynı ayına oranla geçişlerde yüzde 250 oranında artış yaşandı.

Bu rakamların yaşandığı süreçte, özellikle Metehan ile Lokmacı Sınır Kapıları çevresindeki Kıbrıslı Türk işletmelerin otoparkları, Kıbrıslı Rumların araçlarıyla dolup taştı.

Bu sürecin devam ettiği şu günlerde de uzmanlar 'Golan Tepeleri' konusunun yeni bir döviz krizine neden olabileceği görüşünü savunuyor. Öyle ki, şu sıralar TL'nin döviz karşısında gözle görülür bir düşüş yaşadığı bu dönemde, 1 Euro, 6,20 TL civarında işlem görüyor.

ŞAFAKLI: "BASİT BİR BİREYSEL TİCARETE İŞARET ETMİYOR"

Ağustos 2018'den bu yana yaşanan TL'deki düşüş ve Güney'den kuzeye yapılan geçişlerdeki yükseliş, Lefke Avrupa Üniversitesi'ndeki (LAÜ) İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Okan Veli Şafaklı'ya göre sadece basit bir bireysel ticarete işaret etmiyor.

"BÜYÜK BİR TABU YIKILDI"

Geçtiğimiz yıllarda Kıbrıs'ın güneyinde yapılan sosyo-ekonomik çalışmalarda, dini ve milli görüşler nedeniyle bazı Kıbrıslı Rumların, Kuzey'den su dahil içmek istemediğine ilişkin sonuçlara ulaştıklarını belirten Şafaklı, yaşanan kriz sonrası bu tabunun yıkıldığını düşünüyor.

"BARIŞ ADASI YARATILMALI"

Toplumsal bir dönüşüm olduğuna dikkat çeken deneyimli ekonomist, bu durumun barışa dolaylı olarak olumlu etki yarattığını ifade ederek, bu durumun geliştirilerek 'toplumsal bir işbirliğine' dönüştürülmesi gerektiğini vurguladı.

İki toplum arasında ekonomik etkinliklerin artması gerektiğine dikkat çekerek, bir tarafın kazanıp, diğer tarafın kaybettiği bir yapıdan vazgeçilip, ortak bir akılda buluşulması ve bir barış adası yaratılması gerektiğini kaydetti.

"DÖVÜŞMEK YERİNE SEVİŞMEYİ SEÇMELİYİZ"

Güney'den, kuzeye yapılan geçişlerdeki artışın, aslında 'ekonominin dili, dini ırkı' olmadığının en büyük göstergesi olduğuna dikkat çeken Şafaklı, "Ortak etkinliklerin çoğalması lazım. Dövüşmek yerine sevişmeyi seçmeliyiz" yorumunda bulundu.