Cabacaba: "Kablo ile elektrik avantaj sağlayacak ama KKTC'de de elektrik üretilmeli"

Kıbrıs Postası - Cansu YARIŞAN

Uzman Yenilenebilir Enerji Mühendisi Nafi Cabacaba, KKTC Ekonomi ve Enerji Bakanı Sunat Atun'un Türkiye ile imzaladığı Enerji anlaşması hakkında Türkiye'den kablo ile elektrik gelmesini desteklediğini, hatta bize avantaj sağlayacağını ancak arz güvenliği nedeniyle KKTC'de elektrik üretimine devam edilmesi gerektiğini ifade etti…

Dünya'da yaygın olarak kullanılan enerji üretim sistemlerine değinen NafiCabacaba, ülkemizde Yenilenebilir Enerji Mühendisinin çok az sayıda bulunduğunu ve Enerji Bakanlığı'nda enerji alanında kalifiye ekibin yetersizliğine de değindi.

Yenilenebilir Enerji Mühendisi NafiCabacaba, "Enerji Bakanlığı'nda, Yenilenebilir Enerji konusunda çalışan 1 veya 2 Elektrik Mühendisi var, Makine Mühendisi ise hiç yok… KKTC'deki Yenilenebilir Enerji Tüzüğü şu anda hazır değil" dedi.

Şu andaki hal ile sürdürülebilir kaynaklar kullanılarak enerji üretiminin yüzde 20-25 oranında yapılabileceğini kaydeden Cabacaba, Türkiye'den kablo ile geldiğinde ise bunun yüzde 60-70'lere çıkabileceğini bu anlamda da anlaşma içeriği çok önemli olduğunu;detayların belli olmasıyla daha da netleşeceğini belirtti.

Uzman Yenilenebilir Enerji Mühendisi Nafi Cabacaba, KKTC Ekonomi ve Enerji Bakanı Sunat Atun'un Türkiye ile imzaladığı Enerji anlaşması hakkında Türkiye'den kablo ile elektrik gelmesini desteklediğini, hatta bize avantaj sağlayacağını ancak arz güvenliği nedeniyle KKTC'de elektrik üretimine devam edilmesi gerektiğini ifade etti…

Makina ve Yenilenebilir Enerji Mühendisi ve Kıbrıs Türk Makina Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Üyesi NafiCabacaba, Türkiye ile imzalanan Enerji Anlaşması ile ülkeye gelecek olan elektriğin gücünün ve anlaşmanın içeriğinin açıklanmadığı söyledi.

"Yenilenebilir Enerji Tüzüğü elektrik satabilmek için hazır değil…"

Cabacaba, şu anda yenilenebilir enerji konusunda yeni bir tüzüğün hazırlanma aşamasında olduğunu belirterek, hazırlanacak olan tüzüğün belirli şirketleri kapsayacak şekilde 2012'deki tüzükle aynı özellikleri taşıyacağı ve tüzükte 40 kuruştan elektrik satın alınmasının öngörüldüğünü bildirdi. Tüzüğün içeriğinde 'karar merci' olarak tek yetkili kişinin Enerji Bakanı Sunat Atun olduğunu söyleyen Cabacaba, tüzüğün hazırlanması konusunda uzmanlardan görüş alınması gerektiğine vurgu yaptı.

"Tüzük hazırlanmadan anlaşma yapılması mantıksız"

Yenilenebilir Enerji Mühendisinin ülke genelinde çok az sayıda bulunduğunu ve Enerji Bakanlığı'nda enerji alanında kalifiye ekibin yetersizliğinden bahseden Cabacaba, "Enerji Bakanlığı'nda, Yenilenebilir Enerji konusunda çalışan 1 veya 2 Elektrik Mühendisi var, Makine Mühendisi ise hiç yok" dedi.

KKTC'deki Yenilenebilir Enerji Tüzüğü'nün şu anda hazır olmadığını yineleyen Cabacaba, "Hiçbir şey hazır değilken, Türkiye ile enerji alanında bir anlaşma imzalanması mantıklı değil" iddiasında bulundu.

"KKTC'de solar enerji üretimi yapılması şart"

Türkiye'den kablo ile elektrik getirilse bile ülkede enerji üretiminin devam etmesi gerekliliğine vurgu yapan Cabacaba, "Türkiye'den kablo ile elektrik gelmesini destekliyorum ancak arz güvenliği açısından KKTC'de de elektrik üretilmeli. Teknecik santrali hazır bekleyecek ancak üretim yapılmayacak deniliyor. Teknecik santralinde üretim yapılmalı. Geçen yıllardan beri KIB-TEK'e birçok yatırım yapıldı, pasta büyütüldü, her geçen gün kapasite ve enerji ihtiyacı artıyor. Bu yüzden arz güvenliği için ülkede enerji üretimi yapılmalı" dedi.

Atun'un bahsettiği "Fotovolkaik Sistem"

Dünya'da yaygın olarak kullanılan enerji üretim sistemlerini açıklayan Cabacaba sözlerine şu şekilde devam etti: "Güneş enerjisini kullanılarak elektrik üretmek için iki tip sistemi kullanılabilir. Biri İspanya'da kullanılan ve şu anda Amerika'nın da uygulamaya başladığı depolama yaparak güneşin ısısını 'sıcaklığını' kullanarak, enerji üretmek: Bu sistemde kızgın yağ kullanılarak, erimiş tuz un depolanması ile enerji depolanır ve depolanan enerji kullanılır, bu sistemle 7/24 elektrik üretimi yapılabilir.

Bir diğer sistem ise Bakan Atun'un da bahsettiği "Fotovolkaik sistem" ile enerji üretilmesidir. Güneş ısınımıyla, güneşten gelen aydınlık ile çalışan bir sistemdir. Bu sistem sadece güneşin olduğu saatlerde, aydınlık olan saatlerde enerji üretilebilir. Gece üretim olmaz, depolaması zordur. Şebekeye bağlı sistemler de gündüz enerji üretilir, depolama olmaz, depolama devlettir, yani KIB-TEK'tir… Enerji kullanımı, şu andaki yasaya göre evlerde üretilen enerji sadece devlete verilmesi ve devletten geri alınması şekliyle uygulanır. İş yerlerinde ise mahsuplaşma uygulanmaz"

"Enerji üretimi yüzde 60-70'lere çıkarılabilir"

Türkiye'den kablo ile elektrik getirilmesinin avantaj sağlayacağını belirten Cabacaba, "Şu andaki hal ile sürdürülebilir kaynaklar kullanılarak enerji üretimi yüzde 20-25 oranında yapılabilir, Türkiye'den kablo geldiğinde bu yüzde 60-70'lere çıkarılabilir. Ancak anlaşmanın içeriği çok önemli… Detaylar belli olduğu zaman daha derinlemesine incelenmesi gerekir" dedi.

Bakanlığın Yenilenebilir Enerji Tüzüğü'nün hazırlanması konusunda KIB-TEK'e yeni birini atadığını belirten Cabacaba, tüzüğün hazırlanma aşamasında olduğunu ve konu hakkında Makina ve Elektrik Mühendisler odaları, konu hakkında bilimsel araştırmalar yapmış üniversite profesörlerinden ve bu konu da çalışma yapan özel sektör den görüş alınmasının şart olduğunu söyledi.